آموزش فیلمنامه نویسی

اکشن تنها به معنای سکانس‌های جنگ و تعقیب نیست، به معنای تمام کارهایی است که شخصیت اصلی برای به دست آوردن آنچه که می‌خواهد باید انجام دهد. همچنین به معنای اقداماتی است که رقیبانش برای متوقف کردن او در دستیابی به آنچه که می‌خواهد، انجام می‌دهند و آنچه شخصیت اصلی در پاسخ به کارهای آنها انجام می‌دهد. برای توضیح اینکه چرا نگاه کردن به کلیت فیلم از زاویه اهمیت دارد، لازم است به سراغ ارسطو و تحلیلش در مورد اینکه چگونه درام بر تماشاگر اثر می‌گذارد برگردیم.

ارسطو در نوشتن در مورد تراژدی (یا درام که این روز‌ها اینطور می‌نامیمش) می‌گوید تماشاگر از درام به روش‌های زیر لذت می‌برد:

1- شخصیت اصلی برای این انتخاب شده که تعدادی ویژگی دارد که باعث می‌شود از نگاه تماشاگر به نحو مشخصی تحسین‌برانگیز یا جذاب به نظر برسد.

2- این شخصیت اصلی اشتباهی سهوی انجام می‌دهد که نتایجی فراتر از آن دارد که انتظارش را داشته است.

3- در نتیجه در گرفتاری خیلی سختی قرار می‌گیرد.

4- به دلیل اینکه شخصیت اصلی را دوست داریم (یا برایمان جالب است)، دلمان به خاطر زجر ناحقی که می‌کشد برایش می‌سوزد.

5- خطر‌هایی که پیش‌رو دارد را هم پیش‌بینی خواهیم کرد و برای گرفتاری‌اش احساس وحشت می‌کنیم.

6- این ترکیب ترس و دلسوزی است که تعلیق و تنش ایجاد می‌کند.

7- همچنین می‌توانید با ایجاد پیچ‌های غافلگیرانه که بعداً گرفتاری‌های شخصیت اصلی را پیچیده‌تر می‌کند تعلیق را و در نتیجه لذت تماشاگر را افزایش دهید.

این کمک می‌کند برای توضیح این که چگونه حتی وقتی تماشاگر از نتیجة داستان مطلع است، تعلیق می‌تواند ایجاد شود. مثلاً وقتی برای بار پنجم فیلم شجاع دل را نگاه می‌کنید احتمالش هست که علیرغم اینکه می‌دانید چه اتفاقی برایش خواهد افتاد، هنوز برای گرفتاری‌ای که «ویلیام والاس» در آن گیر افتاده است احساس همدردی و ترس شدید کنید. همچنین می‌تواند به توضیح این کمک کند که چرا داستان‌هایی دربارة شخصیت‌های کمتر دوست‌داشتنی، کمتر ستودنی یا کمتر جذاب باید برای درگیر نگه داشتن تماشاگر بیشتر به معما و تنش دراماتیک تکیه کنند تا تعلیق . اگر چه ممکن است تریلر‌های معمایی یا داستان‌های ترسناک را به‌عنوان بهترین‌های سینما به یاد آورید، اما همیشه تمایلی به دیدن دوباره و دوبارة آن‌ها ندارید.

کلمه دیگر برای تعریف تعلیق، وارون‌نمایی دراماتیک یا کمدی است. معنایش این است که چون تماشاگر بیشتر از شخصیت اصلی می‌داند که چه اتفاقی در حال رخ دادن است، می‌تواند با شرایط او و یا برای آنچه در درام بر سر او خواهد آمد بترسد یا مشتاقانه انتظار شرایط خنده‌داری را بکشد که در کمدی پیش خواهد آمد. این ترکیب آگاهی و پیش‌بینی، لذت تماشاگر را بسیار افزایش می‌دهد و همچنین آن‌ها را قادر می‌سازد که به نسبت داستانی که بیشتر به معما و تنش دراماتیک تکیه دارد، درک بهتری از بن‌مایه به دست آورند.

توصیة با ارزش: مقداری که با شخصیت اصلی‌مان هم ذات پنداری می‌کنیم نه تنها به خوشایند بودن و مقداری که دوربین به دنبال شخصیت اصلی می‌رود بستگی دارد، بلکه به ژانر نیز بستگی دارد. به عنوان یک قاعدة کلی، اگر داستان ما یک فیلم اکشن، فیلم ترسناک، داستان پلیسی یا مدل‌های دیگری از معما باشد، شخصیت‌ها تمایل دارند کمتر پیچیده و بیشتر از نظر اخلاقی مردد باشند. زیرا لذت تماشاگر در این ژانرها بیشتر از طریق رسیدن به راه‌حل معما و یا آشکار کردن یا شکست دادن «هیولا» ایجاد می‌شود تا دیدن تغییر در شخصیت اصلی. همچنین این یکی از دلایلی است که تلویزیون برنامه‌های پلیسی و درام‌های پزشکی را دوست دارد؛ زیرا شخصیت‌های اصلی از این هفته به هفتة بعد کاملاً بی‌تغییر باقی می‌مانند و فقط معما‌ها، تشخیص‌ها و دشمن‌ها هستند که تغییر می‌کنند.