اصهب رابشناسید!

در روایات مربوط به ظهور، أصهب و أبقع، دو رهبر مخالف حرکت سفیانی یاد شده اند که سفیانی بر آن دو پیروز شده، و بر منطقه تسلط می یابد.واصهب که به گفته ی روایات به دنبال حکومت کردن بر دمشق (شام) است به سمت آن راه می افتد و جنگ سختی میان او و سفیانی براه می افتد و در نهایت، سفیانی، اصهب و یارانش را به قتل می رساند.
۱-اولین کسی که خروج می کند از اصحاب فتنه
زرارة بن أعین، عن أبی عبداللّه (علیه‏السّلام) قال:
قال: استعیذوا باللّه من شرّ السّفیانیّ والدّجّال و غیرهما من أصحاب الفتن.
قیل له: یا ابن رسول اللّه أمّا الدّجّال فعرفناه و قد بیّن من مضامین أحادیثکم شأنه، فَمَنِ السّفیانیُّ و غیرهُ من أصحاب الفتن و ما یصنعون؟
قال (علیه‏السّلام): أوّلُ مَن یخرج منهم رجلٌ یقال له أصهبُ بنُ قیس یخرج من بلاد الجزیرة، له نکایةٌ شدیدةٌ فی النّاس و جورٌ عظیم، ثمّ یخرج الجرهمیّ من بلاد الشّام و یخرج القحطانیّ من بلاد الیمن، ولکلّ واحدٍ من هؤلاء شوکةٌ عظیمةٌ فی ولایتهم، و یغلب علی أهلها الظّلم والفتنة منهم، فبیناهم کذلک اذ یخرج علیهم السّمرقندیّ من خراسان مع الرّایات السّود، والسّفیانیّ من الوادی الیابس من أودیة الشّام، و هو من ولد عتبة بن أبی سفیان، و هذا الملعون یظهر الزّهد قبل خروجه و یتقشّف و یتقنّع بخبز الشّعیر والملح الجریش، و یبذل الاموال فیجلب بذلک قلوب الجهّال والارذال، ثمّ یدّعی الخلافة فیبایعونه، یتّبعهم العلماء الّذین یکتمون الحقّ ویظهرون الباطل، فیقولون انّه خیر أهل الارض، و قد یکون خروجه و خروج الیمانیّ من الیمن مع الرّایات البیض فی یوم واحد و فی شهر واحد و سنة واحدة، فأوّل من یقاتل السّفیانیّ القحطانیّ فینهزم و یرجع الی الیمن فیقتله الیمانیّ، ثم یفرّ الأصهب والجرهمیّ بعد محاربات کثیرة من السّفیانی، فیتبعهما و یقهرهما و یقهر کلَّ من ینازعه و یحاربه الاّ الیمانیّ ثمّ یبعث السّفیانیّ جیوشاً الی الاطراف و یسخر کثیراً من البلاد و یبالغ فی القتل والفساد، و یذهب الی الرّوم لدفع الملک الخراسانیّ، و یرجع منها منتصراً فی عنقه صلیب، ثمّ یقصد الیمانیّ فینهض الیمانیّ لدفع شرّه، فینهزم السّفیانی، فیجده الیمانیّ فی آخر الأمر مع ابنه فی أساری، فیقطعهما ارباً ارباً، ثمّ یعیش فی سلطنته فارغاً من الأعداء ثلاثین سنة ثم یفوّض الملک بابنه السّعید و یأوی مکّة و ینتظر ظهور قائمنا حتّی یتوفّی فیبقی ابنه بعد وفاة أبیه فی ملکه و سلطانه قریباً من أربعین سنة، و هما یرجعان الی الدّنیا بدعاء قائمنا (علیه‏السّلام).
قال زرارة: فسألته عن مدّة ملک السّفیانیّ، قال (علیه‏السّلام): تمدّ الی عشرین سنة.
حضرت امام جعفر (علیه‏السّلام) فرمود که استعاذه نمایید و پناه برید به خدای تعالی از شرّ سفیانی و دجّال و غیر ایشان از اصحاب فتنه‏ ها. پس گفتند به آن حضرت که: ای فرزند رسول خدا ما شناخته‏ایم از مضامین و معانی احادیث شما دجّال را، پس بیان فرمایید از برای ما که کیستند سفیانی و اصحاب فتنه‏ها؟ و چه کارها خواهند کرد؟
آن حضرت فرمود که: اوّل کسی که خروج خواهد کرد از اصحاب فتنه‏ها مردی خواهد بود که او را اصهب بن قیس گویند، خروج خواهد کرد از بلاد جزیره، بد اندیشی او درباره مردمان شدید و جور و ستم او عظیم خواهد بود، بعد از آن خروج خواهد کرد جرهمی از بلاد شام، و خروج خواهد کرد قحطانی از بلاد یمن، و هر یک از ایشان را در ولایت ایشان شوکت و قوّت عظیم خواهد بود، و غالب خواهد شد بر اهل آن ولایات ظلم و فتنه، در اثنای آن حال و مهیّا شدن آن چند گروه ضالّ از برای محاربه و قتال، خروج خواهد کرد بر ایشان سمرقندی از جانب خراسان با علمهای سیاه، و سفیانی از وادی یا بس که از وادیهای شام است، واین سفیانی از نسل عتبة بن ابی سفیان است و این ملعون پیش از آنکه خروج کند اظهار زهد خواهد کرد و به جامه درشت به سر خواهد برد و به نان جو و نمک نیم کوفته قناعت خواهد نمود، و مال‏ها به مردمان خواهد بخشید و به این افعال دلهای جهّال و ارذال را جذب خواهد کرد و به خود مایل خواهد ساخت. بعد از آن دعوای خلافت خواهد کرد و آن جاهلان و مردمان رذل دون با او بیعت خواهند کرد، و آنان از علما که حق را پنهان دارند و باطل را آشکار کنند تابع جهّال و ارذال خواهند شد، و تتبّع ایشان نموده سر بر خط فرمان سفیانی ملعون خواهند گذاشت، پس خواهند گفت آن علمای دین به دنیا فروخته که: سفیانی بهترین اهل زمین است.
و چنان اتّفاق خواهد افتاد که در روزی که سفیانی در شام خروج کرده باشد یمانی در یمن با علمهای سفید خروج کند، و اوّل کسی که با سفیانی جنگ کند قحطانی خواهد بود، پس قحطانی شکست یافته گریخته به یمن مراجعت نماید، و در دست یمانی کشته شود، بعد از آن بعد از جنگهای بسیار که در میان اصهب و جرهمی و سفیانی نابکار واقع گردد اصهب و جرهمی از سفیانی بگریزند، و سفیانی از پی ایشان رفته ایشان را مقهور سازد، و هرکس که با سفیانی نزاع نماید سفیانی او را مغلوب و مقهور گرداند الاّ یمانی، که با او بر نیاید، پس سفیانی لشکرهای بسیار به اطراف عالم بفرستد، و شهرهای بسیار را مسخّر سازد، و در قتل و فساد مبالغه نماید، و از برای آنکه ملک و پادشاهی را از خراسانی یعنی سمرقندی که از طرف خراسان با علمهای سیاه خروج کرده بگیرد، به جانب روم این سفیانی شوم در حرکت آید و برخواهد گشت سفیانی از جانب روم در حالتی که نصرانی شده باشد و صلیب در گردن افکنده باشد، پس قصد یمانی کند و یمانی از جهت دفع شرّ او از جا در آید، و به نیّت فرو نشانیدن آتش فتنه او نهضت فرماید، و بعد از محاربات عدیده و مقاتلات شدیده سفیانی بگریزد، و یمانی از پی او برود، و جنگها و گریختن سفیانی بسیار شود، یعنی مکرّر در میان ایشان جنگ و پیکار وقوع یابد، و در هر مرتبه سفیانی شکست یافته فرار برقرار اختیار نماید، پس بیابد یمانی سفیانی را با پسرش در میان اسیران در آخر کار، و بفرماید که ایشان را بند از بند جدا کنند. بعد از آن در پادشاهی فارغ البال از دشمنان بد مآل سی سال زندگانی کند. بعد از آن ملک و پادشاهی را به فرزند سعید خود تفویض نماید و در مکّه معظّمه مسکن و مأوی گیرد، و انتظار ظهور قائم ما می‏کشیده باشد، تا از این جهان فانی در گذرد، و پسرش بعد از وفات پدر نزدیک به چهل سال حکومت کند و آن دو به دعای قائم ما به دنیا بر می‏گردند زراره از پادشاهی سفیانی پرسید؟ فرمود: تا بیست سال می‏کشد».

گزیده مفردات کفایة المهتدی ص۲۶۰

۲-محل خروج اصهب شام است
غیبه الشیخ بسنده عن عمار بن یاسر و ذکر جمله من العلامات الی ان قال و تکثر الحروب فی الارض الی ان قال و یظهر ثلاثه نفر بالشام کلهم یطلب الملک رجل ابقع و رجل اصهب و رجل من اهل بیت ابی سفیان یخرج فی کلب

بنابروایت غیبت طوسی‏از حضرت باقر که فرمود اول سرزمینیکه‏خراب میشود شام است و در آنوقت اهل آن سه گروه میشوند و تحت سه بیرق یکی‏بیرق ابقع که او مردی است ابلق بدن ودیگری بیرق اصهب و او مردی است سرخ مو و سرخ رنگ و بیرق سیم بیرق سفیانی‏است
إذا اختلفت الرایات السود خسف بقریة من قری إرم ، وسقط جانب مسجدها الغربی ، ثم تخرج بالشام ثلاث رایات : الأصهب ، والأبقع ، والسفیانی ، فیخرج السفیانی من الشام ، والأبقع من مصر ، فیظهر السفیانی علیهم ”
از علی علیه السلام : زمانی که پرچمهای سپاه ( در شام ) با یکدیگر اختلاف نمایند قریه ای از قراء ، ارم ، در زمین فرو رفته ( بواسطهء زلزله ) وقسمت غربی مسجد آن خراب شده وسقوط می نماید . سپس سه پرچم ( وحزب ) اعلام موجودیت کرده ، اصهب ، ابقع ، وسفیانی وسفیانی از شام ، و ابقع ، از مصر خروج کرده اما سفیانی بر آنها پیروز می گردد .
ابن حماد : ص ۷۷ – حدثنا الولید ورشدین ، عن ابن لهیعة ، عن أبی قبیل ، عن أبی رومان ، عن علی قال : – وفیها : قال ابن لهیعة ، عن أبی قبیل ، عن أبی رومان ، عن علی قال : ( تخرج بالشام ثلاث رایات : الأصهب ، والأبقع من مصر ، فیظهر السفیانی علیهم ) .
: کنز العمال : ج ۱۱ ص ۲۸۴ ح ۳۱۵۳۶ – عن روایة ابن حماد الأولی بتفاوت یسیر

۳-خروج اصهب بعد ازاختلاف وجنگ در تمام بلادعرب
در آن سال در همه بلاد عرب محاربه و اختلاف واقع میگردد و اهل شام در اینوقت با سه بیدق بیدق اصهب و بیدق ابقع و بیدق سفیانی با طایفه بنی ذنب‏الحمار که بقبیله بنی ذنب الحمار خروج میکنند و ایشان را بنوعی بقتل میرساند که مانند آن هرگز واقع نشده باشد و مردی از قبیله بنی ذنب الحماربا جمعیت و استعداد از دمشق میرسد پس‏سفیانی او را ببا جمعیتش بقتل می رساند
عبقری الحسان نجمه ۳

۴-خروج اصهب از بلادجزیره است
أوّلُ مَن یخرج منهم رجلٌ یقال له أصهبُ بنُ قیس یخرج من بلاد الجزیرة،

۵-یکی از خصلت های اصهب ابلق می باشد.
عرض شد:یا رسول الله اصهب چه کسی است؟
حضرت فرمود:او ابلق یعنی دو رنگ و دو چهره و سفید و سیاه است.(البته  به معنای پیسی هم است)
بیادن الائمه ج۱ ص۴۵۰
اما با توجه به این حدیث بیشتر به پیسی یا کک ومک می خورد:

بِإِسْنَادِهِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ الْإِیَادِیِّ رَفَعَهُ إِلَى بُرَیْدٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ‏ یَا بُرَیْدُ اتَّقِ جَمْعَ الْأَصْهَبِ‏ قُلْتُ وَ مَا الْأَصْهَبُ‏ قَالَ الْأَبْقَعُ قُلْتُ وَ مَا الْأَبْقَعُ قَالَ الْأَبْرَصُ وَ اتَّقِ السُّفْیَانِیَّ وَ اتَّقِ الشَّرِیدَیْنِ مِنْ وُلْدِ فُلَانٍ یَأْتِیَانِ مَکَّةَ یَقْسِمَانِ بِهَا الْأَمْوَالَ یَتَشَبَّهَانِ بِالْقَائِمِ ع وَ اتَّقِ الشُّذَّاذَ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ قُلْتُ وَ یُرِیدُ بِالشُّذَّاذِ الزَّیْدِیَّةَ لِضَعْفِ مَقَالَتِهِمْ وَ أَمَّا کَوْنُهُمْ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ لِأَنَّهُم من بنی فاطمه
بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار    ج‏۵۲    ۲۶۹     باب ۲۵ علامات ظهوره صلوات الله علیه من السفیانی و الدجال و غیر ذلک و فیه ذکر بعض أشراط الساعة .…. ص : ۱۸۱
که وقتی راوی سوال می کند ابقع  امام می فرمایندابرص که همان پیسی می شود.ْ‏

۶-مدتی بعد از کشته شدن اصهب ترکان حکومت را می گیرند
«زمانی که علج اصهب قیام نماید، و پایتخت حکومت دچار سختی و بحران گردد، پس ازاندکی کشته خواهد شد، آنگاه (أکحل) به خونخواهی وی برمی خیزد، و اینجاست که کشور به شرک (ترک نسخه بدل) بازگردانده می شود.»
الزم الناصب ج۲ ص۲۲۴
«وقتی آن کافر، اصهب قیام کند و اقامت در پایتخت یا مرکز بر او دشوار شود طولی نمی کشد که او کشته می شود و آنگاه ترکان فرمانروای آن حکومت می گردند.»
بحارج۵۲ص۲۱۲
۷-پرچم های سیاه بنی عباس درشام وکشته شدن اصهب
فیما ذکره نعیم من علامة المهدی بهلاک بنی جعفر و بنی العباس، قال حدثنا نعیم حدثنا عبد اللّه بن مروان عن أرطأة عن تبیع عن کعب قال: إذا دارت رحاء بنی العباس و ربط أصحاب الرایات السود خیولهم بزیتون الشام و یهلک اللّه الأصهب‏ و یقتله و عامة أهل بیته على أیدیهم حتى لا یبقى اموی منهم إلا هارب و مختف و یسقط السفیانی بنو جعفر و بنو العباس و یجلس ابن آکلة الأکباد على منبر دمشق و یخرج البربر الى صرة الشام فهو علامة خروج المهدی. وقتى که سنگ آسیاى بنى عباس بگردش افتاد(اختلاف بین آنان رخداد) و افراد بیرقهاى سیاه، سوارهاولشکریان خود را بزیتون شام متصل کردند و خدا اصهب‏ را  با عموم اهل بیتش بطورى بدست آن‏ها کشت که یک نفر اموى‏  نماند مگر اینکه فرارى و مخفى باشد و سفیانى بنى جعفرو بنى عباس را از بین برد و ابن آکلة الاکباد  بر منبر شام نشست و قوم بربربه سوی مرکز(یاجنگ واجتماع) شام خروج کرد این علامت خروج حضرت مهدی عج می باشد باب ۱۰۵الملاحم و الفتن فی ظهور الغائب المنتظر (عج)   وصول الرایات السود من خراسان ….. ص : ۵۵

۸-احتمال اینکه اصهب اموی باشد زیاد است
سدیر از امام صادق علیه السّلام حدیث می کند که آن حضرت فرمودند:
یا سدیر الزم بیتک و کن حلسا من احلاسه واسکن ماسکن اللیل و النهار فاذا بلغ ان السفیانی قد خرج فارحل الینا ولو علی رجلک قلت جعلت فداک هل قبل ذلک شیء قال نعم و اشاربیده بثلاث اصابعه الی الشام و قال ثلاث رایات رایة حسنیة و رایة امویة و رایة قیسیه فبیناهم (علی ذلک) اذ قد خرج السفیانی فیحصدهم حصد الزرع ما راءیت مثله قط.
ای سدیر! در خانه خودت قرار بگیر و مانند فرش منزل باش و ساکت بمان تا وقتی که سفیانی خروج می کند. به مجرد رسیدن خبر خروج سفیانی فورا به سوی ما (مهدی ما) حرکت کن اگر چه با پای پیاده باشد. عرض کردم: آیا پیش از این جریان نشانه ای هست که دلیل بر تحقق خروج سفیانی باشد؟ فرمودند: آری. و با سه انگشت اشاره به شام فرمودند و توضیح دادند که سه پرچم در اهتزاز می آید:
۱٫ پرچم حسنیه
۲٫ پرچم امویه
۳٫ پرچم قیسیه
در همین اثنا سفیانی خروج می کند و پیروان هر سه پرچم را مانند محصولات زراعی درو می کند و به کشتاری دست می زند که مانند آن را هیچگاه ندیده ای.
چون درروایات دیگر داریم که سفیانی در منطقه شام با اصهب می جنگد وشکست می دهد در جمع این روایات بدست می آید اصهب اموی است
بحار الانوار ج۵۲ ص ۲۷۰،۲۷۱

اگر روایت یامطلبی در تکمیل این مقاله به نظر عزیزان رسید قراردهند

روح الله رستمیان قم شعبان ۱۴۳۲