موقعیت منطقه عملیاتی رمضان

موقعیت منطقه عملیاتی شهر بصره

منطقه عملیاتی رمضان، محصور بود بین یك زمین مثلث شكل به وسعت 1600 كیلومتر مربع كه از شمال به كوشك و طلائیه (پاسگاه های مرزی ایران در جنوب هویزه) و حاشیه جنوبی هورالهویزه به طول 50 كیلومتر و از غرب به رودخانه اروند (كه از نقطه تلاقی رودخانه دجله و فرات به نام القرنه شروع می شد تا شلمچه در غرب خرمشهر) به طول 80 كیلومتر و از شرق به خط مرزی شمالی – جنوبی از كوشك تا شلمچه به طول 60 كیلومتر منتهی می شد ، بر روی رودخانه اروند . در این قسمت ، چهار پل (دو پل در منطقه نشوه و دو پل در منطقه تنومه) واقع شده است كه در جنوب غربی این رودخانه، شهر صنعتی و بندری بصره قرار دارد.

دشمن تا قبل از آزادی خرمشهر، در شرق بصره مواضع مستحكمی نداشت: لیكن در فرصتی كه بر حسب حضور فكری نیروهای خودی در لبنان و تأخیر در انجام عملیات رمضان به دست آورد، تغییرات مهمی را كه قسمت اعظم آن، مبتنی بر تجارب به دست آمده از عملیات های گذشته بود، به وجود آورد. احداث خاكریزهای مثلثی، كه طراحان و مبتكران اصلی آن در گذشته اسراییلی ها بودند، ایجاد كانالی به طول 30 كیلومتر و عرض یك كیلومتر كه مختص به امر پرورش ماهی بود ( با پمپاژ آب ) ، احداث موانع ، كمین و سنگرهای تیربار، به عنوان موانع بازدارند، در مقابل تعرض به سمت بصره ، آماده گردید . از طرف دیگر، دشمن قسمت جنوبی منطقه كه مقابل شلمچه است، آب رها كرد ، تا مانع از عبور شود.

جمعیت بصره، كمتر از یك میلیون نفر است و دارای پالایشگاه، كارخانه عظیم پتروشیمی، واحد تصفیه گاز طبیعی، و كارخانه های صنعتی دیگر می باشد. هم چنین بخش تنومه ، در نزدیكی بصره، قرار دارد، كه در سرزمین باتلاقی شمال آن، عظیم ترین منابع نفتی عراق نهفته است، ضمنا جاده مواصلاتی بغداد به كویت، به نام صفوان، كه دارای اهمیت استراتژیك است و تداركات اصلی و تسلیحات و مهمات نظامی دشمن از آن مسیر صورت می گرفت، از جنوب بصره عبور می كند و پس از گذشتن از شهر مرزی صفوان در خاك كویت امتداد می یابد.