علامه استاد شهید مطهری در کتاب جاذبه و دافعه حضرت علی (ع) که در آن به بررسی شخصیت دو وجهی حضرت علی می پردازد، در پاسخ به این سوال که سبب دوستی و محبت علی در دل ها چيست می گوید: رمز محبت او را هنوز كسی كشف نكرده است؛ يعنی نمیتوان آنرا فورموله كرد و گفت اگر چنين شد چنان میشود و اگر چنان شد چنين.
چيزی در محبوب هست كه برای محب از نظر زيبايی خيره كننده است و او را به سوی خود میكشد. جاذبه و محبت در درجات بالاي عشق است.
چرا و در چه جهت علی محبوب دل ها و معشوق انسانهاست؟ فوق العادگی علی در چيست كه عشق ها را برانگيخته و دل ها را به خود شيفته ساخته و رنگ حيات جاودانی گرفته است و برای هميشه زنده است؟ چرا دل ها همه خود را با او آشنا میبينند و اصلا او را مرده احساس نمی كنند، بلكه زنده میيابند؟
مسلما ملاك دوستی او جسم او نيست؛ چراكه جسم او اكنون در بين ما نيست و ما آن را احساس نكردهايم، و باز محبت علی از نوع قهرماندوستی كه در همه ملتها وجود دارد، نيست. هم اشتباه است كه بگوييم محبت علی از راه محبت فضيلت های اخلاقی و انسانی است، و حب علی حب انسانيت است.
درست است علی مظهر انسان كامل بود و درست است كه آدم ها نمونههای عالی انسانيت را دوست میدارند؛ اما اگر علی همه اين فضائل انسانی از جمله حكمت، آن فداكاري ها و از خود گذشتگي ها، آن تواضع و فروتنی، آن ادب، آن مهربانی و عطوفت، آن ضعيف پروری، آن عدالت، آن آزادگی و آزاديخواهی، آن احترام به انسان، آن ايثار، آن شجاعت، آن مروت و مردانگی نسبت به دشمن آن سخا وجود و كرم و . . . را داشت، اما رنگ الهی نمیداشت، مسلما اين قدر كه امروز عاطفه انگيز و محبت خيز است، نبود.
علی از آن نظر محبوب است كه پيوند الهی دارد. دلهای ما به طور ناخودآگاه در اعماق خويش با حق سر و پيوستگی دارد، و چون علی را آيت بزرگ حق و مظهر صفات حق میيابند، به او عشق میورزند.
در حقيقت پشتوانه عشق علی، پيوند جان ها با حضرت حق است كه برای هميشه در فطرت ها نهاده شده، و چون فطرت ها جاودانی است مهر علی نيز جاودان است.
نقطههای روشن در وجود علی بسيار است، اما آنچه برای هميشه او را درخشنده و تابان قرار داده ، ايمان و اخلاص اوست كه به وی جذبه الهی داده است.
خبرگزاري دانشجو