وهّابيّت از منظر عقل و شرع دكتر سيد محمد حسينى قزوينى

بياورد، خداوند به حضرت دستور مى‏دهد كه:«قُلْ مَا يَكُونُ لِىآ أَنْ أُبَدِّلَهُ مِن تِلْقَآىءِ نَفْسِىآ إِنْ أَتَّبِعُ إِلاَّ مَا يُوحَىآ إِلَىَّ إِنِّىآ أَخَافُ إِنْ عَصَيْتُ رَبِّى عَذَابَ يَوْمٍ عَظِيمٍ»⁽¹⁾؛ در برابر اين پيشنهاد به آنان بگو من حق ندارم كه از بيش خود آن را تغيير دهم، فقط از چيزى كه بر من وحى مى‏شود، پيروى مى‏كنم! من اگر پروردگارم را نافرمانى كنم از مجازات روز بزرگ (قيامت) مى‏ترسم:

3. بدعت رهبانيت ومذمت آن در قرآن:
خداوند تبارك و تعالى، رهبانيت نصارى را كه دامى بر سر راه بندگان خدا گسترده‏اند، بدعت و خلاف شرع دانسته و در مذمت آنان مى‏فرمايد: «وَ رَهْبَانِيَّةً ابْتَدَعُوهَا مَا كَتَبْنَـهَا عَلَيْهِمْ إِلاَّ ابْتِغَآءَ رِضْوَ نِ اللَّهِ فَمَا رَعَوْهَا حَقَّ رِعَايَتِهَا فَـءَاتَيْنَا الَّذِينَ ءَامَنُوا مِنْهُمْ أَجْرَهُمْ وَ كَثِيرٌ مِّنْهُمْ فَـسِقُونَ »⁽²⁾؛ و رهبانيتى كه ابداع كرده بودند، ما بر آنان مقرر نداشته بوديم گرچه هدفشان جلب خشنودى خدا بود ولى حق آن را رعايت نكردند، (و به نام زهد و رهبانيت دام‏ها بر سر راه خلق خدا گستردند و ديرها را مركز انواع فساد نمودند) براى از اين رو ما به كسانى از آن‏ها كه ايمان آوردند پاداششان را داديم و بسيارى از آن‏ها فاسقند⁽³⁾.
4. بدعت، افترايى است بر خداوند متعال:

(1) يونس (10) آيه 15.
(2) حديد (57) آيه 27.
(3) تفسير نمونه، ج 23، ص 382.

خداوند متعال مشركان را به خاطر بدعتى كه در دين گذاشته و آن را به خدا نسبت مى‏دهند، به سختى نكوهش كرده و مى‏فرمايد:
«قُلْ أَرَءَيْتُم مَّآ أَنزَلَ اللَّهُ لَكُم مِّن رِّزْقٍ فَجَعَلْتُم مِّنْهُ حَرَامًا وَ حَلَـلاً قُلْ ءَآللَّهُ أَذِنَ لَكُمْ أَمْ عَلَى اللَّهِ تَفْتَرُونَ »⁽¹⁾؛ شما كه بخشى از ارزاق خدادادى را حلال و بخشى ديگر را حرام كرده و آن را به خدا نسبت مى‏دهيد، آيا خدا به شما اين چنين اجازه‏اى داده و يا به خدا افترا مى‏بنديد؟

5. بدعت، دروغ بستن به خداوند است:
و در آيه ديگر تأكيد نموده و مى‏فرمايد:
«وَ لاَ تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَـذَا حَلَـلٌ وَ هَـذَا حَرَامٌ لِّتَفْتَرُوا عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ إِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللَّهِ الْكَذِبَ لاَ يُفْلِحُونَ »⁽²⁾؛ اين سخنان دروغ كه به زبان جارى مى‏سازيد و مى‏گوييد اين حلال و اين حرام است، تا به خدا به دروغ افترا مى‏بنديد، به يقين آنان كه به خدا افترا مى‏بندند، راه رستگار نخواهند شد.

همان طورى كه قرآن، بدعت گذاران را سخت نكوهش نموده و سخنان آنان را دور از واقعيت و دروغ و افترا به خدا معرفى مى‏كند هم‏چنين در رواياتى كه در كتب شيعه و سنى وارد شده به سختى از بدعت نكوهش شده و بدعت گران افراد فاسد و فاسق معرفى گرديده است كه به عنوان نمونه به چند مورد از اين روايات اشاره مى‏كنيم:

(1) يونس (10) 59.
(2) نحل (16) 116.

1. هر بدعتى مردود است:
در صحيح بخارى و مسلم دو كتاب معتبر اهل سنّت از قول عائشه، از رسول اكرم [ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ] نقل شده كه فرمودند:
من أحدث في أمرنا هذا، ما ليس فيه فهو ردّ⁽¹⁾؛ هر كس در اين شريعت ما چيز جديدى اضافه نمايد، مردود است.
هم چنين در صحيح بخارى و مسلم آمده كه پيامبر گرامى [ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله [ فرمودند:
... ومن عمل عملاً ليس عليه أمرنا فهو ردّ⁽²⁾؛ هر كس عملى را انجام دهد كه ما برآن دستور نداده‏ايم، مردود است.
و در صحيح مسلم از رسول گرامى [ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ] نقل كرده كه فرمود:
بهترين سخن، كلام خدا است و بهترين هدايت، رهنمود پيامبر [ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله [است و بدترين كارها بدعت است و هر بدعتى گمراهى است.

2. هر بدعتى گمراهى است:
در صحيح مسلم از رسول مكرّم إسلام صلى‏الله‏عليه‏و‏آله آمده:
فإنّ خير الحديث كتاب اللّه وخير الهدى هدى محمد وشر الأمور

(1) صحيح بخارى، ج 3، ص 167، كتاب الصلح، باب قول الإمام لأصحابه اذهبوا بنا نصلح و صحيح مسلم، ج 5، ص 132، كتاب الأقضية، باب بيان خير الشهود.
(2) صحيح بخارى، ج 3، ص 24، كتاب البيوع، باب كم يجوز الخيار و صحيح مسلم، ج 5، ص 132، كتاب الأقضية، باب بيان خير الشهود. (198)