وهّابيّت از منظر عقل و شرع دكتر سيد محمد حسينى قزوينى

عقيده اهل سنّت اين است كه خداوند بالاى عرش قرار گرفته و در درون جهان نيست؛ بلكه خارج از اين عالم مى‏باشد.
و دليل بر علوّ خداوند و بالا بودن او از مخلوقات، همان نزول قرآن از طرف اوست و مسلّم است كه نزول همواره از بالا به پايين صورت مى‏گيرد، همان گونه كه در قرآن نيز آمده است: «وَأَنزَلْنَآ إِلَيْكَ الْكِتَـبَ بِالْحَقِّ ...»⁽¹⁾؛ ما قرآن را به سوى تو به حقّ نازل نموديم. تا آن جا كه مى‏نويسند:
رسول گرامى [ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ] از كنيزى كه مى‏خواست او را آزاد نمايد، پرسيد: خداوند كجاست؟ پاسخ داد: در آسمان‏هاست. حضرت پرسيد: من چه كسى هستم؟ پاسخ داد: پيامبر خدا.
آن‏گاه حضرت به صاحب آن كنيز فرمود: او شخص باايمانى است و مى‏توانى وى را در راه خدا آزاد نمايى.
و هم‏چنين رسول اكرم [ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ] فرمود: من امين كسى هستم كه در آسمان‏هاست و اخبار آسمان هر صبح و شب به اطّلاع من مى‏رسد.
آن گاه هيئت عالى افتاى سعودى مى نويسد:
من اعتقد أنّ اللّه في كلّ مكان فهو من الحلوليّة، ويردّ عليه بماتقدّم من الأدلّة على أنّ اللّه فى جهة العلوّ، وأنّه مستو على عرشه، بائن من خلقه، فإن انقاد لما دلّ عليه الكتاب والسنّة والإجماع، وإلاّ فهو كافر مرتدّ عن الإسلام؛ هر كس معتقد باشد كه خداوند همه جا هست، قائل به حلول و دخول خداوند در درون عالم شده، بايد به چنين فردى با دليل ثابت كرد كه خداوند بر بالاى

(1) مائده (5) آيه 48.

عرش قرار دارد و خارج از جهان مى‏باشد و اگر نپذيرفت، او كافر و مرتدّ و خارج از اسلام است⁽¹⁾.
7. خداى وهّابيّت مى‏تواند بر روى پشه قرار گيرد:
ابن تيميّه مى‏گويد:
ولو قد شاء لاستقرّ على ظهر بعوضة فاستقلّت به بقدرته ولطف ربوبيّته فكيف على عرش عظيم⁽²⁾؛ اگر خداوند بخواهد با قدرت خويش مى‏تواند بر پشت يك پشه‏اى هم قرار گيرد، پس چگونه نتواند بر روى عرش استقرار بيابد؟

8. خداى وهّابيّت نوجوان و مو فرفرى است:
ابو يعلى از ابن عبّاس نقل كرده كه پيامبر گرامى [ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ] فرمود:
رأيت ربّي عزّ وجلّ، شابّ أمرد جعد قطط، عليه حلية حمراء؛ خداوند را به صورت نوجوانى ديدم كه هنوز موى صورتش در نيامده، سرش پرمو، پيچ پيچ (فرفرى) و داراى زيور و آلات سرخ بود.
ابو يعلى در كتاب ديگرش گفته:
ابوزرعه دمشقى اين روايت را صحيح شمرده ... و احمد بن حنبل گفته: هذا حديث رواه الكبّر عن الكبّر، عن الصحابة عن النبي [ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ] ، فمن شك فى ذلك أو في شى‏ء¨ منه فهو جهميّ لا تقبل

(1) فتاوى اللجنة الدائمة للبحوث العلميّة والإفتاء، ج 3، ص 216 و 218.
(2) التأسيس فى ردّ أساس التقديس، ج 1، ص 568 .

شهادته ولا يُسلّم عليه، ولا يُعاد في مرضه⁽¹⁾؛ اين حديث را بزرگان از بزرگان از صحابه روايت كرده‏اند و هر كس در صحّت اين روايت شك نمايد او جهمى و شهادت او پذيرفته نيست، به او نبايد سلام داد و به هنگام بيمارى از وى نبايد عيادت كرد.

9. خداى وهّابيّت مبتلا به درد چشم مى‏شود:
شهرستانى متوفّاى 548، بعد از نقل خرافات مشبهه مى‏نويسد:
وزادوا فى الأخبار أكاذيب وضعوها ونسبوها إلى النبي ـ عليه الصلاة والسلام ـ وأكثرها مقتبسة من اليهود فإن التشبيه فيهم طباع حتّى قالوا: اشتكت عيناه فعادته الملائكة وبكى على طوفان نوح حتّى رمدت عيناه⁽²⁾؛ مشبهه احاديث دروغين ساخته و به پيامبر اكرم، عليه الصلاة والسلام، نسبت داده‏اند و اكثر اين روايات ساختگى برگرفته از يهود مى‏باشد، زيرا تشبيه، اساس آيين يهود است تا جايى كه گفته‏اند: چشمان خداوند ـ تبارك وتعالى ـ به درد آمد و ملائكه به عيادت او رفتند و خداوند بر طوفان نوح كه باعث نابودى انسان‏ها شد، به قدرى گريه كرد كه چشمانش به درد آمد و تار گرديد.

10. خداى وهّابيّت با پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مصافحه مى‏كند:
بنا به نقل شهرستانى، مشبهه از پبامبر گرامى صلى‏الله‏عليه‏و‏آله نقل مى‏كنند كه

(1) طبقات الحنابله، ج 3، ص 81، ح 82 و أبو يعلى، إبطال التأويلات، ج 1، ص 141.
(2) ملل ونحل، ج 1، ص 153. (121)