پاسخ به:مبحث هشتم :چگونه دوست انتخاب کنیم؟تاپیک با امتیاز ویژه
شنبه 1 تیر 1392 4:47 PM
دوستخوب یكى از سرمایههاى بزرگ زندگى و از عوامل خوشبختى آدمىاست و انسان در انس با دوست احساس مسرت مىكند.«رفیق شایسته»، براى جوان جایگاه خاص خویش را دارد و اهمیتآن به گونهاى است كه در شكل دهى به شخصیت او نقش بزرگى ایفا می‌کند و اولین احساسات واقعى نوع دوستى را در وى بر می‌انگیزد.جوان از یك سو به كشش طبیعى و خواهش دل، عاشق دوستى و رفاقتاست و از طرف دیگر بر اثر احساسات ناسنجیده ممكن است در دام رفاقت با دوستان نادان و تبهكار افتد؛ از این رو خطر وجود دوستان بد و ناپاك، این نگرانىرا در جوان ایجاد مىكند كه «چگونه یك دوستخوب و یكدل انتخاب كنم؟»
امام صادق(ع) رفقا را سه نوع مىداند:
1. كسى كه مانند غذا به او نیاز وجود دارد و آن «رفیق عاقل» است.
2. كسى كه وجود او براى انسان به منزله بیمارى مزاحم و رنجآور است و آن «رفیق احمق» است.
3. كسى كه وجودش به منزله داروى شفا بخش است و آن «رفیق روشنبین و اهل خرد» است. شیوه انتخاب دوست در نگاه پیشواى ششم، این گونه است:رفاقت، حدودى دارد، كسى كه تمام آن حدود را دارا نباشد، كاملنیست، و آن كس كه داراى هیچ یك از آن حدود نباشد، اساسا دوست نیست:
1. ظاهر و باطن رفیق، نسبت به تو یكسان باشد.
2. زیبایى و آبروى تو را جمال خود بیند و نازیبایى تو را نازیبایى خویش بداند.
3. دستیافتن به مال یا رسیدن به مقام، روش دوستانه او رانسبتبه تو تغییر ندهد.
4. در زمینه رفاقت، از آن‌چه در اختیار دارد، نسبت به تو مضایقه ننماید.
5. تو را در مواقع گرفتارى و مصیبت ترك نگوید.
دوست، آینه تمام نماى دوست است. به فرموده امام صادق(ع)، «كسى كهببیند دوستش روش ناپسندى دارد و او را بازنگرداند، با آن‌كه توانآن را دارد، به او خیانت كرده است.»
امام صادق(ع) ضمن تاكید فراوان بر انتخاب دوستخوب و پایدارىدر این دوستى، جوانان را از رفاقتبا نادان و احمق برحذر می‌دارد:
كسى كه از رفاقت با احمق پرهیز نكند، تحت تاثیر كارهاى احمقانه وى قرار مىگیرد و اخلاقش همانند اخلاق ناپسند او مىشود.
پیشوایان معصوم(ع)، جوانان را از رفاقتبا بدنامان و دوستان خائن وسخن چین بر حذر داشته‌اند. امام صادق(ع) مىفرماید:
از سه طائفه مردم كنارهگیرى كن و هرگز طرح دوستى و رفاقتبا آن مریز; خائن، ستمكار و سخن چین. زیرا كسى كه براى تو بهدیگرى خیانت كند، روزى به تو نیز خیانتخواهد كرد و كسى كه براى تو به دیگران ظلم و تجاوز كند، به تو هم ظلم خواهد كرد و كسى كه از دیگران نزد تو سخن چینى كند، علیه تو نیز نزد دیگران نمامى خواهد نمود.
راه و رسم رفاقت در ثبات و پایدارى دوستى مؤثر است، گوشهاى از شیوه آن را در كلام امام صادق(ع) مىنگریم:
كم‌ترین حق آن است كه: دوستبدارى براى او چیزى كه براى خود دوست مىدارى. كراهت داشتهباشى در حق او، از آن‌چه براى خود كراهت دارى. از خشم اوبپرهیزى، به دنبال رضا وخشنودى او باشى. با جان و مال و زبان ودست و پایت او را كمك كنى. مراقب و راهنماى او و آیینه او باشى. سوگندش را قبول كنى، دعوتش را اجابت نمایى، هرگاه بیمارشد، به عیادتش بروى و هرگاه فهمیدى حاجتى دارد، قبل از این كهبگوید، آن را انجام دهى، و وى را ناگزیر نكنى كه انجام كار را از تو درخواست كند...
