مبحث هشتم :چگونه دوست انتخاب کنیم؟

مهمترين راههاي شناخت دوست عبارت است از:
1- در هنگام گرفتاري و نياز
بهترين زمان ارزيابي دوست خوب, هنگام مشکلات و گرفتاريهاست. در اين چنين مواقعي دوستان حقيقي و وفادار و دلسوز از افراد دوست نما مشخص مي شوند. امام علي عليه اسلام در حکمت 208 مي فرمايند : در کشاکش روزگار افراد با ارزش و دوستان خوب شناخته مي شوند.
2- در هنگام خشم و ناراحتي
امام صادق ( عليه السلام ) مي فرمايند : اگر کسي سه مرتبه بر تو خشم گرفت – يعني تو موجبات عصبانيت و ناراحتي او را فراهم کردي و او خشمگين شد – اما سخن زشتي نگفت, او شايسته ي رفاقت است. ( امالي شيخ صدوق, ص 532, ح 7 )
3- از دست رفتن قدرت
برخي از افراد به نام دوستي و به طمع پست و مقام و مال شخص, گرد او را مي گيرند. امام علي ( عليه السلام ) مي فرمايند : در هنگام از دست رفتن قدرت است که دوست از دشمن, شناخته مي شود. ( ميزان الحکمة / ح 10323 )
4- هنگام سفر
يکي از بهترين راههاي شناخت افراد, سفر کردن با آنها است. در سفر بسياري از رفتارهاي ناپيداي انسان, آشکار ميشود. فراز و نشيبهاي سفر, عکس العملهاي درست يا نادرست انسان را در برابر مشکلات, نمايان مي کند و از طرفي ارتباط شبانه روزي که در سفر ايجاد مي شود, بهترين زمان براي شناخت اخلاق و روحيات دوست است. امام صادق ( عليه السلام ) مي فرمايند : هيچ کس را به دوستي مشناس, مگر آنکه در سه چيز او را بيازمايي : او را به خشم آوري و ببيني که آيا اين خشم او را از حق به باطل مي کشاند؛ در درهم و درينار و در سفر با او.