وقتي کودکي تب مي‌کند و دستگاه گوارش او نيز کار نمي‌کند، اولين حدس درباره اين مشکل بنا برتشخيص مادرها و مادربزرگ‌ها، رودل‌کردن است؛ البته گاهي نيز کودک به دنبال مصرف غذاي سنگين و چرب دچار دلدردهاي مکرر مي‌شود که ممکن است همراه با ترش‌کردن نيز باشد.
اما مسأله اينجاست که تشخيص رودل‌کردن در ظاهر ساده به نظر مي‌رسد؛ يعني در برخي موارد چنين تشخيص‌هاي تجربي درباره آن درست نيست و مانع از توجه والدين به احتمال بروز ديگر بيماري‌ها مي‌شود، به‌طوري که دکتر فريبا شيرواني، فوق‌تخصص بيماري هاي اطفال مي‌گويد: رودل‌کردن کودک مي‌تواند نشانه‌اي از برخي بيماري‌ها يا از عوارض مصرف برخي داروها باشد؛ يعني ممکن است کم کاري تيروئيد باعث يبوست و دل‌درد شود.
وي تاکيد مي‌کند: بسياري ديگر از بيماري‌هاي گوارشي و غيرگوارشي نيز مي‌تواند با علائم دلدردهاي مکرر و مزمن خود را نشان دهد. در اين موارد گرفتن شرح حال صحيح و معاينه دقيق و بررسي‌هاي آزمايشگاهي، آندوسکوپي و حتي بيوپسي (نمونه‌گيري از بافت) مي‌تواند به تشخيص درست کمک کند.
*دل دردهاي همراه با استفراغ
متخصصان گوارش تاکيد مي‌کنند که بيماري‌هاي ديگري نيز چه در کودکان و چه در بزرگسالان باعث دل‌درد مي‌شود که مي‌تواند شامل سندرم روده تحريک‌پذي، زخم‌معده و اثني‌عشر به دنبال عفونت معده و مسموميت‌هاي غذايي باشد.
برخي از بيماري‌هاي مهم مانند سوراخ‌شدن يا پيچ‌خوردگي روده نيز در ابتدا با درد همراهند؛ بنابراين در صورت شديد بودن درد شکم و همراهي آن با استفراغ، کاهش فشار‌خون و رنگ‌پريدگي کودک نياز به آزمايش‌ها و پيگيري جدي وجود دارد.
*رودل‌کردن هميشه ناشي از پرخوري نيست
اگر کودک نتواند غذاي خورده شده را هضم کند با دردهاي نه‌چندان شديد شکم و اختلال در اجابت مزاج همراه است، يعني دچار رودل شده است؛ اما دکتر شيرواني توضيح مي‌دهد که خوردن غذاهاي سنگين با مقدار زياد يا مصرف چند نوع ماده غذايي با هم يا رعايت‌نکردن نظم در غذا‌خوردن مي‌تواند باعث اين حالت شود؛ ولي پرخوري عاملي است که احتمال رودل را زياد مي‌کند.
دکتر شيرواني در پاسخ به اين پرسش که اگر مشکل کودک فقط ناشي از پرخوري باشد، بعد از چه مدتي برطرف مي‌شود، مي‌گويد: اين امر بستگي به نوع و مقدار غذاي خورده شده و سن کودک و عادات اجابت مزاج او دارد؛ ولي اين زمان به هرحال نبايد بيش از ۲۴ تا ۴۸ ساعت به طول انجامد؛ مگر آن‌که همراه با التهاب معده و روده باشد يا کودک سابقه زخم‌معده داشته باشد.
*درمان خانگي کودک با عرقيجات گياهي
اما آيا درمان رودل يا نفخ در کودک با استفاده از عرقيجات گياهي و دقيق‌تر بگوييم «عرق نعناع» روشي درست و مورد تائيد متخصصان اطفال است؟ دکتر شيرواني چنين پاسخ مي‌دهد: تمام گياهاني که رايحه دارند مثل نعناع، گشنيز، زيره و بادرنجبويه، محرک معده و موثرترين داروهاي گياهي براي درمان سوءهاضمه هستند.
اين داروها که براي رفع اسپاسم يا گرفتگي ماهيچه استفاده مي‌شوند، به صورت قطره در تمام داروخانه هاي معتبر وجود دارند و بدون نسخه مي‌توان آنها را تهيه کرد.اين داروها را از دوران نوزادي تا بزرگسالي مي‌توان به کودک داد، اما ميزان مصرف آنها بايد براساس ميزان توصيه شده باشد.
همچنين مي‌توان از برخي داروهاي ضديبوست گياهي استفاده کرد. اين داروها براي کودکان زير ده سال به شکل روغن‌هاي گياهي مثل بادام و زيتون است. بارهنگ يا اسفرزه که امروزه قرص، کپسول و پودر آنها هم وجود دارد و شربت انجير که قدرت متوسط تا پايين‌تري دارد، براي بچه‌ها مناسب است.
شير خشت و ترنجبين هم براي درمان يبوست به‌کار مي‌روند و چون ضرري ندارند و خيلي قوي نيستند، مي‌توانند به عنوان مسهل ضعيف به‌کار برده شوند.دکتر شيرواني مي‌افزايد: مصرف زياد هر ماده غذايي ممکن است با اختلال گوارشي همراه باشد و اگر کودک تکه‌هاي بزرگ سيب يا خيار را با پوست بخورد، ممکن است ناراحت‌کننده باشد.
*مصرف انواع غذاها در يک وعده، ممنوع
واقعيت آن است که حجم غذا هم در ايجاد رودل موثر است. به خصوص متخصصان اطفال تاکيد مي‌کنند، کودکي که روده تحريک‌پذير دارد، نبايد انواع غذاها را در يک وعده بخورد؛ يعني والدين بايد به فرزندشان ياد دهند تنوع غذا در سفره براي احترام به ذائقه‌هاي مختلف است و لازم نيست از تمام خوراکي‌ها بخورند. والدين خودشان هم بايد اين الگوي تغذيه‌اي را رعايت کنند. مصرف انواع غذاها در يک وعده باعث کشش خون به معده مي‌شود و در نتيجه فرد احساس خمودگي، خستگي و کم‌حوصلگي مي‌کند.
نکته مهم‌تر آن است که کودکاني که زياد رودل مي‌کنند بايد انواع کاکائو، قهوه، چاي پررنگ، نوشابه، غذاهاي کنسروي، غذاهاي تند، ترش و چرب را کمتر مصرف کنند. غذاهاي مختلف در يک زمان به مقدار زياد نخورند و زمان مناسب را براي خوردن غذا رعايت کنند.
فست‌فود نيز به علت داشتن چربي زياد با سرعت کمتري هضم مي‌شود و مدت بيشتري در معده باقي مي‌ماند به همين علت خوردن مقدار زياد آنها همراه با نوشابه‌هاي گازدار که محرک معده است به ايجاد رودل کمک مي‌کند.
z.jpg "ارسال پیام به khodaeem1")
