زندگینامه ﻏﻼﻣﺤﺴﻴﻦ ﭘﺎزﻫﺮ اﻣﺎﻣﻰ
جمعه 6 اردیبهشت 1392 12:13 PM
ﻏﻼﻣﺤﺴﻴﻦ ﭘﺎزﻫﺮ اﻣﺎﻣﻰ - ﻓﺮزﻧﺪ ﻋﻠﻰ - در ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻴـﺴﺘﻢ ﻣﻬﺮﻣـﺎه ﺳـﺎل 1310 در ﺷﻬﺮﺳـﺘﺎن درﮔـﺰ
ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﮔﺸﻮد.
ﭘﺪر و ﻣﺎدرش ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﻋﻼﻗﻪى ﺧﺎﺻﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ(ع) داﺷﺘﻨﺪ ﻧﺎم او را ﻏﻼﻣﺤﺴﻴﻦ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ.
در ﺳﻨﻴﻦ ﻛﻮدﻛﻰ ﻣﺎدرش را از دﺳﺖ داد و ﺑﻪ رﻧﺞ و ﻣﺤﻨﺖ اﻓﺘﺎد. ﭘﺲ از آن ﻋﻤـﻪ و ﭘـﺪرﺑﺰرﮔﺶ او را
ﺑﺰرگ ﻛﺮدﻧﺪ. در ﻫﻤﺎن ﻛﻮدﻛﻰ ﻗﺮآن را ﻳﺎد ﮔﺮﻓﺖ. ﺑـﻪ ﻣﺮاﺳـﻢ ﺳـﻴﻨﻪ زﻧـﻰ و ﻗﺮاﺋـﺖ ﻗـﺮآن ﻣـﻰرﻓـﺖ.
ﻧﻮﺟﻮاﻧﻰ ﺑﺎ اﻳﻤﺎن ﺑﻮد. در اوﻗﺎت ﺑﻴﻜﺎرى ﺑﻪ ﻛﺸﺎورزى و ﭼﻮﭘﺎﻧﻰ ﭘﺮداﺧﺖ.
ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﺪﻳﻨﻪ داﻣﻐﺎﻧﻰﻧﮋاد ﭘﻴﻤﺎن ازدواج ﺑﺴﺖ. ﻫﻤﺴﺮش ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: او ﻓﺮدى ﻣـﺆﻣﻦ و ﺑـﺎ ﺧـﺪا ﺑـﻮد.
دﻋﺎى ﻛﻤﻴﻞ ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪ و ﻧﻤﺎز ﺷﺒﺶ ﺗﺮك ﻧﻤﻰﺷﺪ. ﺛﻤـﺮه ى ازدواج آنﻫـﺎ ﭘـﻨﺞ ﻓﺮزﻧـﺪ ﺑـﻪ ﻧـﺎمﻫـﺎى:
ﮔﻞﺻﻨﻢ (ﻣﺘﻮﻟّـﺪ 12/2/1332)، ﺣـﺴﻴﻦ(ﻣﺘﻮﻟّـﺪ 1/4/1337)، ﺣـﺴﻦ (ﻣﺘﻮﻟّـﺪ 1/5/1343)، ﻣﺮﺿـﻴﻪ
(ﻣﺘﻮﻟّﺪ 27/6/1347) و آﺳﻴﻪ (ﻣﺘﻮﻟّﺪ 20/6/1354) ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ.
ﻋﻼﻗﻪى ﺧﺎﺻﻰ ﺑﻪ اﺋﻤﻪ(ع) داﺷﺖ. ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺎم ﻓﺮزﻧـﺪاﻧﺶ را از روى اﺳـﺎﻣﻰ اﺋﻤـﻪ(ع) اﻧﺘﺨـﺎب
ﻛﺮد. در ﻧﺎﻣﻪاى ﺑﻪ دﺧﺘﺮش - ﻣﺮﺿﻴﻪ - ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ: از اﻳﻦ رو ﻧﺎﻣﺖ را ﻣﺮﺿﻴﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻢ، ﭼﻮن ﺑﻰ
ﺑﻰ ﻓﺎﻃﻤﻪ زﻫﺮا(س) را دوﺳﺖ دارم. ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺣﺮﻣﺖ ﺷـﻴﻌﻪ ﺑـﻮدن و ﺣﺮﻣـﺖ ﺣـﺴﻴﻦ
ﺑﻮدن را ﺳﻔﺎرش ﻣﻰﻛﺮد.
اﻳﺸﺎن ﺣﻖ ﺧﻮد را ﻧﺴﺒﺖﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ؛ از ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺎم ﻧﻴﻚ ﮔﺬاﺷﺘﻦ، درﺳﺖ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻛﺮدن و ﻧﺸﺎن دادن
راه اﺳﻼم را ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ادا ﻛﺮد.
ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮادهاش ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب رﻓﺘﺎر ﻣﻰﻛﺮد. از ﻏﺬاى ﻫﻤـﺴﺮش ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻣـﻰﻛـﺮد و ﺑـﻴﻦ ﻓﺮزﻧـﺪان ﻓـﺮق
ﻧﻤﻰﮔﺬاﺷﺖ.
در ﻛﺎرﻫﺎى ﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪﻫﻤﺴﺮش ﻛﻤﻚ ﻣﻰﻛﺮد. در ﺧﺮﻳﺪ ﻧﻴﺎزﻫﺎى ﺧﺎﻧﻪ و در ﻧﮕﻬﺪارى از ﺑﭽـﻪﻫـﺎ ﺑـﺴﻴﺎر
ﺗﻼش ﻣﻰﻛﺮد و اﻛﺜﺮ اوﻗﺎت ﻟﺒﺎسﻫﺎﻳﺶ را ﻣﻰﺷﺴﺖ. در ﺑﺴﻴﺎرى از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺎ آنﻫﺎ ﻣـﺸﻮرت ﻣـﻰﻛـﺮد.
ﻋﻼﻗﻪى ﺧﺎﺻﻰ ﺑﻪ ﻓﺎﻃﻤﻪ زﻫﺮا(س) داﺷﺖ.
ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺮﻳﻀﻰ ﻓﺮزﻧﺪش ﺑﻪ ﻣﺸﻬﺪ رﻓﺖ و در آنﺟﺎ ﺳﻜﻨﻰ ﮔﺰﻳﺪ. در ﻣﺤﻠّﻪاى ﻛـﻪ زﻧـﺪﮔﻰ ﻣـﻰﻛـﺮد،
ﻣﺴﺠﺪ و ﻣﺪرﺳﻪاى ﻧﺒﻮد و او ﺑﺎ ﻛﻤﻚ اﻓﺮاد دﻳﮕﺮ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﻣﺴﺠﺪ و ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﺴﺎزد و ﻣﺮاﺳﻢ ﺳﻴﻨﻪ زﻧﻰ و
ﻧﻮﺣﻪ ﺧﻮاﻧﻰ ﺑﺮﮔﺰار ﻛﻨﺪ. ﻳﻜﻰ از اﺗﺎقﻫﺎى ﻣﻨﺰﻟﺶ را ﺑﺮاى درس دادن ﺑﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎ اﺧﺘﺼﺎص داده ﺑﻮد.
زﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺮف ﻣﻰآﻣﺪ از اﻧﺘﻬﺎى ﻛﻮﭼﻪ ﺗﺎ ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﺮفﻫﺎ را ﭘﺎرو ﻣﻰﻛﺮد ﺗﺎ ﺑﭽﻪﻫـﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨـﺪ ﺑـﻪ راﺣﺘـﻰ
ﻋﺒﻮر ﻛﻨﻨﺪ. او ﻻﻣﭗﻫﺎى ﻛﻮﭼﻪ را ﻛﻪ ﺳﻮﺧﺘﻪ ﺑﻮد، از ﭘﻮل ﺧﻮد ﻋﻮض ﻣﻰﻛﺮد.
ﻏﻼﻣﺤﺴﻴﻦ ﭘﺎزﻫﺮاﻣﺎﻣﻰ از اوﻟﻴﻦ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻣﺤﻞ، ﺗﻈﺎﻫﺮات ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺑﻪ راه اﻧـﺪاﺧﺖ و ﺷـﺐﻫـﺎ
ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﻰ ﻣﻰداد.ﺑﻪ ﺗﻮزﻳﻊﻧﻔﺖ ﻣﻰﭘﺮداﺧﺖ. ﻣﺤﺎﻓﻆ اﻣﺎم ﺟﻤﻌﻪ ﺑﻮد.
ﺑﻌﺪ از ﭘﻴﺮوزى اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﻰ ﻋﻀﻮ ﺑﺴﻴﺞ ﺷﺪ. ﻳﻜﻰ از اﻓﺮاد ﺷﻮرا ﺑﻮد و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺎزرس ﺷﻮرا از ﺳﻮى
ﻣﺮدم اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ. و ﭘﺲ از ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺳﭙﺎه ﭘﺎﺳﺪاران ﻋﻀﻮ اﻳﻦ ﻧﻬﺎد ﻣﻘﺪس ﮔﺮدﻳﺪ.
در ﺳﺎل 1361 ﺑﻪ اﺳﺘﺨﺪام ﺳﭙﺎه در آﻣﺪ. او ﺑﺎ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ در ﺳﭙﺎه ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻰﻛﺮد.
ﻋﻀﻮ ﺑﺴﻴﺞ ﺑﻮد و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻳﻰ داﺷﺖ. در ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰ ﻣﺜﻞ ﺗﻘﺴﻴﻢ زﻣﻴﻦ ﺑﻴﻦ ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﺎن و ﻳﺎ ﺗﻮزﻳﻊ ﻣـﻮاد
ﻏﺬاﻳﻰ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻰﻛﺮد.اﻳﺸﺎن ﺳﻬﻤﻴﻪى ﻧﻔﺖ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮادهﻫﺎى ﻓﻘﻴﺮ و آﺑﺮوﻣﻨﺪ ﻣﻰداد.
از ﺑﻨﻰ ﺻﺪر و ﻃﺮﻓﺪاراﻧﺶﺑﻴﺰار ﺑﻮد و ﺑﺎ آنﻫﺎ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﻰﻛﺮد.
ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻮادهاش ﺗﻮﺻﻴﻪﻣﻰﻛﺮد: اﻧﻘﻼب را ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻜﻨﻴـﺪ، ﺣﺠـﺎب را رﻋﺎﻳـﺖ ﻛﻨﻴـﺪ، راه و روش اﻣـﺎم
ﺣﺴﻴﻦ(ع) را در ﭘﻴﺶﺑﮕﻴﺮﻳﺪ.
در زﻣﺎن ازدواج ﭘﺴﺮش، ﺑﺎ ﻟﺒﺎس ﻓﺮم ﺑﺴﻴﺠﻰ ﺑﻮد و ﻋﻜﺲ اﻣﺎم را ﻫﻢ ﺑﺮ روى ﺳـﻴﻨﻪاش ﻧـﺼﺐ ﻛـﺮده
ﺑﻮد.
او ﺧﻮد را ﺑﺎ دﺳﺘﻮرات ﻗﺮآﻧﻰ وﻓﻖ داده ﺑﻮد. ﻫﺮ ﭼﻨﺪ از ﻟﺤﺎظ ﺗﺤﺼﻴﻼت در ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻴﻦ، وﻟـﻰ از ﻧﻈـﺮ
ﺑﻴﻨﺶ در ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻﻳﻰ و ﻓﺮدى ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد.
اوﻗﺎت ﺑﻴﻜﺎرى را در ﺧﺪﻣﺖ ﻣﺮدم ﺑﻮد و ﻧﻮارﻫﺎى ﺷﻬﻴﺪ ﻣﻄﻬﺮى را ﮔﻮش ﻣﻰداد و ﺑـﻪﻣﺠـﺎﻟﺲ ﺳـﻴﻨﻪ
زﻧﻰ ﻣﻰرﻓﺖ. در ﺑﺤﺮانﻫﺎ و ﻣﺸﻜﻼت از ﺧﻮد اﻳﺜﺎر و ﻓﺪاﻛﺎرى ﻧﺸﺎن ﻣﻰداد.
اﻳﺸﺎن ﺳﻌﻰ در ﺑﺮﻗﺮارى ﻋﺪاﻟﺖ داﺷﺖ. ﻫﻴﭽﮕﺎه ﺑﻴﻦ ﻣﺮدم و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ ﻓﺮﻗﻰ ﻧﻤﻰﮔﺬاﺷﺖ. ﺑـﺮاى اﻣـﻮر
ﺷﺨﺼﻰ از اﻣﻮال ﻣﺮدم اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻰﻛﺮد. او را ﺣﻼّل ﻣﺸﻜﻼت ﻣـﻰداﻧـﺴﺘﻨﺪ. ﻣـﺸﻜﻼت و اﺧﺘﻼﻓـﺎت
ﻣﺮدم را ﺣﻞ و ﻓﺼﻞ ﻣﻰﻛﺮد. در ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻫﻴﺄت ﺗﺄﺳﻴﺲ ﻣﻰﻛﺮد و ﮔﺎﻫﻰ از آنﻫـﺎ در ﻣﻨـﺰﻟﺶ ﭘـﺬﻳﺮاﻳﻰ
داﺷﺖ. دﻋﺎى ﻧﺪﺑﻪ و ﻛﻤﻴﻞ ﺑﺮﮔﺰار ﻣﻰﻧﻤﻮد و ﻫﺮ ﺟﺎ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪى ﺑـﻮد ﺳـﻌﻰ ﻣـﻰﻛـﺮد ﻣـﺸﻜﻠﺶ را ﺣـﻞ
ﻛﻨﺪ.او ﻛﺎرﮔﺮى ﻣﻰﻛﺮد و ﭘﻮﻟﺶ را ﺑﺮاى ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺴﺠﺪ ﻣﻰداد.
آرزو داﺷﺖ ﺑﻪ ﻛﺮﺑﻼﺑﺮود. ﺣﺘّﻰ ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮش - ﻣﺪﻳﻨﻪ داﻣﻐﺎﻧﻰ ﻧﮋاد - ﻣﻰﮔﻔﺖ: ﺷﻤﺎ را ﻫﻢ ﺑـﻪ ﻛـﺮﺑﻼ
ﻣﻰﺑﺮم.
در ﺣﺮم ﻣﻄﻬﺮ دﻋﺎى ﻛﻤﻴﻞ ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪ. ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﺤﻤﻮد ﻛﺎوه ﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﭘﺮداﺧـﺖ. اﮔـﺮ ﻛـﺴﻰ ﻧﻤـﺎزش را
ﺳﺒﻚ ﻣﻰﺷﻤﺮد، ﺑﺴﻴﺎر ﻋﺼﺒﺎﻧﻰ ﻣﻰﮔﺮدﻳﺪ. ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪﻫﺎ ﺧﻮب رﻓﺘﺎر ﻣﻰﻛﺮد. ﺑﺮاى ﺑﻰ ﺑﻀﺎﻋﺖﻫـﺎ ﻧﻔـﺖ
ﻣﻰﺑﺮد. ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶﻧﻤﺎز را ﻣﻰآﻣﻮﺧﺖ. ﺑﻪ ﭘﺴﺮش ﻣﻰﮔﻔﺖ: آﺗﺶ روﺷﻦ ﻛﻦ ﺗﺎ ﺑﺮاى وﺿﻮ ﮔﺮﻓﺘﻦ آب
ﮔﺮم ﻛﻨﻴﻢ و ﻧﻤﺎز ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ.
ﻣﺮدى ﻗﻨﺎﻋﺖ ﭘﻴﺸﻪ ﺑﻮد. اﻋﺘﻘﺎد ﺧﺎﺻﻰ ﺑﻪ اﻣﺎم داﺷﺖ. ﻣﻄﻴﻊ اواﻣﺮ ﻣﺤﺾ اﻣﺎم ﺑﻮد و ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮد ﺟـﺎﻧﺶ
را ﺑﺮاى اﻣﺎم و راﻫﺶﻓﺪا ﻛﻨﺪ.
ﺑﺎ ﺷﺮوع ﺟﻨﮓ ﺗﺤﻤﻴﻠﻰﺑﺮاى رﺿﺎى ﺧﺪا ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪﻫﺎى ﺣﻖ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﺎﻃـﻞ ﺷـﺘﺎﻓﺖ. رﻓـﺘﻦ ﺑـﻪ ﺟﺒﻬـﻪ را
واﺟﺐ ﻣﻰداﻧﺴﺖ.
در ﺳﺎل 1360 ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﻟﻠّﻪ اﻛﺒﺮ در ﺣﻀﻮر ﻛﺸﻮر رﻓﺖ. در ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻃﺮﻳـﻖ اﻟﻘـﺪس، در آزاد ﺳـﺎزى
ﺑﺴﺘﺎن ﺷﺮﻛﺖ داﺷﺖ. در ﺳﺎل 1361 ﺑﻪ ﻛﺮدﺳﺘﺎن رﻓﺖ و ﺑﻪ ﻃﻮر داﻳﻢ در ﺗﻴﭗ وﻳﮋه ى ﺷﻬﺪا ﺑﻮد. اﺑﺘـﺪا
ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺧﺪﻣﻪ ﺗﻴﺮﺑﺎر دوﺷﻴﻜﺎ اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻰﻛﺮد و ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﮔﺮدان ﭘﻴﺎده رﻓﺖ و ﻣﻌـﺎون ﮔـﺮدان ﺷـﺪ.
ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻣﺪت دو ﺳﺎل ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﮔﺮوﻫﺎن ﻋﻠﻰ اﺻـﻐﺮ از ﮔـﺮدان اﻣـﺎمﺣـﺴﻴﻦ(ع) ﺑـﻮد.او ﺑـﺴﻴﺎر ﻛـﺎراﻳﻰ
داﺷﺖ، وﻟﻰ ﭼﻮن ﺳﻮادش در ﺣﺪ ﺧﻮاﻧﺪن و ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﻮد، ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﻪ درﺟﺎت ﺑـﺎﻻى ﻧﻈـﺎﻣﻰ، ﻣﺎﻧﻨـﺪ
ﻣﻌﺎون ﺗﻴﭗ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﺗﻴﭗ ﺑﺮﺳﺪ. ﺑﺎرﻫﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪهﻫﺎن ﮔﺮدانﻫﺎ از او ﺗﻤﺠﻴﺪ ﻛﺮدﻧﺪ و در اﻛﺜﺮ ﻣﻮاﻗـﻊ ﺑـﺎ او
ﻣﺸﻮرت داﺷﺘﻨﺪ.
ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻮاﺿﻊ ﺑﻮد. ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ در ﺟﺒﻬﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪه ﮔﺮوﻫﺎن ﺑﻮد و ﺑﻌـﺪ ﺟﺎﻧـﺸﻴﻦ ﮔـﺮدان ﺷـﺪ، وﻗﺘـﻰ ﺑـﻪ
ﻣﺮﺧّﺼﻰ ﻣﻰآﻣﺪ، ﻧﮕﻬﺒﺎن در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻨﺖ اﻟﻬﺪى ﻣﻰﺷﺪ.
ﻓﺮزﻧﺪ ﺷﻬﻴﺪ - ﺣﺴﻴﻦﭘﺎزﻫﺮ اﻣﺎﻣﻰ - ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﺑﻌﺪ از ﺷﻬﺎدﺗﺸﺎن ﻓﻬﻤﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن در ﺟﺒﻬﻪ ﭘﺴﺖ
و ﻣﻘﺎﻣﻰ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ؛ ﭼﻮن اﻳﺸﺎن از اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﭼﻴﺰى ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﻰﮔﻔﺘﻨﺪ.
او ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺶ را ﻧﻴﺰﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ ﺑﺮده ﺑﻮد. ﺣﺘّﻰ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮادهاش ﺑﻪ اروﻣﻴﻪ رﻓﺖ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧـﺪ ﺑﻴـﺸﺘﺮ در ﻣﻨـﺎﻃﻖ
ﺟﻨﮕﻰ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺪت دو ﺳﺎل در آن ﺟﺎ ﺑﻮدﻧﺪ.
اﻣﺎن اﻟﻠّﻪ ﺣﺎﻣﺪىﻓﺮﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻨﮕﻰ ﻛﺴﺎﻧﻰ را ﻣﻰدﻳﺪم ﻛﻪ ﻓﻜﺮش را ﻧﻤﻰﻛـﺮدم آنﻫـﺎ را
در ﺟﻨﮓ ﺑﺒﻴﻨﻢ. ﺷﻬﻴﺪ آنﻫﺎ را ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ دﻋﻮت ﻛﺮده ﺑﻮد و روى آنﻫﺎ ﺗﺄﺛﻴﺮاﺗﻰ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد.
ﻳﻚ ﮔﺮوﻫﺎن از ﺟﻮاﻧﺎن ﻣﺤﻠّﻪ ﺷﺎن را ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ ﺑﺮده ﺑﻮد و آنﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺸﻮﻳﻖ و ﺗﺮﻏﻴﺐ اﻳـﺸﺎن ﺑـﻪ ﺟﺒﻬـﻪ
رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ.
زﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ از ﺟﺒﻬﻪ ﺑﺮﻣﻰﮔﺸﺖ اﺑﺘﺪا ﺑﺮاى زﻳﺎرت ﺑﻪ ﺣﺮم ﻣﻄﻬﺮ ﻣﻰرﻓﺖ و زﻳﺎد ﻧﻤـﻰﻣﺎﻧـﺪ و دوﺑـﺎره ﺑـﻪ
ﺟﺒﻬﻪ ﺑﺎزﻣﻰﮔﺸﺖ. در زﻣﺎن ﻣﺮﺧﺼﻰﻫﺎ ﺑﻪ اﻗﻮام ﺳﺮﻛﺸﻰﻣﻰﻛﺮد و ﺑﻪ اوﺿﺎع ﺧﺎﻧﻮادهاش را ﺳﺮو ﺳﺎﻣﺎن
ﻣﻰداد و دوﺑﺎره ﺑﻪﺟﺒﻬﻪ ﻣﻰرﻓﺖ. ﻣﻰﮔﻔﺖ: ﺧﻴﺎﻟﻢ از ﺧﺎﻧﻮادهام راﺣﺖ ﺷﺪ، ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺟﺒﻬـﻪ ﺑـﺮوم،
ﭼﻮن در آنﺟﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖﻫﺎﻳﻰ دارم ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دﻫﻢ.
اﻣﺎن اﻟﻠّﻪ ﺣﺎﻣﺪىﻓﺮﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: در ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻗﺎدر - ﻛـﻪ دﺷـﻤﻦﭘﺎﺗـﻚ ﺷـﺪﻳﺪى زده ﺑـﻮد - اﻳـﺸﺎن در
ﮔﺮدان اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ(ع) ﺑﻮدﻧﺪ. در آنﺟﺎ ﺷﻬﻴﺪ اﻣﺎﻣﻰ را دﻳﺪم و ﮔﻔﺘﻢ: اﻳﻦ ﺟﺎ ﺟﺎى ﻣﺎﻧﺪن ﻧﻴﺴﺖ و ﺑﺎﻳـﺪ
ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺑﺮﮔﺮدﻳﻢ. اﻳﺸﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﻋﺼﺒﺎﻧﻰ ﺷﺪﻧﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﺟﺎﻧﺒﺎزان در اﻳﻦ ﺟﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻦ ﺑﺎﻳـﺪ ﺑـﺮوم و
در ﻛﻨﺎر رزﻣﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎﺷﻢ.
ﻓﺮزﻧﺪ ﺷﻬﻴﺪ - ﺣﺴﻴﻦﭘﺎزﻫﺮاﻣﺎﻣﻰ - ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: در ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻋﻤﻠﻴـﺎتﻫـﺎ از ﺟﻤﻠـﻪ: در ﻋﻤﻠﻴـﺎت ﺑـﺪر در
ﻛﺮدﺳﺘﺎن ﻛﻨﺎر اﻳﺸﺎن ﺑﻮدم. ﻳﻜﻰ از ﺷﻴﻮهﻫﺎى اﻳﺸﺎن اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ در ﻫﺮ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ ﺧﻮدﺷـﺎن ﭘﻴـﺸﻘﺪم و
ﺟﻠﻮدار ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻌﺪ اﻓﺮاد دﻳﮕﺮ ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ. و اﻳﻦ ﻳﻜﻰ از رﻣﺰﻫﺎى ﻣﻮﻓّﻘﻴﺖ اﻳﺸﺎن ﺑﻮد. ﺷﻬﻴﺪ ﻛـﺎوه - ﻛـﻪ
ﻓﺮﻣﺎﻧﺪهى ﻟﺸﻜﺮ ﺑﻮدﻧﺪ - ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ ﺑﺎ ﭘﺪرم ﺑﺮاى ﻛـﺴﺐ اﻃّﻼﻋـﺎت ﺑـﻪ ﻣﻨﻄﻘـﻪى ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ
ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ.
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: در ﻛﺮدﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﻋﺪهاى درﮔﻴﺮ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ. ﺿﺪاﻧﻘﻼب از ﺑـﻴﻦ ﺻـﺨﺮهﻫـﺎ ﺑـﻪ ﻃـﺮف
رزﻣﻨﺪﮔﺎن ﺗﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢﻣﻰزد. ﺷﻬﻴﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺣـﺎل ﻛـﻪ ﺑـﺎ زﺑـﺎن ﻛـﺮدى ﺑـﺎ آنﻫـﺎ ﺻـﺤﺒﺖ ﻣـﻰﻛـﺮد
ﻧﻴﺮوﻫﺎﻳﺶ را ﻧﻴﺰ ﻫﺪاﻳﺖﻣﻰﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﻛﺠﺎ را ﻫﺪف ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ. رزﻣﻨﺪﮔﺎن ﺑﺎ ﺣﺎﻟـﺖ ﻛﻤـﻴﻦ ﺑـﻪ ﺑـﺎﻻى ﺳـﺮ
دﺷﻤﻦ رﻓﺘﻨﺪ و آنﻫﺎ را ﺑﻪ ﻫﻼﻛﺖ رﺳﺎﻧﺪﻧﺪ.
در اداﻣﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: در روﺳﺘﺎﻳﻰ از ﻛﺮدﺳﺘﺎن ﻋﺪهاى از ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ ﺑﺎ ﺗﻴﺮﺑﺎر ﺑـﻪ ﻃـﺮف رزﻣﻨـﺪﮔﺎن ﺷـﻠﻴﻚ
ﻣﻰﻛﺮدﻧﺪ و ﭼﻮن رزﻣﻨﺪﮔﺎن در ﺗﻴﺮرس ﺑﻮدﻧﺪ، ﺑﺴﻴﺎرى ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪﻧﺪ. ﺷﻬﻴﺪ ﻛﺎوه ﺑـﻪ ﭘـﺪرم ﻣـﻰﮔﻮﻳـﺪ:
ﻛﺎرى ﺑﻜﻨﻴﺪ. اﻳﺸﺎن ﺑﺎ دراﻳﺖ ﺧﺎﺻﻰ ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻜﻰ ﺗﻴﺮﺑﺎر - ﻛﻪ در ﺑﺎﻻى دﻳﻮار ﺑـﻮد - رﻓـﺖ و ﺑـﺎ ﻧﺎرﻧﺠـﻚ
ﺗﻴﺮﺑﺎرﭼﻰ را ﺑﻪ ﻫﻼﻛﺖ رﺳﺎﻧﺪ و ﺑﺎ ﺗﻴﺮﺑﺎر ﺑﺮﮔﺸﺖ.
اﻣﺎن اﻟﻠّﻪ ﺣﺎﻣﺪى ﻓﺮﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: در ﭘﺎدﮔﺎن ﻣﻬﺎﺑﺎد ﺑﺎ ﺷﻬﻴﺪ اﻣﺎﻣﻰﻓﺮ و ﭘﺴﺮش - ﺣﺴﻦ - در ﺻـﻒ ﻏـﺬا
اﻳﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻓﺮزﻧﺪﺷﺎن - ﺣﺴﻦ - از ﻻﺑﻪ ﻻى ﻧﻴﺮوﻫﺎ رﻓﺖ و دو ﺑﺸﻘﺎب ﻏﺬا آورد. ﺑﺴﻴﺎر ﻋـﺼﺒﺎﻧﻰ
ﺷﺪ و ﮔﻔﺖ: ﻣﻦ ﺣﺎﺿﺮﻫﺴﺘﻢ در ﺻﻒ ﻏـﺬا ﺑﺎﻳـﺴﺘﻢ ﺗـﺎ ﻧـﻮﺑﺘﻢ ﺷـﻮد و ﻏـﺬا ﺑﮕﻴـﺮم، وﻟـﻰ اﻳـﻦ ﻏـﺬا را
ﻧﻤﻰﺧﻮرم. ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎس ﺑﻮد. ﻫﺮﮔﺎه ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻣـﻰﺷـﺪ، ﻧﻜـﺎت رﻳـﺰ و ﻇﺮﻳـﻒ را رﻋﺎﻳـﺖ
ﻣﻰﻛﺮد. ﺣﺘّﻰ ﺗﺤﻤﻞ ﺳـﺮﻣﺎ ﺧـﻮردﮔﻰ ﻫﻤﺮزﻣـﺎﻧﺶ را ﻧﺪاﺷـﺖ. در ﭘـﺸﺖ ﺟﺒﻬـﻪﺑـﻪ ﺗﺮﻛﻴـﺐ ﻛـﺎدرش
ﻣﻰﭘﺮداﺧﺖ. ﺣﺘّﻰ در ﻣﻮرد واﻛﺲ زدن از ﺧﻮد اﻳﺜﺎر ﻧﺸﺎن ﻣﻰداد. ﻳﻜﻰ از ﻫﻤﺮزﻣﺎن ﺷﻬﻴﺪ ﻣﻰﮔﻔﺖ: در
ﻳﻜﻰ از ﻋﻤﻠﻴﺎتﻫﺎ در ﻛﺮدﺳﺘﺎن ﻫﻮا ﺑﺴﻴﺎر ﺳﺮد ﺑﻮد. ﻧﻴﺮوﻫﺎ اورﻛﺖ و ﻛﻼه ﭘﻮﺷـﻴﺪه ﺑﻮدﻧـﺪ و از ﺳـﺮﻣﺎى
زﻳﺎد در ﻛﻴﺴﻪ ﺧﻮاب، ﺧﻮاﺑﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ و ﻛﺴﻰ ﺟﺮأت ﻧﻤﻰﻛﺮد ﻛﻪ از ﻛﻴﺴﻪ ﺧﻮاب ﺣﺘّﻰ ﺳﺮش را ﺑﻴـﺮون
ﻛﻨﺪ. ﻣﻦ ﻣﻰﺗﺮﺳﻴﺪم ﻛﻪﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ و ﻣﺎ را ﺑﻜﺸﻨﺪ. ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪ ﻛﻪ ﺳـﺮ را از ﻛﻴـﺴﻪ ﺧـﻮاب ﺑﻴـﺮون
ﻛﺮدم. ﻛﺴﻰ را دﻳﺪم. دوﺑﺎره ﻛﻪ ﻧﮕﺎه ﻛﺮدم، دﻳﺪم ﺷﻬﻴﺪ اﻣﺎﻣﻰﻓﺮ در ﺣﺎل ﺧﻮاﻧﺪن ﻧﻤﺎز ﺷﺐ اﺳﺖ. اﻳـﻦ
در ﺣﺎﻟﻰ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻛﺴﻰ از ﻛﻴﺴﻪ ﺧﻮاب ﺑﻴﺮون ﻧﻤﻰآﻣﺪ و او در ﺣﺎل راز و ﻧﻴﺎز در آن ﻫﻮاى ﺳﺮد ﺑﻮد.
ﻓﺮزﻧﺪ ﺷﻬﻴﺪ - ﺣﺴﻴﻦﭘﺎزﻫﺮ اﻣﺎﻣﻰ - ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: وﻗﺘﻰ ﻣﻰﺧﻮاﺳـﺘﻨﺪ ﻧﻤـﺎز ﺷـﺐ ﺑﺨﻮاﻧﻨـﺪ، آﻫـﺴﺘﻪ راه
ﻣﻰرﻓﺘﻨﺪ و ﺑﺮاى وﺿﻮﮔﺮﻓﺘﻦ ﻳﻚ ﻇﺮف زﻳﺮ ﺷﻴﺮ آب ﻣﻰﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺻﺪا ﻧﻜﻨﺪ و ﻛـﺴﻰ ﺑﻴـﺪار ﻧـﺸﻮد.
ﺑﻴﺸﺘﺮ اوﻗﺎت روزه ﺑﻮدﻧﺪ و ﻛﺴﻰ ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺖ.
از ﻧﻈﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﺒﺎدى و ﺗﻘﻮى زﺑﺎﻧﺰد ﺑﻮد. ﺑﻪ ﻧﻤﺎز اول وﻗﺖ اﻫﻤﻴﺖ ﻣﻰداد. اﻣﺎن اﻟﻠّـﻪ ﺣﺎﻣـﺪىﻓـﺮ ﻧﻘـﻞ
ﻣﻰﻛﻨﺪ: در ﻓﺼﻞ ﺑﻬﺎر در ﻫﺮ ﺟﺎ ﻣﻰرﻓﺘﻴﻢ و زﻳﺒﺎﻳﻰ ﻃﺒﻴﻌﺖ را ﻣﻰدﻳﺪﻳﻢ، ﻣﻰﮔﻔﺖ: ﭼـﻪ ﺻـﻔﺎﻳﻰ دارد
ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺟﺎ ﻧﻤﺎز ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ. در آن زﻳﺒﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺣﻤﺪ و ﺷﻜﺮ ﺧﺪا ﻣﻰﭘﺮداﺧﺖ. در ﻓـﺮاﻳﺾ دﻳﻨـﻰ
اﻫﻞ ﻋﻤﻞ ﺑﻮد. اﺑﺘﺪا ﺧﻮدش ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻰﭘﺮداﺧﺖ و ﺑﻌﺪ اﻓﺮاد را ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم ﻓﺮاﻳﺾ دﻳﻨﻰ ﻣﻰﻛﺮد.
ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺮآن ﻣﻰﺧﻮاﻧﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﻣﻰﮔﻔﺖ: ﻗﺮآن ﺑﺨﻮاﻧﻴﺪ. در ﭘﺎدﮔﺎن ﭘﻴﺮاﻧﺸﻬﺮ ﻧﻤـﺎز ﺷـﺐ و
ﺻﺒﺢ را ﺑﻪ ﺟﺎ آورده ﺑﻮد و ﺑﻌﺪ ﻣﻦ و ﻓﺮزﻧﺪﺷﺎن - ﺣﺴﻦ - را ﺑﺮاى ﻧﻤﺎز ﺑﻴﺪار ﻛﺮدﻧﺪ.
ﺑﻪ ﻣﺴﺘﺤﺒﺎت ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ. ﺷﻬﻴﺪ ﻏﻼﻣﺤﺴﻴﻦ ﭘﺎزﻫﺮ اﻣﺎﻣﻰ ﻓﺮدى ﻣﺘﻘّﻰ، ﺻﺒﻮر، ﻓﺪاﻛﺎر و ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ
ﺑﻮد. اﻋﺘﻘﺎد ﻗﻠﺒﻰ ﺑﻪ دﻳﻦ و ﺧﺪا داﺷﺖ. ﻣﻰﮔﻔﺖ: ﻣﻰﺧﻮاﻫﻢ ﺧﺎﻧﻪى ﺧﺪا و ﻧﺠﻒ را زﻳﺎرت ﻛـﻨﻢ. ﭘـﺲ
دﻋﺎ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺷﻬﻴﺪﺷﻮم.
ﻓﺮزﻧﺪ ﺷﻬﻴﺪ - ﺣﺴﻴﻦﭘﺎزﻫﺮ اﻣﺎﻣﻰ - ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﭘﺪرم ﺑﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ 50 ﺳﺎل داﺷﺘﻨﺪ، وﻟﻰ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﺟﻮاﻧـﺎن
ﭘﺮ ﺷﻮر ﺑﻮدﻧﺪ. در ﻳﻜﻰ از ﻣﺮﺧّﺼﻰﻫﺎ ﻛﻪ آﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ، روز ﺳﻴﺰده ﻓﺮوردﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺮدش رﻓﺘـﻴﻢ. در
آنﺟﺎ ﺑﺎ ﭘﺪرم ﻣﺴﺎﺑﻘﻪﮔﺬاﺷﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻠّﻪى ﻛﻮه ﺑﺮوﻳﻢ. ﻣﻦ ﻫﻨﻮز در وﺳﻂ ﻛـﻮه ﺑـﻮدم ﻛـﻪ اﻳـﺸﺎن ﺑـﺮ
ﻣﻰﮔﺸﺘﻨﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ: ﺑﺮو ﺑﺎﻻى ﻛﻮه آنﺟﺎ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﮔﺬاﺷﺘﻪام، آن را ﺑﻴﺎور. در ﻣﺎه رﻣﻀﺎن و در ﻫﻮاى ﮔـﺮم
ﺑﻨّﺎﻳﻰ ﻣﻰﻛﺮد.
اﻳﺸﺎن در ﺟﻨﮓ ﺻﻼﺑﺖﺧﺎﺻﻰ داﺷﺘﻨﺪ. اﻣﺎ از روح ﻟﻄﻴﻔﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮدﻧﺪ. در زﻣـﺎن ﺷـﻬﺎدت 52
ﺳﺎل داﺷﺖ و ﻣﺜﻞ ﻳﻚﺟﻮان 20 ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻗﻠّﻪﻫﺎ ﻣﻰرﻓﺖ و اﻳﻦ ﻗﺪرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه از ﻋﻘﻴﺪهى ﺧﺎﺻـﺶ
ﺑﻮد. ﺑﺎ ﺟﺴﻤﻰ ﺿﻌﻴﻒ، داراى ﻋﻘﻴﺪهاى ﻗﻮى ﺑﻮد.
زﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻫﻤﺮزﻣﺎﻧﺶﺷﻬﻴﺪ ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ، ﻣﻰﮔﻔﺖ: ﻣﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺎﻧﺪم. دﻳﮕﺮ ﻃﺎﻗﺖ ﻣﺎﻧﺪن در اﻳـﻦ دﻧﻴـﺎ را
ﻧﺪاﺷﺖ.
ﻣﺪﻳﻨﻪ داﻣﻐﺎﻧﻰﻧﮋاد - ﻫﻤﺴﺮ ﺷﻬﻴﺪ - ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﺧﻮاب دﻳﺪم ﻛﻪ ﻫﻮاﭘﻴﻤﺎﻳﻰ آﻣﺪ و اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎى اﻳﺸﺎن
را آورد ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺧﺒﺮﺷﻬﺎدت اﻳﺸﺎن را آوردﻧﺪ.
ﻓﺮزﻧﺪ ﺷﻬﻴﺪ - ﺣﺴﻴﻦﭘﺎزﻫﺮاﻣﺎﻣﻰ - ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ: ﺟﻨﺎزه ى ﭘﺪرم 6 ﺳـﺎل در ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﻣﺎﻧـﺪه ﺑـﻮد. ﻣـﻦ و
ﺷﻬﻴﺪ ﻛﺎوه در ﻋﻤﻠﻴﺎت ﻗﺎدر 2 و 3 ﺟﻨﺎزه ى اﻳﺸﺎن را ﭘﻴﺪا ﻛﺮدﻳﻢ.
ﻏﻼﻣﺤﺴﻴﻦ ﭘﺎزﻫﺮاﻣﺎﻣﻰ در ﺗﺎرﻳﺦ 24/4/1364 در ﺟﺒﻬﻪى ﻏﺮب ﺑﻪ درﺟﻪى رﻓﻴﻊ ﺷﻬﺎدت ﻧﺎﻳﻞ ﮔﺮدﻳﺪ.
ﭘﻴﻜﺮ ﻣﻄﻬﺮ اﻳﺸﺎن ﭘﺲ از ﺣﻤﻞ ﺑﻪ زادﮔﺎﻫﺶ در ﺑﻬﺸﺖ رﺿﺎ(ع) ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ ﺧﺎك ﺳﭙﺮده ﺷﺪ.
abdollah_esrafili@yahoo.com
شاد، پیروز و موفق باشید.