ديده باني هواشناسي و موارد استعمال آن در اقليم شناسي

ديده باني هاي هواشناسي پايه مطالعات اقليم شناسي را تشكيل مي دهند. ابزارهاي اندازه گيري در تاسيساتي كه ايستگاههاي هواشناسي و يا اقليم شناسي ناميده مي شود كار گذاشته شده است و به طور مرتب عناصر جوي نظير دما، فشار، باد، بارندگي،ساعات آفتابي ، شدت تابش خورشيد و ميزان تبخير... در آن ها ديده باني مي شود.

ديده باني هاي منظم جوي از قرن هيجدهم شروع شده است، با وجود اين ، مراكز ديده باني پراكنده است و بسياري از نواحي دنيا فاقد ايستگاههاي هواشناسي است. كشف دماسنج به وسيله گاليله در سال 1612 و فشارسنج به وسيله توريچلي در سال 1643 كمك فراواني به ديده باني هاي هواشناسي كرده است.

امروزه ديده باني هاي سينوپتيك يا همديد در تمام دنيا و در زمان هاي معين و به فاصله هر 3 ساعت و بر طبق ساعت معيار گرينويچ صورت مي گيرد و مجموعه اطلاعات حاصل در گستره جهاني مبادله مي شود.

علاوه بر ديده باني هاي زمين، ديده باني هاي  جو بالا با بالن هايي كه در اين ايستگاهها به هوا پرتاب مي شود انجام مي گيرد. اين بالن ها كه با دوربين هاي  خاصي تعقيب مي گردند حاوي راديو سوندهايي هستند كه توسط آن ها فشار، حرارت و رطوبت را در لايه هاي نسبتا بالاي اتمسفر تعيين مي كنند. اين ديده باني ها علاوه بر پيش بيني هاي هواشناسي، در تعيين انواع هواي روزانه از اهميت فراواني بر خور دارند.  

منبع: جعفرپور،ابراهيم(1390)،اقليم شناسي،انتشارات دانشگاه پيام نور،تهران