نجوم و اختر شناسی

ضعیف شدن سپر حفاظتي منظومه شمسی اطلاعات بدست آمده از سفینه فضایی اولیس نشان می‌دهد که سپر منظومه شمسی در حال ضعيف شدن است.
باد خورشید که با سرعت 1.5 میلیون کیلومتر در ساعت می‌وزد، حباب حفاظتی خوبی را به دور منظومه شمسی ایجاد نموده است. به گفته دیو مککوماس، پژوهشگر ارشد ابزار باد خورشیدی سفینه فضایی اولیس و رئیس ارشد اجرائی انستیتو تحقیقاتی جنوب شرق در سان انتونیوی تگزاس، اطلاعات بدست آمده از اولیس نشان می‌دهد که فشار سراسری باد خورشیدی اکنون از زمان عصر فضا به پائین‌ترین سطح خود تنزل نموده است".
پلاسمای باد خورشیدی در واقع جریانی از ذرات باردار است که از لایه بیرونی اتموسفر خورشید به بیرون پرتاب می‌شود. باد خورشیدی با هر جرم سیاره ی در منظومه شمسی برخورد می کند و حتی مرز میان منظومه شمسی و فضای بین ستاره ی را مشخص می نماید.
این مرز که از آن بهنام توقف خورشیدی یا (heliopause) یاد می‌شود در واقع یک نوع سرحد حباب شکلی است که منظومه شمسی ما را احاطه نموده است. منطقه اطراف توقف خورشیدی با نگهبانی در برابر سهم مهمی از تابش‌های فضایی بیرون کهکشان، به صورت یک پوشش برای منظومه شمسی عمل می کند.
اید اسمیت، یکی از دانشمندان پروژه اولیس از آزمایشگاه پیشرانه ناسا می گوید: " با کاهش بادهای خورشیدی، فرصت خوبی برای کاهش اندازه و فشار حباب خورشیدی بوجود می‌آید. هر گاه چنین اتفاقی بیافتد، تابش‌های کهکشانی بیشتری وارد بخش داخلی منظومه شمسی می گردد".
به گزارش آسمان كابل، اولیس در سال 2007 سومین تجسس و کاوش باد و میدان مغناطیسی قطب های شمال و جنوب خورشید را انجام داد. زمانی که نتایج بدست آمده با رصد های دور قبلی اولیس مقایسه شد، دیده شد که توانایی فشار باد خورشید و ذرات تابشی میدان مغناطیسی که در باد خورشید وجود دارند تا 20 درصد کاهش یافته اند. میدان مغناطیسی نزدیک سفینه اولیس تا 36 درصد کاهش یافته است.
خورشید دارای دوره های فعالیت بیشتر و فعالیت کمتر می‌باشد. در حال حاضر ما در دوره کمترین فعالیت قرار داریم که بر خلاف پیش بینی همه دانشمندن، بسیار به طول انجامید.
سفینه اوليس 18 سال فعالیت کرد؛ یعنی چهار برابر بیشتر از عمر تعیین شده‌اش. اولیس قرار بود در پایان ماه جولای امسال فعالیت خود را خاتمه دهد، اما این سفینه سخت جان تا زمانی که زنده است اطلاعات برای ما جمع آوری می‌کند. با اینکه آخرین نفس های خود را می کشد، اما با گذشت هر روز با ارسال اطلاعات جدید و با ارزش دانش ما را از خورشید و محیط آن تازه‌تر می‌سازد.

توضيح :

سفینه فضایی اولیسیس به تاریخ 6 اکتبر 1990 توسط شاتل دیسکاوری در مدار زمین قرار گرفت و سپس با ترکیبی از موتورها با سوخت جامد به سوی مشتری پرتاب شد. اولیسیس در تاریخ 8 اکتبر 1992 از کنار مشتری عبور نمود و گرانش یا جاذبه سیاره غول‌پیکر منظومه شمسی، اولیسیس را در مسیری به سمت پائین از صفحه سیارات پرتاب نمود. این مسیر در واقع مدار جدید اولیسیس به دور قطب های شمال و جنوب خورشید بود.

همشهري آنلاين