پاسخ به:فلسفه و عرفان در اين تايپك
سه شنبه 10 بهمن 1391 1:20 PM
|
|
|
عصر قاجار به دلیل رویارویی جدی ایران با تمدن و استعمار مغرب زمین دارای ویژگی ها و اهمیت خاصی می باشد. مواجهه ایران خسته از قتل و غارت افاغنه و سپس جنگ‌های عصر نادرشاه كه تمام توان كشور را مصروف خود نموده بود و امكان هر نوع رشد و شكوفایی علمی، فرهنگی و اقتصادی را از آن سلب كرده بود و نیز هرج و مرج ناشی از مرگ كریمخان زند و فروپاشی كلی نظام سیاسی كشور و جنگ‌های متعدد خان قاجار با دیگر مدعیان سلطنت با استعمار قدرتمند غرب كه در پی 3 قرن تلاش به پیشرفت‌های قابل توجهی دست یافته بود و به دنبال یافتن منابع و نیروی كار ارزان و نیز بازار گسترده و وسیع متوجه شرق شده بود، كشور ما را در موقعیتی حساس قرار داد. غرب پس از رنسانس دیگر فقط به دنبال بسط سلطه اقتصادی و سیاسی خود بر شرق نبود، بلكه علاوه بر آن موارد، سعی داشت فرهنگ خود را نیز به شرق تحمیل نماید. ایرانیان در جریان جنگ‌های ایران و روس به طور جدی دریافتند كه با نیرویی به مراتب قوی‌تر از خود مواجه شده‌اند، لذا به منظور جلب كمك دول اروپایی ـ و نه به منظور شناخت غرب و درك چگونگی پیشرفت كشورهای غربی ـ بدون توجه به فرهنگ مناسبات جدید جهانی متوجه برخی كشورهای اروپایی شدند. حیرت و واداد‌گی، اولین عكس العمل آن دسته از ایرانیانی بود كه به غرب سفر كرده بودند تا حمایت غربیان را در جنگ‌های ایران و روس جلب كنند. با افزایش حضور و نفوذ غرب در ایران، افزایش سفرهای ایرانیان به غرب و نیز شكست ایران در جنگ با روسیه و سپس دست اندازی‌های انگلستان در هرات، افغانستان و جنوب ایران، مساله شناخت غرب و رمز و راز پیشرفت‌های شگرف آن برای جامعه ایرانی جدی تر شد. حیرت زدگان كه همه چیز را از دست رفته تلقی می‌كردند، یكباره تقلید همه جانبه از غرب را توصیه كرده و صراحتا اظهار كردند بی هیچ چون و چرا باید در همه شوون فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی از غرب تبعیت كرد. آنان برای نیل به این مقصود تمامی سنت‌ها و هنجارهای فرهنگی جامعه ایران را به سخره گرفتند و ایرانی را موجودی معرفی كردند كه فاقد تعقل و تفكر بوده و راهی جز تقلید محض در پیش رو ندارد. اینان كه از فرهنگ اصیل دینی و ایرانی بی بهره و نسبت به فرهنگ غربی نیز كم اطلاع بودند، جامعه ایرانی را به سوی بی هویتی و مسخ فرهنگی رهنمون گشتند. نگاهی به پیشینه برخی از این افراد نشان می‌دهد كه شعار غربگرایی مطلق با منافع مادی و موقعیت‌های سیاسی شخصی آنان ارتباطی تنگاتنگ داشته است. عده‌ای دیگر از افراد جامعه ما به مقابله با هر آنچه رنگ و بویی از غرب داشت، برخاستند و یكباره تمامیت غرب را طرد كردند. عده ای نیز سعی كردند بین دو رویه تمدن غربی و استعمار غربی تفكیك قائل شده و جامعه را تشویق به اخذ وجوه تمدنی غرب و پرهیز از وجوه استعماری آن نمایند. عده ای نیز ضمن تكیه بر سنت‌های اصیل دینی و فرهنگی اسلامی و ایرانی سعی داشتند به تعریف جدیدی از تمدن كه برخاسته از سابقه تمدنی جهان اسلام بود، دست یازند. در هر حال چگونگی مواجهه با غرب كه موضوع محوری غرب شناسی، غرب گرایی و غرب ستیزی ایرانیان بوده است، هم اكنون نیز در مباحث نظری جامعه ما جایگاهی ویژه دارد. در كتاب «آشنایی ایرانیان با فلسفه‌های جدید غرب» نویسنده سعی دارد این برخورد فكری و عمق آشنایی ایرانیان با فلسفه غرب در عصر قاجار را تبیین نماید. «مسیحیت، مشخصه فرهنگ غرب»، مبلغان مسیحی و متكلمان شیعی در عصر جدید، فلسفه در ایران دوره صفوی به روایت شاردن، جهان گرد فرانسوی قرن هفدهم میلادی، گنجینه لغت از قرن 11 هجری، عباس میرزا و مساله تجدد، خاطرات اوژن بوره، نخستین ترجمه فارسی گفتار در روش دكارت، حسینقلی آقا: چهره متجدد عصر قاجار به روایت كنت دو گوبینو، میرزا ملكم خان و اصول نظری نظام پیشنهادی او، میرزا فتحعلی آخوندزاده و فلسفه غرب، افضل الملك كرمانی مترجم رساله گفتار دكارت، قطعاتی چند از یك متن فارسی به قلم افضل الملك كرمانی در تفسیر فلسفه دكارت، ذكر فلاسفه بزرگ غرب در كتاب بدایع الحكم، بدیع الملك میرزا عماد الدوله و...، آقای علی حكیم مدرس زنوزی و بدیع الملك میرزا، بدیع الملك میرزا و علی اكبر مدرس حكمی، خانواده امامقلی میرزا عمادالدوله و پسرش بدیع الملك میرزا و محمدعلی فروغی و سیر حكمت در اروپا عناوین فصول هجده گانه این كتاب است. نویسنده در قسمتی از پیش درآمد كتاب می‌نویسد: مساله شناخت فلسفه جدید غرب از مساله روابط كلی ایرانیان با كشورهای غربی جدا و مجزا نیست. به همین دلیل نگارنده لازم دیده است زیربنای تاریخی بحث خود را و مواقف مهم آن را به نحوی از قبل روشن و مشخص سازد. این كتاب از آثار دكتر كریم مجتهدی، استاد فلسفه دانشگاه با شمارگان 2000 نسخه برای سومین بار توسط سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و بهای 3200 تومان منتشر شده است. روزنامه جام جم، شماره 2964 |
کریمی که جهان پاینده دارد تواند حجتی را زنده دارد
دانلود پروژه و کارآموزی و کارافرینی
