مسجد؛ کانون موعظه و پرورش اخلاق

مسجد؛ کانون موعظه و پرورش اخلاق
مهدی یاراحمدی خراسانی

مسجد از همان صدر اسلام مهمترین پایگاه موعظه و خطابه های پیامبر بزرگ اسلام و ائمه اطهار(ع) بوده است. سؤال و جواب های شرعی، بیان مشکلات و راه حل آنها و ارائه نکات ارزشمند در خصوص رفتار و مسائل اخلاقی از سوی پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) همواره در مسجد صورت می گرفته است. از این رو پیامبرعظیم الشأن اسلام که برانیگخته شده بودند تا مکارم اخلاق را به اتمام برسانند از ظرفیت مساجد برای ارائه آموزه های اخلاقی به نحو احسن بهره می گرفتند. با گذر زمان و سیر جریانات سیاسی و اجتماعی کم کم کاربردهای اجتماعی و تربیتی مسجد نیز کاهش پیدا کرد. اکنون با امعان نظر و توصیه رهبر معظم انقلاب مبنی بر لزوم تبدیل مساجد به کانون های موعظه و پرورش اخلاق ضرورت دارد نهادها و مسئولان مربوطه در این زمینه اقداماتی را انجام دهند و به رفع برخی کاستی های موجود بپردازند.

برای اینکه مساجد بر اساس رسالت ذاتی خود علاوه بر مکانی برای عبادت و ارتباط با خدا کانون موعظه و پرورش اخلاق نیز باشند نیازمند مطالعات و برنامه ریزی های دقیق است. یکی از مشکلاتی که در این مسیر وجود دارد عدم نیازسنجی مناسب از نیازهای روحی و اخلاقی جوانان و توجه به آنان در برنامه های مساجد است. همچنین بکارگیری اساتید مجرب برای سخنرانی هم از نکاتی است که در تبدیل مسجد به کانون پرورش اخلاق و جذب موثر جوانان نقش مهمی دارد. باید به این نکته مهم توجه داشت که یک سخنران که در ایام عزاداری به موعظه می پردازد همواره نمی تواند در تمامی برنامه ها موعظه کند چرا که موجب یکنواختی و دلزدگی جوانان می شود بخصوص که طبیعت خاص و مشکل پسند جوان نیاز به این دارد که افرادی برایش صحبت کنند که نیازها و اولویت های روحی و اخلاقی او را به خوبی می شناسند.

مساجد باید در برنامه هایی که به منظور جذب گروه های مختلف مردمی برگزار می کنند تنوع داشته باشند و سخنرانی محض مسلماً نمی تواند اثرگذار باشد. به عنوان مثال جوانان اشتیاقی برای شنیدن سخنرانی و نصیحت ندارند اما اگر همان حرفها در قالب یک جشن یا مراسم کوچک بیان شود یا در قالب سایر فعالیت های فرهنگی مسجد پیام های اخلاقی انتقال یابد مطمئناً علاوه بر جذب جوانان می تواند اثرگذاری طولانی تری نیز داشته باشد. همچنین با توجه به اینکه اوقات فراغت می تواند فرصت مناسبی برای درونی سازی ارزش های اسلامی در جوانان و هویت بخشی آنان باشد برگزاری برنامه های فراغتی هدفمند و دارای محتوای غنی و مطالعه شده مانند مسابقات، فعالیت های هنری، برنامه های فرهنگی و... نیز می تواند در این زمینه بسیار اثر بخش باشد.

خوشبختانه با نگاهی گذارا به طرحهایی که در چندسال اخیر در مساجد درحال اجراست می توان به این نکته اشاره کرد که اگر همین روند با سرعت بیشتری پیش برود با توسعه برنامه های فراغتی و فرهنگی در مساجد سرعت جذب گروه های مردمی خصوصاً جوانان و تبدیل مسجد به کانون برجسته اخلاق آنها نیز فراهم می شود که با توجه به بحث مهم تهاجم فرهنگی و تلاش سرسختانه دشمن برای جذب جوانان به سوی خود، لزوم تدابیر مناسب برای فراهم نمودن زمینه حضور بیشتر مردم در مساجد ضرورت می یابد تا از این طریق علاوه بر تقویت فرهنگی و تعالی معنوی آنها، از تأثیرگذاری تلاش های دشمن در قالب انواع برنامه های به ظاهر فرهنگی در زندگی آنان نیز جلوگیری شود.

 

http://shahrara.com/news/1391/10/17/pdf/11.pdf