قدیمی‌ترین پارک رشت

باغ محتشم یا پارک شهر، از قدیمی‌ترین بوستان‌های شهر رشت و استان گیلان محسوب می‌شود. این باغ که در جنوب شهر رشت قرار دارد، در سال 1327 قمری توسط صادق اکبر محتشم الملک ملقب به سردار معتمد از مالکین و حکام گیلان مطابق الگوی باغ بزرگ طرابوزان احداث شده است.

این بوستان که قدمت آن به دوره قاجاریه می رسد، 140 هزار متر مربع مساحت دارد و با هزاران اصله درخت، خیابان‌های مشجری پدید آورده است. عمارت کلاه فرنگی از جمله آثار دوره قاجاریه شهر رشت هم در ضلع جنوبی باغ محتشم قرار دارد. عمارت كلاه فرنگی یك بنای چند ضلعی است، همین مسئله ظاهر زیبایی به ساختمان بخشده و از یك نواختی نمای بیرون آن جلوگیری می كند.

 این بنا از بیرون ، سه طبقه به نظر می آید؛ در حالی كه از داخل دارای چهار طبقه است. در اطراف ساختمان ، در طبقات اول و دوم هجده ستون چوبی كار گذارده شده كه بام و بالكن طبقه دوم را بر روی خود استوار می دارند. بلندترین اتاق این عمارت ، هشتگوش  و از هر سو دارای پنجره هایی است كه رو به باغ باز می شود.

رودخانه گوهررود با انحنای خاصی از جنوب ساختمان و باغ عبور کرده و زیبایی محیط اطراف بنا را دو چندان می سازد همچنین این بوستان دارای یک برکه طبیعی زیبا با دو فواره است که همراه با درختان قدیمی به جذابیت آن افزوده است.

هچنین این باغ از امکانات متنوعی نظیر وسایل بازی کودکان، شهربازی، کتابخانه و زمین‌های ورزشی برخوردار است که وقتی به آن سر بزنید می توانید اوقات فراغت خوبی برای خانواده تان رقم بزنید.

در انتهای این پارک رودخانه‌ای در جریان است که سابقا برای ماهیگیری مورد استفاده قرار می‌گرفت ولی این روزها آلوده تر از آن است که بتوان از آن استفاده ای کرد.

باغ محتشم که امروزه به پارک شهر شهرت دارد، از سال‌های دور برای مردم استان گیلان و به خصوص شهر رشت که اوقات فراغت را با گردش در خیابان‌های مشجر آن سپری می‌کردند، مکانی آشناست. گفته شده است محتشم السلطنه یا سردار معتمد که به عنوان یک رجل سیاسی با عناوین سفیر یا کنسول ایران در طرابوزان بود با مشاهده باغ بزرگ و مشجری که در حصار رود و جویبار قرار داشت، به این اندیشه افتاد که مطابق آن را در رشت احداث کند.

همچنین گفته شده که مظفرالدین شاه قاجار در سال 1320 قمری به هنگام عزیمت به دومین سفر فرنگستان که به رشت آمده بود از باغ محتشم به جهت تماشای ورزا جنگ یا همان گاو بازی دیدن کرده است.

مالک و بانی اصلی این پارک اکبر خان بیگلربیگی (درگذشته 1307 ه. ق) از مالکان و متمولان طراز اول ایران در عصر ناصری و اجاره دار گمرکات شمال ایران بود. معروف است که غرس نهال‌های این پارک که امروزه درختان تنومندی شده‌اند و نیز خیابان کشی و احداث عمارت تابستانی واقع در آن که معروف به عمارت کلاه فرنگی است، همگی تحت نظارت شخص اکبر خان صورت پذیرفته‌است.

این پارک پس از درگذشت اکبر خان از طریق ارث به تنها دختر زنده مانده او رسید که در حباله نکاح پسرعموی خود صادق خان اکبر محتشم الملک (سردار معتمد بعدی) بود و از این تاریخ به باغ محتشم اشتهار یافت. بعدها در دوره پهلوی این پارک در ازای بدهی‌های مالیاتی به تصرف دولت درآمد و از آن تاریخ به عنوان پارک عمومی مورد استفاده اهالی شهر قرار گرفت.