تحقيقات اقتصاد و توسعه كشاورزي ايران (علوم كشاورزي ايران)

از آنجا كه تفاوت در نرخ ‌هاي رشد بهره ‌وري در استان ‌هاي مختلف نتيجه نابرابري منطقه ‌اي است، توجه به معيارهاي بهره‌ وري در ابعاد منطقه ‌اي در توسعه فعاليت ‌هاي كشاورزي سودمند است لذا مهم است كه حركات بلندمدت در تفاوت ‌هاي سطوح بهره ‌وري استان‌ ها شناسايي شود تا اقدامات موثر مانند سرمايه‌ گذاري بيشتر در تاسيسات زيربنايي، تحقيقات و توسعه انجام گيرد. در اين مطالعه بهره‌ وري كل عوامل توليد برنج و عوامل موثر بر آن در استان ‌هاي عمده توليدكننده برنج با استفاده از روش ناپارامتري مالم كوييست مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار گرفت. داده‌ هاي مورد استفاده در اين مطالعه از نوع داده ‌هاي ادغام شده و مربوط به سيستم هزينه توليد برنج در سه استان عمده توليدكننده برنج (مازندران، گيلان و گلستان) مي ‌باشند. نتايج نشان داد، متوسط رشد سالانه بهره ‌وري كل عوامل توليد در زراعت برنج كشور در كل دوره 86-1369 مثبت ولي كم (1.5 درصد در سال) بوده است. استان گيلان بالاترين رقم را به ميزان 6.7 درصد در سال داشته و استان ‌هاي گلستان و مازندران در رتبه هاي بعدي قرار دارند. بررسي سهم عوامل موثر بر رشد بهره‌ وري (تغييرات كارايي مقياس، كارايي فني خالص و تكنولوژي) نشان داد كه در توليد برنج كارايي مقياس تنها در استان گلستان بيش از دو جزء ديگر در افزايش بهره ‌وري نقش دارد. همچنين در استان‌ هاي مازندران و گيلان پيشرفت تكنولوژي تاثير بيشتري نسبت به دو جزء ديگر در افزايش بهره ‌وري داشته ‌اند. با توجه به نتايج به دست آمده در اين مطالعه، تشكيل بانک نيازهاي پژوهشي بهره ‌وري در سايت نهادهاي مرتبط با بخش كشاورزي، در اولويت قرار دادن استان ‌هايي كه از نظر رشد بهره ‌وري در وضعيت مطلوبي قرار ندارند در سياست گذاري ‌هاي توسعه اي كشور، بهره ‌گيري از تكنولوژي ‌هاي جديد همراه با آموزش و خدمات مشاوره ‌اي مكمل و توجه بيشتر به آموزش و مشاوره كشاورزان در استفاده صحيح از منابع، پيشنهاد مي ‌شود.

 نسخه قابل چاپ