جغرافياي استان زنجان
دوشنبه 13 آذر 1391 10:17 AM
جغرافياي استان
موقعيت جغرافيايي استان :
استان زنجان كه از آن به عنوان فلات زنجان نيز نام برده مي شود ،در قسمت مركزي و شمالغربي كشور ،وما بين35 درجه و 25 دقيقه تا 37 درجه و15 دقيقه عرض شمالي و 47درجه و 1 دقيقه تا 49 درجه و 52 دقيقه طول شرقي از نصف النهار گرينويچ واقع شده است. اين استان با هفت استان هم مرز ميباشدبه طوريكه از شمال به شهرستان خلخال از استان اردبيل ،و شهرستان رودبار از استان گيلان ، از شمال شرقي و شرق به شهرستان هاي تاكستان و بوئين زهرا و قزوين از استان قزوين ، از جنوب به شهرستان همدان از استان همدان ،از جنوب غربي به شهرستان بيجار از استان كردستان واز مغرب به شهرستان تكاب از استان آذربايجان غربي واز شمال غرب به شهرستانهاي ميانه و هشترود از استان آذربايجان شرقي محدود است. مساحت شهري در مساحت شهرستانهاي محاسبه نگرديده است .
وسعت استان در سال 1378 حدود 22164 كيلومتر مربع و تراكم نسبي در استان 42 نفر در هر كيلومتر مي باشد.به اين ترتيب در مقايسه با ميانگين مساحت استانهاي كشور (65920كيلومتر مربع) ،استان زنجان دررديف استانهاي كوچك از نظر وسعت قلمرو دارد و سهم نسبي استان از مساحت كل كشور 34/1درصدميباشد.
شهرستانهاي استان زنجان مطابق آخرين تقسيمات كشوري
نام شهرستان | زنجان | ابهر | خدابنده | خرمدره | ماهنشان | طارم | ايجرود | كل استان |
وسعت(KM2 ) |
6763 | 2993 | 5151 | 407 | 2786 | 2235 | 1829 | 22164 |
جمعيت كل | 404611 | 148624 | 163068 | 51681 | 48770 | 43460 | 41456 | 901670 |
جمعيت شهري | 286295 | 80905 | 31907 | 39094 | 5476 | 5608 | 2970 | 452255 |
جمعيت روستايي | 118316 | 67719 | 131161 | 12587 | 43294 | 37852 | 38486 | 449469 |
تعداد شهر | 1 | 4 | 4 | 1 | 2 | 2 | 2 | 16 |
تعدد بخش | 3 | 2 | 4 | 1 | 2 | 2 | 2 | 16 |
تعداد دهستان | 12 | 8 | 10 | 2 | 5 | 5 | 4 | 46 |
تعداد كل ابادي | 328 | 143 | 262 | 25 | 155 | 118 | 96 | 1127 |
آبادي داراي سكنه | 280 | 120 | 230 | 19 | 132 | 97 | 80 | 958 |
آبادي خالي از سكنه | 48 | 23 | 32 | 6 | 23 | 21 | 16 | 169 |
كل خانوار روستايي | 21842 | 13044 | 23893 | 2273 | 7878 | 7472 | 7381 | 83783 |
آبادي بالاي 20 خانوار | 218 | 92 | 206 | 11 | 113 | 77 | 63 | 780 |
خانوار آبادي بالاي 20 | 21246 | 12852 | 22862 | 2202 | 7709 | 7270 | 7191 | 81332 |
توضيح : ارقام مربوط به جمعيت روستايي بر مبناي سر شماري سال 1375 ميباشد.
اقليم و ويژگيهاي طبيعي: استان زنجان از نظر شكل ظاهري زمين ، داراي دو منطقه كوهستاني و جلگه اي (دشت)ميباشدكه اكثرشهرهاي آن در دامنه كوهها و دشتهاي بين رشته كوهها و مناطق كوهستاني قرار گرفته اند.در ميان اين رشته كوهها سرزمينهاي حاصلخيزي قرار گرفته اند كه به عنوان مثال مي توان از شرق به غرب مناطقي چون دره ابهر، دشت زنجان- ابهر،چمن سلطانيه و دركل خمسه زنجان(شامل زنجان ، طارم ، ايجرود ، ابهر ، و خدابنده ) را نام برد. اقليم استان متاثر از دو عامل مهم يعني نحوه ورود جبهه هاي عظيم رطوبتي وحرارتي ، و وضعيت توپوگرافي و ارتفاع از سطح دريا مي باشد. تيپ غالب اقليمي استان نيمه خشك فراسرد(52%)و سرد(18%)مي باشد كه حدود 70 % درصد سطح استان را مي پوشاند. تيپ اقليمي نيمه خشك فرا سرد داراي درجه حرارت متوسط ماهانه در سردترين ماه سال كمتر از 7- درجه سانتي گراد است.متوسط درجه حرارت در ماههاي فروردين ارديبهشت- مهر –آبان مطلوب ومابين 8 الي 14 درجه سانتي گراد و در ماههاي خرداد –تير-مرداد-شهريور گرم و درماههاي آذر-دي-بهمن و اسفندسردميباشد.بر اساس آمارهاي ارائه شده از ايستگاههاي سينوپتيك زنجان تعداد روزهاي يخبندان استان در حدود 100روز ميباشدكه بيشترين فراواني روزهاي يخبندان در بهمن ماه 25روز و در ديماه 24 روز، در آذرماه 18 روز و در اسفند ماه 17 روز اتفاق افتاده است. درمجموع ميتوان گفت كه دراستان زنجان 6 ماه از سال يخبندان اتفاق مي افتد ( آمار سال1375) ميزان بارندگي استان طي سالهاي 1378- 1374 ، 304 ميليمتر در سال بوده است كه در اين ميان مركز استان با246ميليمتردرسال وخدابنده با383ميليمتردرسال به ترتيب كمترين وبيشترين بارندگي دراستان راداشته اند.