فضانوردی که در زمین ماند

در سال 1960 یک گروه 20 نفره پس از معاینات بسیار از میان خلبانان زبده شوروی برای سفر به فضا انتخاب شدند . از میان این گروه 13 تن بعد‌ها به فضا راه یافتند و مردم دنیا با نام آنان آشنا شدند اما 7 نفر باقیمانده سال‌ها در پرده ابهام باقی ماندند. از میان این 7 تن یکی از همه بدشانس‌تر بود و سرنوشت بسیار تلخی داشت.

در یکی از شب های مسکو "گریگوری نلیوبف" و دو تن از دوستان فضانوردش به نام‌های "مارس رافیکف" و "ایوان آنیکیف" در حالی که هر سه مست بودند با پلیس درگیر شدند و نلیوبف پلیس را مضروب کرد. اما پس از مدتی مقامات امنیتی دخالت و آنان را از زندان آزاد کردند. نلیوبف جزو سه نفر اولی بود که باید به فضا سفر می کرد و بر اساس طبقه بندی آن زمان عضو علی‌البدل گاگارین برای اولین سفر به فضا محسوب می‌شد. "سرگئی کارالیف" سرپرست وقت کیهان‌نوردی شوروی از این فضانورد خواست که برای عذرخواهی با پلیس مضروب ملاقات کند.

نلیوبف که نسبت به جایگاه خود اطمینان داشت حاضر به این کار نشد و در نهایت کارالیف به او دو راه پیشنهاد کرد: عذر خواهی یا اخراج از گروه کیهان نوردان.

نلیوبف زیر بار عذرخواهی نرفت و از گروه استعفا داد. دو همکارش که در جریان شرکت داشتند تهدید کردند که اگر او از جمع فضانوردان اخراج شود آنان نیز گروه را ترک خواهند کرد. کارالیف دستور اخراج هر سه نفر را صادر نمود. به این ترتیب این سه تن گروه را ترک کردند و چهره‌های آنان نیز از عکس‌ها حذف شد!

نلیوبف سخت سرخورده شده بود و شروع به تمرد در کار کرد. سرانجام در اثر كارشكنی‌های بسیار، او را به یک پادگان نظامی در خاور دور شوروی اعزام و در حقیقت تبعید کردند. این موضوع برای نلیوبف كه روزی در آستانه رسیدن به شهرت جهانی بود، سخت گران آمد و اثر نامطلوبی بر وی گذاشت. بالاخره یک روز در حالی كه به شدت مست بود ماشینش در منطقه‌ای ممنوعه از راه‌آهن متوقف شد (و شاید متوقف کرد) و بر اثر تصادف با قطار ار بین رفت.

مسئولان وقت اتحاد جماهیر شوروی كه به كیهان‌نوردی همچون ابزار تبلیغاتی مؤثری نگاه می‌كردند، حضور نام فردی همچون نلیوبف را در لیست پرافتخار پیشتازان سفر به فضا تحمل نكرده و هرگونه اثری از وی را در فعالیتهای فضایی این كشور پاك كردند. ‌امروز بر روی سنگ قبر نلیوبف هیچ اثری از افتخارات گذشته وی به چشم نمی‌خورد و به این ترتیب کسی که می‌رفت تا نامش بعد از گاگارین و تیتف با افتخار در تاریخ فضانوردی ثبت شود به دلیل غرور بیجا بکلی حذف شد.

سال‌ها بعد عکس‌های سانسور نشده ‌او منتشر گردید و مشخص شد که چگونه او را حتی در عکس‌ها هم حذف کرده بودند. در دو عکس زیر شاهد حذف تصویر او هستید.