تاکسی‌های آینده، بدون راننده

سوار شوید، تکیه دهید، استراحت کنید! رانندگی در آینده می‌تواند به همین راحتی باشد. وسایل نقلیه بدون راننده از آزمایش‌ها سربلند بیرون آمده‌اند.

تینوش گنجینه از سرزمینی پر از تاکسی‌ها سخن به میان می‌آورد. این محقق دانشگاه آزاد برلین سناریوی آینده را که در آن رفت و آمد خودروهای شخصی در آلمان به گذشته تعلق دارد، قابل تصور می‌داند. خودروهای شخصی دیگر وجود نخواهند داشت، به جای آن فقط یک ناوگان وسایل نقلیه عمومی وجود خواهد داشت که هر زمان برای همه در دسترس است. و از آن مهمتر اینکه تاکسی‌های آینده گنجینه بدون راننده کار می کنند. آنها سرعتشان  را افزایش می‌دهند، ترمز می‌گیرند و توسط یک دست نامرئی هدایت می‌شوند.

آنچه که به نظر علمی تخیلی می‌آید، اصلاً کهنه و از مد افتاده نیست. پشت درب فولادی ایمن یک آزمایشگاه دانشگاهخودرویی قرار دارد، که به گفته گنجینه، در عرض 30 سال می‌تواند به تاکسی بدون راننده آینده تبدیل شود. خودرویی که وی و دیگر دانشمندان تیم پروفسور انفورماتیک برلینی، رائول رویاس، برای بررسی حرکت مستقل طراحی کرده‌اند، «ساخت آلمان» نام دارد. اینک این خودرو در صورت بروز مشکلات فنی فقط به یک راننده ایمنی متکی است که هدایت خودرو را بر عهده می‌گیرد.

در نگاه اول این خودرو یک پاسات VW معمولی به نظر می آید. فقط یک اسکنر لیزری به شکل سطل روی سقف باعث ایجاد تردید می‌شود. به گفته این محقق:«این دستگاه با ده چرخش در ثانیه محیط اطراف را برانداز می‌کند و یک تصویر سه بعدی ایجاد می‌کند.» بدین ترتیب خودرو تقریباً هم زمان تمامی جهات را زیر نظر دارد. با راه رفتن کنار خودرو خیلی زود معلوم می شود که هنوز فناوری زیادی درون پاسات نهفته است که فقط خودرو با روش استفاده از آن آشناست.

اسکنر لیزری و راداری که به صورت غیر محسوس در بدنه خودرو کار گذاشته شده اند، از جمله به تشخیص موانع کمک می‌کنند. گنجینه توضیح می دهد:«آنها همچنین دیگر خودرو ها یا افراد پیاده و حرکات آنها را ثبت می کنند.» به علاوه دوربین هایی برای تشخیص خط عبور، تابلو ها و چراغ راهنما و یک آنتن GPS وجود دارد. گیرنده ماهواره با دقت سانتی‌متری به خودرو اطلاع می‌دهد که کجا هست و در تاکسی مستقل کارکرد تعیین کننده دیگری را نیز بر عهده دارد.

گنجینه معتقد است که اگر فقط تاکسی های بدون راننده وجود داشته باشند، رفت و آمد در خیابان‌ها به وضوح راحت‌تر خواهد بود. به گفته وی: «تا 80 درصد همه خودروهای کنونی را می‌توان صرفه جویی کرد.» زیرا بخش عمده خودروها بیشتر اوقات روز به صورت بی استفاده در کنار خیابان یا گاراژ قرار دارند.

در رؤیای وی ترافیک‌ها و تصادفات به تاریخ پیوسته‌اند. زیرا خودروهای رباتی، تا زمانی که همه سیستم‌ها بدون هیچ نقصی کار کنند، بیشتر از انسانی که پشت رل نشسته می‌بینند، چند برابر سریع تر واکنش نشان می‌دهند و هرگز منحرف نمی‌شوند. اگر چنین نباشد، خودروها قادرند به طور مستقل یک فرآیند تعمیر را هدایت کنند یا درخواست یک یدک کش کنند. همین امر در مورد سوخت گیری یا شارژ مجدد باتری‌ها ـ برای خودرویی كه با نیروی الکتریکی کار می‌کند ـ صدق می‌کند.

در سفرهای آزمایشی در فرودگاه سابق برلین، تمپل هوف، خودرو پروژه «ساخت آلمان» نشان داد که قادر است به خطراتی مانند حضور ناگهانی یک کودک در خیابان واکنش نشان دهد. با تسلط از سر راه دیگر خودرو ها و موانع کنار می‌رود. به گفته گنجینه: «طبیعتاً این هنوز کفایت نمی‌کند.» خودرو باید در دنیای رفت و آمد واقعی بدون خطا کار خود را انجام دهد. «ما داریم روی آن کار می کنیم.» وی تخمین می‌زند که مجوز انجام آزمایش‌ها در خیابان‌های عمومی برلین را در آغاز سال 2011 کسب کند.

«لئونی»، که نیز یک پاسات VW است، سفر های آزمایشی در ترافیک را پشت سر گذاشته است: این خودرو نمونه دانشگاه فنی برانشویگ که شبیه خودرو برلینی تجهیز شده است، از پائیز به طور منظم در حومه شهر در رفت و آمد است ـ همراه با راننده ایمنی برای موارد اضطراری. به گزارش مارکوس ماورر، سرپرست مؤسسه فناوری اتوماتیک سازی دانشگاه برانشویگ:«هنوز با مشکلات زیادی روبرو هستیم، به خصوص تشخیص علائم رانندگی.»

در اصل وی استفاده از خودروهایی مانند «لئونی» و «ساخت آلمان» را به عنوان تاکسی‌های بدون راننده امکان پذیر می‌داند. به گفته ماورر: «البته برای تحقق این هدف باید از جمله استقلال خودرو به وضوح بهتر تکامل یابد.» این مطالعه علمی در آغاز راه نسخه‌برداری از توانایی‌های انسان برای تفسیر وضعیت‌های پیچیده و اتخاذ تصمیم است. به علاوه باید بهخودروها آموزش داد که با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

از آزمایشاتی که روی خودروهای مستقل انجام می‌شود، در حال حاضر بیش از همه تکمیل سیستم‌های کمک راننده بهره می‌برد. این سیستم‌ها در موقعیت‌های معین، برای مثال جستجوی محل پارک کنترل را بر عهده می‌گیرند.

جی ماریوس تسولنر، رئیس بخش سیستم کمکی شناسایی فنی در مرکز تحقیقاتی انفورماتیک کارلسروهه می‌گوید: «واقع بینانه است که خودرو ها به زودی راه را به تنهایی از ورودی پارکینگ تا اولین محل خالی بعدی پیدا کنند و در آنجا استقرار یابند.»

به گفته تسولنر دیگر سیستم‌های قابل تصور، موارد اضطراری پزشکی مانند سکته قلبی را تشخیص می‌دهند و هدایت را بر عهده می‌گیرند یا در سفرهای بزرگراهی گاه به گاه به عنوان راننده خودرو فعال می شوند.