ايـن بـانـو مـادر امـام رضـا عـليه السلام است . او را نَجْمه ، اَرْوى ، سكن ، ام البنين و خيزران هم ناميده اند.
حـمـيـده مـادر امـام كـاظـم (ع) كـه از اشـراف عـجـم بـود، تـكـتـم را خـريـد. تـكـتـم از لحـاظ عـقـل و ديـن ، مـقـام و مـوقـعـيـت بـلنـدى داشـت و از زنـان فـاضـل عـصـر خـود به شمار می رفت. بـا ايـن هـمـه نـسـبـت بـه بـانـويـش حـمـيـده احـتـرام خـاصـى قائل بود. به طورى كه براى احترام به او، هيچ گاه در حضورش نمى نشست .
حميده خاتون می گويد:
(شـبـى درخـواب ، رسـول خدا(ص) را ديدم كه به من فرمود: اى حميده ! نجمه را به فرزندت موسى ببخش كه بزودى بهترين اهل زمين ازاو متولّد خواهد شد.)
حـمـيـده خـاتـون كـه شـاهـد فضايل اخلاقى تكتم بود، با توجّه به خوابى كه ديده بود، به فرزندش موسى بن جعفر عليه السلام فرمود:
(فرزندم ! تكتم كنيزى است كه بهتر از او را هرگز نديده ام و شك ندارم كه اگر نسلى داشته بـاشـد خـداونـد آن نسل را پاكيزه مى گرداند، من او را به تو بخشيدم و تو را به خير و نيكى به او سفارش مى كنم . )
امـام كـاظم (ع) با اين بانوى فاضله ازدواج كرد و امام رضا (ع) از او متولد شد. بعد از تولّد امام رضا (ع)، امام كاظم آن بانو را طاهره ناميد. عشق تكتم به عبادت امـام رضـا (ع) در زمـان تـولد، از لحـاظ جـسـمـى ، قـوى و درشت بود و شير بسيار مى نوشيد. روزى مادرش گفت :
((يـك دايه براى كمك من بياوريد تا مرا در شيردادن به فرزند همراهى كند. به او گفتند: مگر شـيـر تـو كـافـى نـيـسـت . فـرمـود: دروغ نـمـى تـوان گـفـت ، به خدا قسم شيرم كم نيست ولى قـبـل از تـولد فـرزنـدم ، عـبـاداتـى را انـجـام مـى دادم و نـوافـل و دعـاهـايـى مـى خـوانـدم ولى الا ن از عـبـادت و نـمـاز و دعـايـم كـاسـتـه شـده اسـت . ))
ايـن جـريـان ، به خوبى نشان دهنده شدت علاقه اوبه عبادت و راز و نياز باخداى يكتاست . او آن چنان عاشق عبادت بود كه نمى خواست شيردادن به فرزندى چون امام رضا عليه السلام ، مانع راز و نياز او باشد.
در فضيلت اين بانوى عالى مقام همين كافى است كه مادر هشتمين اختر تابناك آسمان ولايت و امامت است .
خودش نقل كرده است كه وقتى فرزندم رضا (ع) متولد شد، همسرم موسى بن جعفر (ع) وارد شد و او را در آغـوش گرفت سپس در گوش راستش اذان و در گوش چپ او اقامه گفت و با آب فرات كام او را برداشت و بعد قنداقه را به من سپرد، و گفت :
((اى نـجـمـه ! كـرامـت پروردگارت بر تو مبارك باد، او را بگير كه او (بقية اللّه) در روى زمين است . ))
منبع: کتاب بزرگ زنان صدر اسلام/پژوهشکده تحقیقات اسلامی
