پژوهشهاي زراعي ايران

به منظور بررسي اثر سطوح مختلف تنش خشكي و برگزدايي بر برخي خصوصيات كمي 4 گونه دارويي آويشن شيرازي، كاكوتي، آويشن باغي و كلپوره، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي در گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد به اجرا درآمد. فاكتورهاي مورد آزمايش شامل تنش خشكي در 4 سطح (0.3-،‌ 5-، 10- و 15- بار) و تنش برگزدايي در 3 سطح (0، 25 و 50 درصد برگزدايي) بود. براي اعمال سطوح خشكي ابتدا با استفاده از صفحات فشاري، درصد رطوبت خاك در پتانسيل هاي مختلف آب تعيين شد و سپس گلدانها روزانه توزين و ميزان آب از دست رفته به آن اضافه گرديد. صفات مورد مطالعه در اين آزمايش عبارت بودند از: عدد كلروفيل متر، مقاومت روزنه اي، درجه حرارت كانوپي، نسبت برگ به ساقه، وزن مخصوص برگ، درصد برگهاي خشك (در دو گياه آويشن شيرازي و كلپوره) و روند تغييرات نسبت وزن خشك ريشه به اندامهاي هوايي. نتايج نشان داد كه تنش خشكي، عدد كلروفيل متر را در گونه كاكوتي،‌وزن ويژه برگ را در دو گونه آويشن باغي و كاكوتي، درجه حرارت كانوپي را در آويشن باغي و كلپوره و درصد برگهاي خشك را در آويشن شيرازي و كلپوره به طور معني داري افزايش داد. تنش برگزدايي نيز عدد كلروفيل متر را در سه گونه آويشن شيرازي، كاكوتي و كلپوره، وزن ويژه برگ را در سه گونه آويشن شيرازي، آويشن باغي و كاكوتي و نسبت وزن خشك برگ به ساقه را در آويشن شيرازي كاهش داد. همبستگي معني دار و منفي بين نسبت وزن خشك برگ به ساقه و سطوح مختلف خشكي در هر 4 گونه مشاهده شد. با افزايش سطوح برگزدايي روند تغييرات نسبت وزن خشك ريشه به اندامهاي هوايي در آويشن شيرازي و باغي نزولي و در كلپوره و كاكوتي صعودي بود. همچنين نسبت وزن خشك ريشه به اندامهاي هوايي همبستگي معني دار و مثبتي با سطوح مختلف خشكي نشان داد. به طور كلي در مقايسه 4 گونه گياه دارويي مورد بررسي، كاكوتي مقاوم ترين و كلپوره حساسترين گونه به تنش ها بود.

 نسخه قابل چاپ