پاسخ به:سفرنامه حج / سفر نامه خاقانى
پنج شنبه 13 مهر 1391 9:14 AM
حسان العجم افضل الدين بديل ابراهيم بن على خاقانى شروانى يكى ازشاعران بزرگ ايران است كه در قرن ششم هجرى مى زيست. خاقانى باوساطت ابوالعلاى گنجوى استاد و پدر زنش به دربار خاقان كبير منوچهر بنفريدون شروانشاه راه يافت و به خاقانى ملقب شد. او پيش از آن حقايقىتخلص مىكرد. اقامت در دربار براى خاقانى دردسرهايى به دنبال داشت تاجايى كه مورد سوءظن واقع شد. نخست از مسافرتش به مكّه مانع شدند، وسپس به حبس نيز افتاد. سرانجام پس از آخرين سفرش به مكّه در سال 569ه ق به سبب مرگ فرزند و رنج زندگى، گوشهگيرى اختيار كرد و در تبريزاقامت گزيد و در همانجا درگذشت.
مثنوى تحفةالعراقين كه متجاوز از سه هزار بيت است به نام جمالالدينابوجعفر محمد بن على اصفهانى وزير صاحب مرسل سروده شده است و آنشرح نخستين سفر خاقانى به مكّه و عراقين (عراق عجم و عراق عرب) استو در آن ضمن وصف شهرها و ولايتها، ذكرى از حالات رجال و بزرگان علمو ادب را به ميان مىآورد و آداب و رسوم را نيز متذكر مىشود و در آخرابياتى در شرح حال خود نيز مىآورد.
اشعار تحفةالعراقين، پيچيده و مغلق و محتاج شرح و بسط و تفسير است.در سال 1333 ه ش اين اثر با شرح و تعليقات مفصل دكتر يحيى قريب بهچاپ رسيد. در اين گزارش بخشهايى از تحفةالعراقين كه مربوط به مكّه ومدينه است از چاپ دوم مصحح دكتر قريب نقل مىشود. هر جا كه لازم باشدكلمات، اصطلاحات و تعابير پيچيده در پاورقى توضيح داده خواهد شد.