بهداشت رواني

بهداشت رواني شامل همه عواملي است که بر احساسات، افکار، گفتار و اعمال فرد، طرح ها، هدف ها، روش هاي به کار رفته توسط فردو شرايط فيزيکي در زندگي او تاثير مي گذارند. 
ابعاد بهداشت رواني 
مرحله مثبت بهداشت رواني: خوشبختانه اکثر کودکان با سلامت کامل متولد مي شوند و با شادابي و توانمندي رشد مي يابند و سال هاي دبستان تا دبيرستان را با سلامت روان و سازگاري مطلوب ادامه مي دهند. وظيفه بزرگسالان در خانه و مدرسه آماده ساختن آنان براي پاسخگويي به ابتکارات و توقعات زندگي است. طرح ريزي هدف هاي واقع بينانه رشد و بهره وري هرچه بيشتر از توانايي هاي جسماني، ذهني و رواني اجتماعي خود، پذيرش محدوديت هاي خويش، داشتن خويشتن پنداري مثبت، کار و تلاش مداوم و پيگير براي رسيدن به اهداف موردنظر از جمله تکاليفي است که جنبه هاي مثبت بهداشت رواني را تشکيل مي دهد. 
مرحله پيشگيري بهداشت رواني: جنبه پيشگيري بهداشت رواني شامل برنامه هاي ويژه براي افرادي است که نشانه هايي از شروع ناراحتي هاي رواني و هيجاني را از خود بروز مي دهند. براي مثال دانش آموزي که ناگهان از رفتن به مدرسه خودداري مي کند، بايد دقيقا مورد مطالعه قرار گيرد و زمينه هاي مشکل شناسايي شود. قبل از آنکه اين رفتار به صورت عادت در بيايد يا به صورت نشانه هاي ديگر بروز کند، بطور دقيق در جنبه پيشگيري بهداشت رواني است که بزرگسالان فرصت هاي زيادي براي ارائه خدمات به نوجوانان پيدا مي کنند. آنان با توجه و دقت روي انحرافات جزئي رفتار نوجوان در زمان حال، در مورد مشکلات جدي تر سازگاري در آينده هشدار مي دهند. 
مرحله درماني بهداشت رواني: جنبه درماني بهداشت رواني شامل کمک به افرادي است که با مشکل يا مشکلاتي در زندگي روبرو هستند که سازگاري آنان را مختل ساخته است. اقدام در مورد اين مشکلات بايد به کمک افراد متخصص و کارشناس فن، مانند روان شناس يا روانپزشک صورت پذيرد و اين بعد از بهداشت رواني کاملا جنبه درماني دارد.
اهداف بهداشت رواني
زندگي نسبتا تکامل يافته: در يک زندگي نسبتا کامل، فرد توانايي هاي بالقوه خود را مي شناسد و پيوسته در حال رشد و باروري و تکامل است. احساس مسووليت در انجام کارهاي محوله و احساس شادماني در هنگام فراغت، شرکت در فعاليت هاي مختلف و برخورداري از مهارت انجام صحيح کارها، به فرد اجازه مي دهد که موفقيت را تجربه کند. در يک زندگي تکامل يافته، همه ابعاد شخصيت فرد، اعم از جسماني، رواني، ذهني و معنوي رشد و تکامل مي يابند و هدف بهداشت رواني نيز ايجاد فرصت براي بروز استعدادها و توانايي هاي گوناگون فرد است. هر اندازه فرد بيشتر توانايي ها و قابليت هاي خود را بشناسد، و آنها را به کار گيرد احساس رضايتمندي و خشنودي و موفقيت بيشتر با او قرين خواهد بود. 
زندگي شاد و مطبوع: شادکامي و خوشبختي نسبي است، ليکن نوجواني که از روابط سالم و سازنده و مطلوب خود با همسالان انجام تحصيل و کار موفق و برنامه ريزي مشخص در زندگي برخوردار است، فردي شاد و با نشاط خواهد بود. والدين شاد و محيط خانواده مطبوع، فرزنداني شاد به بار مي آورد. محيط آموزشي مطلوب نيز بر روحيه نوجوان تاثير مثبت مي گذارد.
زندگي هماهنگ: زندگي هماهنگ و منسجم بستگي به موفقيت در دو چيز دارد: کنار آمدن با خود و ديگران. کنار آمدن با خود شامل توانايي تصميم گيري، افسوس گذشته را نخوردن و توانايي پذيرش محدوديت ها و کمبودهاي خويش، پرورش استعدادها و قابليت هاي خود و احساس ارزشمندي و اعتماد به نفس در فرد است. کنار آمدن و زندگي مطبوع با ديگران رابطه اي است عاري از حرص و آز، بدبيني، حسادت و نفرت و ديگر خصوصيات منفي نسبت به فرد يا افراد ديگر. اين عوامل مانع رشد و توفيق در روابط انساني موفقيت آميز با ديگران است. 
زندگي موثر و کارآمد: زندگي موثر و کارآمد در حقيقت نيمه مجموعه اي از ويژگي هاي فعلي، يعني خودشناسي، رشد و تکامل فردي، شاد زيستن، توانايي ايجاد ارتباط با ديگران و کنار آمدن با خود است. رسيدن به بيشترين بازده با صرف کمترين انرژي و کمترين اتلاف وقت و موثر و کارآمد بودن در زندگي، مستلزم شناخت توانايي ها و قابليت هاي خود است.