بانک مقالات معارف قرآن

توضیح : 1-این روایت را الدر المنثور (ج 5، ص 198) از ابن مردویه نقل کرده است.

2-در الدر المنثور (ج 5، ص 198) است که طبرانى از ام سلمه روایت کرده که گفت: رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) به فاطمه فرمود: همسرت و دو پسرانت را نزدم حاضر کن، فاطمه ایشان را به خانه ما آورد، پس رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) عبایى بافت فدک بر سر ایشان انداخت، و دست خود را روى سر همگى آنان گذاشت، و گفت: بار الها! اینهایند اهل محمد،- و در نقلى دیگر آمده اینهایند آل محمد- پس صلوات و برکات خود را بر آل محمد قرار ده، همانطور که بر آل ابراهیم قرار دادى، و تو حمید و مجیدى، ام سلمه مى‏گوید: پس من عبا را بلند کردم که من نیز جزو آنان باشم، رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) عبا را از دستم کشید، و فرمود: تو عاقبت بخیر هستى.

علامه طباطبایی: این روایت را صاحب غایة المرام هم از عبد اللَّه بن احمد بن حنبل، از پدرش احمد، و او به سند خود از ام سلمه نقل کرده است.


3-در الدر المنثور (ج 5، ص 198) آمده است که ابن جریر، و ابن منذر، و ابن ابى حاتم، و طبرانى، و ابن مردویه همگى از ام سلمه همسر رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) این روایت کرده‌اند که رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) در خانه او عبایى بافت خیبر به روى خود کشیده، و خوابیده بود، که فاطمه از در درآمد، در حالى که ظرفى غذا با خود آورده بود، رسول خدا فرمود:
همسرت و دو پسرانت حسن و حسین را صدا بزن، فاطمه برگشت و ایشان را با خود بیاورد، در همان بین که داشتند آن غذا را مى‏خوردند این آیه نازل شد: «إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً».
پس رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) زیادى جامه‏اى که داشت بر سر آنان کشید، آن گاه دست خود را از زیر کسا بیرون آورد، به آسمان اشاره کرد، و عرضه داشت: بار الها اینها اهل بیت من، و خاصگان من هستند، پس پلیدى را از ایشان ببر، و تطهیرشان کن، و این کلام را سه بار تکرار کرد.
ام سلمه مى‏گوید: من سر خود را در زیر جامه بردم، و عرضه داشتم: یا رسول اللَّه (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) منهم با شمایم، حضرت دو بار فرمود: تو عاقبت بخیرى.

علامه طباطبایی: این حدیث را صاحب غایة المرام از عبد اللَّه پسر احمد بن حنبل، به سه طریق از ام سلمه نقل کرده، و همچنین تفسیر ثعلبى نیز آن را روایت کرده است.

4-در الدر المنثور (ج 5، ص 198 ) است که ابن مردویه، و خطیب، از ابى سعید خدرى روایت کرده که گفت: روزى که نوبت ام سلمه بود، و رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) در خانه او قرار داشت، جبرئیل بر آن جناب نازل شد، و آیه «إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً» را نازل کرد، ابى سعید سپس مى‏گوید: رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) حسن و حسین و على و فاطمه را خواست، بعد از آنکه نزدش حاضر شدند، ایشان را به خود چسبانید، و جامه‏اى رویشان افکند، و این در حالى بود که ام سلمه در پشت پرده قرار داشت، آن گاه گفت: بار الها اینان اهل بیت منند، پروردگارا پلیدى را از ایشان ببر، و آن طور که خودت مى‏دانى پاکشان کن، ام سلمه گفت: اى پیغمبر خدا! آیا من نیز با ایشان هستم؟
حضرت فرمود: تو جاى خود دارى، و عاقبتت بخیر است.

5-در الدر المنثور (ج 5، ص 198) است که ابن جریر، و ابن ابى حاتم، و طبرانى، از ابى سعید خدرى روایت کرده که گفت: رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرمود: آیه «إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً» در باره پنج نفر نازل شد، من، على، فاطمه، حسن و حسین.

علامه طباطبایی: این روایت را صاحب غایة المرام نیز از تفسیر ثعلبى نقل کرده.

6-در الدر المنثور (ج 5، ص 198) آمده که ترمذى (وى حدیث را صحیح دانسته)، و ابن جریر، ابن منذر، و حاکم (وى نیز حدیث را صحیح دانسته)، و ابن مردویه، و بیهقى، در سنن خود، از چند طریق از ام سلمه روایت کرده‌اند که گفت آیه «إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ» در خانه من نازل شد، و آن روز در خانه من فاطمه، على، حسن و حسین، بودند، که رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) ایشان را با عبایى پوشانید آن گاه گفت: خدایا اینهایند اهل بیت من، پس پلیدى را از ایشان ببر، و پاکشان گردان.

7-در غایة المرام از حمیدى روایت کرده که گفت: شصت و چهارمین حدیث متفق علیه از احادیث بخارى و مسلم، از مسند عایشه، از مصعب بن شیبه، از صفیه دختر شیبه، از عایشه این حدیث است که گفت: روزى صبح رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) از اطاق بیرون شد در حالى که بر تن خود مرط مرحل از مو و رنگ سیاه داشت، در این هنگام حسن بن على (علیه‌السلام) وارد شد، رسول خدا (صل‍ی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) او را داخل جامه برد، پس از او حسین آمد، او را هم داخل کرد، سپس فاطمه آمد، او را هم درون برد، در آخر على آمد، او را نیز داخل برد، آن گاه فرمود: «إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً».

علامه طباطبایی: این حدیث به طرق مختلفه از عایشه روایت شده.