استان همدان

شهر ملایر 

مطالعات تاريخی نشان داده است که پيدايش ملاير از دوره قاجاريه و با اهتمام شاهزادگان قاجار آغاز شده و توسعه يافته است. 
در گذشته در خاور و باختر شهر فعلی ملاير و با فاصله كمی از آن، دو آبادی وجود داشته كه در حال حاضر خرابه های قلعه های آن ها به چشم می خورد. اين محلات هسته اوليه شهر ملاير را تشكيل داده و قلعه های آن ها قسمتی از محله های كنونی شهر را نيز در بر می گرفته است. مطالعات انجام شده نشان می دهد كه اين قلعه احتمالا دارای هفت راه ورودی در اطراف خود بوده است كه هر يک به منظوری خاص و جهت افراد به خصوص و در زمان های معينی مورد استفاده قرار می گرفته اند. 
بيش‌ترين‌ جمعيت شهرستان ملاير به كار كشاورزی اشتغال دارند. نوع كشت در اين منطقه آبی و ديمی بوده و انواع محصولات در آن به عمل مي‌آيد. صنايع دستی يكی از فعاليت های مهم اقتصادی مردم اين بوده و قالی بافی و فرش های جوزان و حسين آباد آن از معروفيت خاصی برخوردار است. هم چنين قالی های معروف به كسب‌ و ننج (دو روستای ملاير) دارای شهرت خاصی هستند كه بيش‌تر صادر می‌شوند. در برخی از روستاهای اين شهرستان منبت كاری نيز معمول است كه بيش‌تر شامل مبل و صندلی و ميز می‌شود و از صادرات عمده اين شهرستان محسوب مي‌شود. اقتصاد اين شهرستان به ترتيب اهميت مشاغل بر پايه كشاورزی، دام‌داری، باغ‌داری و صنايع دستی نهاده شده است كه ديگر فعاليت ها غالبا در كنار كار كشاورزی انجام می شود. منبت كاری كه بيش تر شامل مبل و صندلی و ميز می شود، از صادرات عمده ملاير به تهران و ساير نقاط است. علاوه بر آن چه گفته شد زنبور داری و پرورش عسل نيز در اين شهرستان رايج است. بنابراين انگور ، كشمش ، شيره انگور ، باسلق ، گردو ،‌ بادام ، تره بار ،‌ دام زنده ، فرآورده های دامی ، فرش ، آجر ، سنگ سيليس ، سرب ، نقره ، لوازم منبت كاری ،‌ عسل ،‌ بوقلمون ،‌ مرغ و تخم مرغ مهم ترين اقلام صادراتی ملاير را تشكيل می دهند. سنگ های استخراجی از معادن سنگ ساختمانی به مصرف كارخانه های سنگ بری اين شهرستان می رسد. به دليل غنای معادن در اين منطقه اغلب كارخانه ها و صنايع در ارتباط با معادن منطقه مشغول فعاليت هستند. 
شهرستان ملاير داراي مكان‌هاي تاريخي و ديدني متعددي است. آتشكده باستاني نوشيجان ، تالاب آق‌گل ، زيستگاه حيات وحش لشگر ، درياچه مصنوعي و مجتمع سياحتي كوثر، يخچال ميرفتاح بوستان سيفيه برج سامن ، آرامگاه‌ حيقوق نبي(ع) ، آرامگاه مير رضي‌الدين آرتيماني ، مدرسه علميه شيخ علي‌خان زنگنه و امام‌زاده اسماعيل سرابي (امام‌زاده كوه) از جمله مهم‌ترين مكان‌هاي ديدني و تاريخي شهرستان ملاير به شمار مي‌آيند.