پژوهش و سازندگي

مطالعه صفات مورفولوژيك در برگ گونه بلوط دارمازو (Quercus infectoria Oliv. 1801) در مناطق جنگلي استان كردستان، با توجه به وجود تفاوت آشكار در اشكال برگي پايه ها و با هدف شناخت حالات مختلف بروز صفات كيفي و نيز يافتن دامنه تغييرات در ابعاد صفات كمي اندام برگ در اين گونه انجام شد. بدين منظور در مناطق بانه (16 كانون) و مريوان (10 كانون)، 26 كانون جنگلي انتخاب و تعداد 390 نمونه گياهي برگ از پايه ها جمع آوري شد. سپس تعداد 13 صفت مورفولوژيك متغير برگي شامل 6 صفت از دسته صفات كمي و 7 صفت از دسته صفات كيفي اندازه گيري و ثبت شده و داده هاي بدست آمده در قالب طرح آماري آشيانه اي و مدل كاملا تصادفي توسط نرم افزارهاي Mstatc،Minitab  و Genstat مورد تجزيه و تحليل آماري قرار گرفت. در بررسي نتايج بدست آمده از تعداد 6 صفت كمي مشخص گرديد كه در صفات برگي متغيرترين صفت اندازه سطح برگ ها (حد اقل سطح 5.5 سانتي متر مربع و حداكثر 60 سانتي متر مربع) با ضريب تغيير %37 و كم تغييرترين آن صفت تعداد رگبرگ ها (حداقل 6 جفت رگبرگ و حداكثر 15 جفت) با ضريب تغيير 15% است. همچنين 7 صفت كيفي برگ نيز در قالب 17 ارزش سيستماتيكي تعريف گرديده و بررسي نتايج حاصل نشانگر آن است كه هر يك از سطوح برگي در اين گونه دو حالت دارند (داراي كرك ستاره اي پراكنده و بدون كرك)، كه در 90% نمونه ها سطح پشتي كركدار و در %55 آن ها سطح رويي برگ بدون كرك بوده است. پهنك برگ ها نيز سه شكل مختلف دارند (واژ تخم مرغي، تخم مرغي و مستطيلي) و 96% برگ ها به شكل تخم مرغي واژگون هستند. شكل حاشيه برگ ها نيز سه نوع بوده (كنگره اي منظم، كنگره اي نامنظم و صاف) كه 95% برگ ها داراي حاشيه كنگره اي منظم مي باشند. قاعده برگ در نمونه ها نيز سه حالت مختلف دارد (گرد، نيمه قلبي و باريك شونده) و برگ با قاعده گرد شامل بيشترين تعداد بوده و 63% برگ ها را تشكيل مي دهد. دو صفت شكل نوك برگ (گرد و نوك دار) و شكل نوك دندانه ها (گرد و نوك تيز) نيز هر يك به دو صورت هستند كه 55% نوك برگها، نوك دار و 73% نوك دندانه هاي حاشيه برگ، نوك تيز مي باشند.

 نسخه قابل چاپ