پژوهش و سازندگي

به منظور ارزيابي و مقايسه عملکرد کمي علوفه و دانه 10 ژنوتيپ اميدبخش ارزن معمولي (Panicum miliaceum) آزمايشي در قالب طرح بلوک کامل تصادفي در 3 تکرار، به مدت سه سال (82-1380) در منطقه کرج، گرگان و دزفول اجرا شد. سال نخست در دزفول به علت تقارن گلدهي با گرماي شديد عملکردي عايد نشد. در مناطق مورد نظر تجزيه ساليانه نشان داد که بين ژنوتيپ هاي اين آزمايش در ارتباط با اکثر صفات مورد بررسي تفاوت معني دار در سطح احتمال 1 درصد وجود دارد و تفاوت معني دار ارقام درسال هاي مختلف کاملا مشهود بوده است و تجزيه و تحليل آماري مرکب داده ها براي محيط هشت گانه (3 ساله در 2 منطقه + دو سال در يک منطقه) نشان داد که بين ارقام از نظر تعداد پنجه در بوته تفاوت معني دار وجود ندارد ولي، از نظر تعداد برگ در بوته ژنوتيپ شماره 2 با تعداد 9.2 عدد برگ در بوته، از نظر قطر ساقه ژنوتيپ شماره 9 با قطر 8.45 ميلي متر، از نظر طول خوشه ژنوتيپ شماره 10 با طول خوشه 35.7 سانتيمتر، از نظر تعداد بذر در خوشه، ژنوتيپ شماره 9 تعداد 1111 بذر در خوشه، از نظر وزن هزار دانه نيز ژنوتيپ شماره 9 با وزن هزار دانه 5.16 گرم و نهايتا از نظر عملکرد بذر ژنوتيپ شماره 3 با عملکرد 1.859 تن در هکتار در بالاترين گروه قرار گرفتند ولي از نظر مدت زمان کاشت تا شروع گلدهي و عملکرد علوفه تفاوت معني داري بين ژنوتيپ ها مشاهده نشد. در تعيين ژنوتيپ برتر ملاک اوليه عملکرد بذر و علوفه خشک توليد شده بوده است، ولي در تصميم نهايي به مواردي نظير تحمل نسبي به حمله پرندگان، ورس و ريزش طبيعي نيز توجه شده است. لذا با اين مجموعه شرايط براي منطقه کرج و مناطق مشابه ژنوتيپ هاي Kcm₂, Kcm₉, Kcm₇، براي منطقه گرگان و مناطق مشابه ژنوتيپ شماره Kcm₅, Kcm₈, Kcm₉ و براي منطقه دزفول ژنوتيپ شماره Kcm₉ داراي بهترين وضعيت مي باشند.

 نسخه قابل چاپ