پاسخ به:پژوهش و سازندگي
شنبه 25 شهریور 1391 9:37 AM
2 : پژوهش و سازندگي پاييز 1387; 21(3 (پي آيند 80) در منابع طبيعي):8-17. |
بررسي بوم شناختي گون درختچه اي (Astragalus squarrosus Bunge) در ماسه زارهاي ريگ بلند کاشان |
بتولي حسين* |
* مرکز تحقيقات کشاورزي و منابع طبيعي اصفهان، ايستگاه تحقيقات مناطق خشک و بياباني کاشان |
«نتر» (Astragalus squarrosus Bunge) درختچه اي بياباني و شن دوست محسوب مي شود که داراي انشعابات هوايي افراشته به طول 50 تا 150 سانتيمتر و حتي در برخي رويشگاه ها تا 190 سانتيمتر مي رسد. اين گياه گونه اي «گون» درختچه اي بدون خار و خوشخوراک بوده که در ماسه زارهاي نواحي خشک تا فراخشک بيابان هاي مرکزي، جنوب شرقي تا شمال شرقي کشور، به صورت ريختارهاي گياهي نسبتا وسيع پراکنش دارد. به منظور بررسي ويژگي هاي بوم شناختي اين درختچه، سه رويشگاه مختلف در ماسه زارهاي ريگ بلند کاشان انتخاب شد. پس از تعيين حداقل سطح و مشخص نمودن اندازه پلات ها، تراکم، درصد پوشش تاجي، گونه هاي گياهي همراه و نحوه انشعابات ساقه ها و ريشه ها بررسي شد. با تعيين تعداد مشخصي پايه، بيوماس اندام هاي هوايي و زيرزميني اندازه گيري شد. با مراجعه هر 15 روز يکبار به رويشگاه، تقويم حياتي گياه مشخص گرديد. آناليز شيميايي و فيزيکي خاک رويشگاه در دو عمق 40-0 تا 80-40 سانتيمتر انجام گرفت. با نمونه برداري از سرشاخه هاي نورسته گياه، تجزيه شيميايي گياه نيز انجام شد. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد که رويشگاه هاي نتر در ماسه زارهاي بياباني کاشان در محدوده ارتفاعي 750 تا 1100 متر از سطح دريا قرار دارد. اين درختچه داراي سيستم ريشه اي اصلي به طول 2 تا 4 متر و ريشه هاي فرعي متعدد به طول 2 تا 3 متر است. ساختار خاک رويشگاه نتر نشان داد که داراي بافت سبک شني همراه با افق زيرين گچ مي باشد. متوسط تعداد پايه در هکتار، بين 3125 تا 15625 عدد متغير است. ميزان متوسط علوفه بين 62 تا 312 کيلوگرم ماده خشک در هکتار است. ميزان پروتيين خام گياه 7 درصد برآورد شد. بارزترين گونه هاي گياهي همراه اين ريختار گياهي عبارتند از: Stipagrostis، Cyperus eremicus، Salsola arbuscula، Salsola tomentosa، plumose و Convolvulus eremophilus مي باشد. بررسي تقويم حياتي گياه نشان داد، آغاز دوره رويشي گياه اسفند ماه، ظهور غنچه هاي گل اواسط فروردين، تشکيل ميوه اواخر خرداد ماه و بذرهاي کاملا رسيده در ماه هاي تير و مرداد قابل جمع آوري است. خواب تابستانه طي ماه هاي مرداد تا مهر ماه طول مي کشد. رويش مجدد آن در اواسط مهر ماه انجام گرفته و خواب زمستانه نيز اوايل آذر ماه شروع مي گردد. |
كليد واژه: گون درختچه اي، اکولوژيک، گياهان مرتعي، کاشان، ماسه زار، بيابان، گياهان بياباني، ريگ بلند، ريختار گياهي، Astragalus squarrosus Bunge |
نسخه قابل چاپ |
أَلْعِلْمُ ثَلاثَةٌ: أَلْفِقْهُ لِلاَْدْیانِ، وَ الطِّبُّ لِلاَْبْدانِ،وَ النَّحْوُ لِلِّسانِ. .