پژوهش و سازندگي

اين پژوهش در شهريورماه سالهاي 1381 و 1382 در مزارع آفتاب گردان روغني در استان هاي مازندران (شهرستان بهشهر)، گلستان (شهرستان هاي گنبد و کلاله (منطقه گلي داغ))، قم (شهرستان قم)، تهران (شهرستان كرج) و آذربايجان غربي (خوي) انجام شد. در مزارع داراي خسارت پرندگان، گونه هاي خسارت زا شامل كبوتر چاهي (Columba livia) در كرج و قم، گنجشك معمولي (Passer domesticus) در همه مناطق، سهره طلايي (Carduelis carduelis)  در منطقه گلي داغ، زاغي (Pica pica)، كلاغ سياه (Corvus frugilegus) و كلاغ ابلق(Corvus corone)  در مزارع تحقيقاتي موسسه تهيه و اصلاح نهال و بذر شناسايي گرديدند. در اين بررسي 2866 طبق آفتابگردان از مزارع داراي خسارت به صورت تصادفي انتخاب و ميانگين خسارت در طبق ها با استفاده از روش طلق مشبك و بر اساس محاسبه نسبت سطح خسارت ديده هر طبق به كل سطح طبق) و ويژگي هاي مورفولوژيك و زراعي بر روي آنها انجام شد. ميزان خسارت در سطح مزارع زارعين آفتابگردان، بين 98/0% تا 62/3% از سطح کل طبق هاي مورد بررسي، ولي در مزارع موسسه اصلاح و تهيه نهال و بذر كرج داراي بيشترين ميزان (ميانگين 5/43% از سطح کل طبق هاي مورد بررسي) و همچنين در ايستگاه تحقيقات كشاورزي خوي 6/24% از سطح کل طبق هاي مورد بررسي بود. اندازه گيري هاي مورفولوژيك شامل ارتفاع طبق از سطح زمين، شكل طبق، نحوه خميدگي ساقه، زاويه طبق از سطح افق، قطر طبق، درصد عقيمي مركزي و درصد خسارت پرندگان بودند كه تنها نتايج آزمون همبستگي بين درصد عقيمي و ميزان خسارت پرندگان معني دار بود (p>0.01) ولي در مورد ويژگي هاي ارتفاع طبق از سطح زمين و قطر طبق معني دار نبود (p>0.05). نتايج آزمون تجزيه و تحليل واريانس نيز بيان گر اين بود كه اختلاف ميزان خسارت در گروه هاي مختلف شكل طبق و خميدگي ساقه كاملا معني دار (p>0.01) و براي زاويه طبق از سطح افق معني دار بود (p>0.05). بر اساس نتايج و تجزيه و تحليل انجام شده، بهترين طبق ها بايد داراي درصد عقيمي مركزي كمتر، به شكل مقعر يا تخت، ساقه ها بدون خميدگي، و زاويه 25-16 درجه انتخاب شوند كه داراي خسارت كمتري بودند.

 نسخه قابل چاپ