جایگاه امامت

1. مقام امامت
فرض الله ... الامانات نظاما للامه، و الطاعه تعظیما للامامه. (حكمت 252)
خداوند، امانت پیشوایی را برای نظام امت، و اطاعت را برای بزرگداشت مقام امامت واجب كرد.
2. گنج های خداوندی
فیهم كرائم القرآن الایمان، و هم كنوز الرحمن . ان نطقوا صدقوا، و ان صمتوا لم یسبقوا. (خطبه 154)
آیات كریمه قرآن در شان و منزلت اهل بیت علیه السلام نازل شده است و آن ها گنج های علوم خداوند رحمان هستند، اگر سخن بگویند راست اس و اگر سكوت كردند از آن ها سفت گرفته نشود.
3. همراه با ائمه
انظروا اهل بیت نبیكم فالزموا سمتهم، و اتبعوا اثرهم، فلن یخرجوكم من هدی، و لن یعیدو كم فی ردی، فان لبدوا فالبدوا و ان نهضوا فانضوا. و لا تسبقو هم فتضلوا، و لا تتاخروا عنهم فتهلكوا. (خطبه97)
به خاندان پیامبرتان بنگرید و همراه آنان باشید به هر سمتی كه گام بر می دارند، شما هم به همان سمت گام بردارید؛ زیرا آن ها هرگز شما را از راه راست خارج نمی كنند و به سستی باز نمی گردانند. پس اگر سكوت كردند شما هم سكوت كنید و اگر قیام كردند شما هم قیام كنید و از آن ها پیشی نگیرید كه گمراه خواهید شد و از آنان عقب نمانید كه هلاك خواهید شد.
4. قیاس امت با آل محمد - صلی الله علیه و آله و سلم -
لا یقاس بال محمد صلی الله علیه و آله من هذه الامه احد، و لا یسوی بهم من جرت نعمتهم علیه ابدا: هم اساس الدین، و عماد الیقین. الیهم یفی ء الغالی، و بهم یلحق التالی و لهم خصائص حق الولایُه، و فیهم الوصیه و الوراثه؛ الان اذ رجع الحق الی اهله و نقل الی منتقله! . (خطبه 2)
كسی كه از این امت را با آل محمد صلی الله علیه و آله مقایسه نتوان كرد و كسانی كه ریزه خوار نعمت آل محمدند، با آن ها برابر نخواهند بود، آنان اساس دینند و اركان یقین، غلو كننده به سوی آنان باز گردد و عقب مانده باید به آنان ملحق شود. ویژگی های ولایت از آنان است و وصیت پیامبر صلی الله علیه و آله و وراثت او در میان آنان است، هم اكنون حق به اهلش ‍ علی علیه السلام بازگشت و دوباره به جایی كه از آنجا منتقل شده بود باز گردیده است .
5. كوه های استوار دین
هم اهل البیت موضع سره، و لجا امره، و عیبهُ علمه، و موئل حكمه، و كهوف كتبه، و جبال دینه، بهم اقام انحنا ظهره، و اذهب ارتعاد فرائصه. (خطبه 2)
آنان (خاندان نبوت) نگهدارنده اسرار خدا و ملجا و پناه دستورات اویند، آنان خزینه علم و مرجع احكام و پناهگاه كتاب ها و كوه های استوار دینند، به وسیله آنان خمیدگی كمر دین راست و لرزش های اندام اسلام زایل می گردد.
6. توصیف خاندان محمد - صلی الله علیه و آله و سلم -
عقلوا الدین عقل و عایه و رعایُه، لا عقل سماع و روایه. (خطبه 239)
خاندان محمد صلی الله علیه و آله دین را شناختند؛ شناختی توام با دانایی و عمل، نه آن كه فقط بشنوند و بازگو كنند.
7. دزد واقعی
فی خطبه له یذكر فیها فضائل اهل البیت علیه السلام: نحن اشعار و الاصحاب، و الخزنُه و الابواب؛ و لا تؤ تی البیوت الا من ابوابها، فمن اتاها من غیر ابوابها سمی سارقاً. (خطبه 154)
در خطبه ای پیرامون فضایل اهل بیت علیه السلام می فرماید: ماییم خاصان و اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله و خزانه داران و درها. به هر خانه ای جز از در آن نشاید وارد شد و هر كه جز از آن درها وارد گردد دزد نامیده شود.
8. ستون های استوار
هم دعائم الاسلام، و لائج الاعتصام. (خطبه 239)
خاندان محمد صلی الله علیه و آله تكیه گاه های اسلام و پناهگاه های آن هستند.
9. سخاوتمندانی اهل بیت
قد سئل : كیف دفعكم قومكم عن هذا المقام و انتم احق به ؟فقال : اما الاستبداد علینا بهذا المقام و نحن الاعلون نسبا، و الاشدون برسول الله صلی الله علیه و آله نوطا، فانها كانت اثره شحت علیها نفوس قوم، و سخت عنها نفوس آخرین و الحكم الله. (خطبه 162)
سئوال شد: با ین كه شما از قوم خود به این مقام خلافت سزاوار ترید، چگونه شد كه آن ها شما را از آن باز پس زدند؟حضرت فرمود: به زور گرفتن این مقام از دست ما، با آن كه ما از نظر نسب بالاتر و پیوند خویشی ما به رسول خدا صلی الله علیه و آله بیشتر و استوارتر است، به این سبب است كه خلافت امتیازی بود كه عده ای به آن آزمندی و زفتی نشان دادند و گروهی اهل بیت سخاوتمندانه از آن چشم پوشیدند و داور خداست .
10. تمجید از اهل بیت
نحن افصح و انصح و اصبح. (حكمت 120)
ما فصیح تر و خیرخواه تر و خوشروتریم.
11. فرمان بردن از اولیای امر
ان اطعتمونی فانی حاملكم ان شا الله علی سبیل الجنه، و ان كان ذا مشقُه شدیده و مذاقُه مریره. (خطبه 156)
اگر شما مرا اطاعت كنید من شما را به خواست خداوند به بهشت رهنمون می كردم، اگر چه این تلاش دارای مشقت سخت و طعم تلخی است .
12. وزیر پیامبر - صلی الله علیه و آله و سلم -
انك تسمع ما اسمع، وتری ما اری، الا انك لست بنبی، و لكنك لوزیر و انك لعلی خیر. (خطبه 192)
خطاب پیامبر صلی الله علیه و آله به علی علیه السلام: تو می شنوی آنچه را كه من می شنوم و می بینی آنچه را من می بینم؛ ولی تو پیامبر نیستی، بلكه تو وزیر من هستی و تو در مسیر خیر قرار گرفته ای.
13. خاموشی ستوده
هم عیش العلم، و موت الجهل. یخبركم حلمهم عن علمهم، و ظاهر هم عن باطنهم، و صمتهم عن حكم منطقهم. (خطبه 239)
آل محمد صلی الله علیه و آله حیات علم اند و مرگ جهل و نادانی، بردباری آنان خبر از علم آنان می دهد و ظاهرشان از باطنشان و سكوت (پر معنای آنان) از حكمت های سخن آنان.
14. فضیلت خاندان رسول
فی صفه اهل بیت علیه السلام: هم الذین یخبر كم حكمهم عن علمهم، و صمتهم عن منطقهم، و ظاهر هم عن باطنهم؛ لا یخالفون الدین و لا یختلفون فیه؛ فشهو بینهم شاهد صادق، و صامت ناطق. (خطبه 147)
آل محمد صلی الله علیه و آله هستند كه حكمشان (درباره واقعیات) خبر از علمشان می دهد و سكوتشان از گفتارشان و آشكارشان از نهنشان. نه با دین مخالفت می ورزند و نه در دین اختلافی با یكدیگر دارند، پس دین در میان آنان شاهدی است راستگو و ساكتی است گویا.
15. چراغی در تاریكی
مثلی بینكم كمثل السراج فی الظلمه، یستضیء به من ولجها. (خطبه 187)
مثل من میان شما مانند چراغ در تاریكی است آن كس كه به حیطه روشنایی آن داخل شود از نور آن برخوردار گردد.
16. امر اهل بیت
ان امرنا صعب مستصعب، لا یحمله الا عبد مومن امتحن الله قلبه للایمان. (خطبه 189)
قطعی است كه امرها (اهل بیت) سخت است و بس دشوار، آن را تحمل نمی كند مگر مؤ منی كه خداوند قلب او را برای ایمان آزمایش نموده است.
17. خواسته حضرت علی ـ علیه السّلام ـ
نسال الله منازل الشهدا، و معایشه السعدا، و مرافقُه الانبیا. (خطبه 23)
از خداوند، منزلت شهیدان و همزیستی با نیك بختان و همراهی با پیامبران را مسالت داریم.
18. خصایص اولیای خدا
ان اولیا الله هم الذین نظروا الی باطن الدنیا اذا نظر الناس الی ظاهرها، و اشتغوا باجلها اذا اشتعل الناس بعاجلها، فاماتوا منها ما خشوا ان یمیتهم، و تركوا منها ما علموا انه سیتر كهم، و راوا استكثار غیر هم منها استقلالا، و در كهم لها فوتا، اعدا ما سالم الناس و سلم ما عادی الناس! بهم علم الكتاب و به علموا، و بهم قام الكتاب و به قاموا، لا یرون مرجوا فوق ما یرجون، و لا مخوفا فوق ما یخافون. (حكمت 432)
قطعی است كه دوستان خداوند كسانی هستند كه به باطن دنیا نگریستند، در حالی كه مردم معمولی به ظاهر آن نگاه می كنند، اولیا الله به آخر دنیا (پس از مرگ) می نگرند، در آن هنگام كه مردم به آنچه كه در دنیا به سرعت می گذرد می نگرند.
پس اولیا الله از این دنیا میراندند آنچه را كه ترسیدند، آنان را بمیراند و رها كردند از دنیا آنچه را كه می دانستند كه به زودی آنان را رها خواهد كرد و آنچه را كه دیگران افزون گرایی (تكاثر) می دیدند، اینان آن را تمایل به ناچیز گرایی تلقی نمودند و آنچه را كه دیگران دریافت كردند اولیا الله آن را از دست دادن تلقی كردند و دشمن چیزی بودند كه مردم با آن سر آشتی داشتند و با چیزی آشتی بودند كه مردم آن را دشمن می دانستند. به وسیله اولیا الله بود كه قرآن شناخته شد و با همین قرآن بود كه به علم دست یافتند و قرآن با آن برپا شد و خود آنان با قرآن قیام كردند آنان به فوق آنچه امیدوارند آمدی ندارند و از فوق آنچه از آن می ترسند بیمی ندارند.
19. فضیلت علی جهت قبول سخن و امر رسول الله
لقد علم المتحفظون من اصحاب محمد صلی الله علیه و آله انی لم ارد علی الله و لا علی رسوله ساعُه قط. و لقد واسته بنفس فی المواطن الیتی تنكص فیها الابطال، و تتاخر فیها الاقدام، نجدهُ اكرمنی الله بها. (خطبه 197)
یاران امانتدار و نگهداران اسرار محمد صلی الله علیه و آله به طور قطع می دانند كه من حتی ساعتی فرمان خدا و فرمان رسول خدا را رد نكرده ام . من در مواردی با جانم به پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله یاری جدی نمودم كه دلاوران در آن موارد به عقب بر می گشتند و گام ها پس می گردیدند. این شجاعت و دلیری همان است كه خداوند به من عنایت فرمود و به وسیله آن مرا تكریم نموده است .
20. مثل آل محمد - صلی الله علیه و آله و سلم -
الا ان مثل ال محمد صلی الله علیه و آله كمثل نجوم السما؛ اذا خوی نجم طلعت نجم فكانكم قد تكاملت من الله فیكم الصنائع، و اراكم ما كنتم تاملون.