پژوهش هاي خاك (علوم خاك و آب)

عارضه پژمردگي و خشکيدگي خوشه خرما در چند سال اخير مهمترين معضل توليدکنندگان خرماي ايران بوده است و کاهش رطوبت نسبي و افزايش دما را از علل اصلي وقوع اين عارضه مي دانند. يون کلسيم صدمات ناشي از تنش هاي محيطي در گياه را کاهش مي دهد ولي اين يون در گياه به کندي حرکت مي کند. افزايش غلظت شيره سلولي به کمک تزريق به موقع کلسيم مي تواند مقاومت سلولها را در برابر افزايش ناگهاني درجه حرارت بالا برده و از آسيب ديدن ميوه ها جلوگيري کند. به منظور بررسي تاثير تزريق نمک هاي کلسيم به تنه نخل مضافتي بر شدت اين عارضه طرحي در قالب بلوک هاي کامل تصادفي با 7 تيمار: شاهد، تزريق محلول هاي اشباع سولفات کلسيم، يک درصد نيترات و کلرور کلسيم در دو زمان نيمه اول اسفند و نيمه اول ارديبهشت در چهار تکرار که هر درخت يک کرت آزمايشي را تشکيل مي داد در دو باغ که سابقه آلودگي با اين عارضه را داشتند از اسفندماه 1381 در منطقه جيرفت به مرحله اجرا درآمد. تزريق با استفاده از تزريق کننده هيدروليکي (تزريق با فشار بالا) انجام شد. نتايج نشان داد که از نظر تاثير تيمارها بر ميزان خسارت عارضه 3 گروه وجود دارد گروه اول تيمار شاهد (%76.3) همراه با تيمارهاي تزريق کلريد و سولفات کلسيم مي باشد. يعني تزريق اين دو نمک در زمان هاي ذکر شده تاثيري در جلوگيري از شدت عارضه نداشته است. گروه دوم تيمار تزريق نمک نيترات کلسيم در نيمه اول اسفندماه است که به طور معني داري نسبت به گروه اول باعث کاهش شدت عارضه شده است (%48.5) کمترين ميزان خسارت عارضه در گروه سوم يعني تيمار تزريق دو مرحله اي نيترات کلسيم مشاهده شده است (%38.5). بين ميانگين ميزان کلسيم برگ و شدت عارضه در يکي از محل هاي اجراي طرح همبستگي معني داري (R=-0.8**) بدست آمد. استفاده از تکنيک تزريق با فشار بالا باعث افزايش غلظت کلسيم در برگ و دم خوشه گرديد که نشان مي دهد تحت شرايط مشابه با اين آزمايش اين تکنيک روشي مناسب جهت استفاده از عناصر غذايي در نخل مي باشد.

 نسخه قابل چاپ