زیست نیوز- در حالی که تالاب انزلی به عنوان یکی از نادرترین اکوسیستم های طبیعی در دنیا مطرح است، هم اکنون به دلیل ورود فاضلاب شهری و کارخانه ها، اجساد حیوانات و تکثیر گیاه آزولا، دستخوش تغییرات جدی شده و به گفته کارشناسان، بحران زیست محیطی جدی را برای منطقه ایجاد کرده است، به طوری که در صورت بی توجهی به معضلات این تالاب و عدم رسیدگی سریع برای ساماندهی آن، میراث طبیعی و ارزشمند تالاب انزلی به طور کامل نابود می شود.

به نقل از خبرگزاری میراث فرهنگی، دکتر «طاهره افتخاری» مسئول مرکز نگهداری گیاهان نادر خشک موزه تاریخ طبیعی ایران، در این مورد با اسفناک خواندن وضعیت کنونی تالاب انزلی گفت: «آنچه که برای این منطقه یک تهدید و بحران جدی محسوب می شود، موضوع دخالت های انسانی است. هم اکنون در اطراف تالاب انزلی، بدون رعایت حریم آن، روستاهای متعددی ایجاد شده و پیشروی شالیزارها در اطراف آن نیز به حجم مشکلات منطقه افزوده است به شکلی که ورود مستقیم فاضلاب شهری و روستایی و نیز آلاینده های کارخانه های اطراف به این تالاب، اکوسیستم این منطقه را در معرض خطر نابودی قرار داده است»

وی افزود: «ورود فاضلاب و آلاینده ها به این تالاب از یک سو و رها کردن اجساد حیوانات تلف شده در آن از سوی دیگر، محوطه وسیعی از این تالاب را آلوده کرده و پوشش گیاهی و جانوری منطقه را به طور حاد دچار مشکل کرده است.»

به گفته وی، در حال حاضر بخش شرقی تالاب انزلی به دلیل میزان بالای آلاینده های کارخانه در شرایط بسیار اسفناکی قرار گرفته است و بخش غربی آن نیز هر چند به دلیل عمق بیشتر آب، وضعیت بهتری دارد اما در بخش های مرکزی این تالاب به دلیل تردد قایق ها، دچار خطرات زیست محیطی جدی شده است.

وی همچنین با اشاره به آلودگی روگاه، یعنی بخشی از تالاب که به دریای خزر می ریزد، گفت: «این بخش به دلیل حضور بازارچه های متعدد میوه، ماهی و تره بار و ورود مواد غذایی فاسد، انواع زباله و اجساد حیوانات آلوده شده و هر چند آب در این منطقه مثل تالاب راکد نیست، اما با این وجود کناره های این مسیر دچار آلودگی شده است. از سوی دیگر، احداث رستوران ها در اطراف آن و ورود زباله و فاضلاب به این مسیر، محیط زیست را بیش از پیش دچار آلودگی کرده است.»

مهم ترین تاثیر تالاب انزلی در اکوسیستم منطقه، تعدیل جریان هوا و تعادل آبی است، از سوی دیگر به لحاظ اقتصادی و معیشتی نیز این میراث کهن طبیعی، مزیت مهمی برای ساکنان منطقه محسوب می شود زیرا این منطقه محل تخم ریزی ماهی سفید و زیستگاه پرندگان مهاجر است و دارای گونه های گیاهی با ارزشی است که در حیات سایر جانوران این منطقه تاثیر بسزایی دارد. اما این در حالی است که به گفته افتخاری، آلودگی شدید در این منطقه متاسفانه در حال حاضر، حیات گیاهی و جانوری را از بین برده است.

وی همچنین با اشاره به رشد و تکثیر بی رویه گیاه آزولا در این منطقه گفت: «آزولا، سرخسی است که حدود دهه ۶۰ برای تکثیر در شالیزارهای اطراف جهت افزایش بازدهی عملکرد برنج وارد ایران شد اما اکنون از طریق شالیزارها، وارد تالاب انزلی شده و به سرعت تکثیر می شود.»

وی با بیان این که گیاه آزولا به راحتی رشد می کند و طی دو تا پنج روز به میزان دو برابر اولیه، تکثیر می شود، گفت: «از آنجا که میزان بار غذایی در تالاب انزلی بالاست، آزولا در این محیط به راحتی رشد می یابد به طوری که اکنون تمام سطح تالاب را پوشانده و پوشش گیاهی این منطقه را کاملا تغییر داده است.»

وی افزود: «در همین حال گیاهانی که در این تالاب غوطه ور هستند، تولید کننده اکسیژن برای محیط آبی اند و محل مناسبی برای تخم گذاری جانوران ریزی هستند که ماهی ها از آن تغذیه می کنند، اما تکثیر گیاه آزولا، با ایجاد یک محیط بی هوازی، حالت ماندگی و تعفن را در این منطقه ایجاد کرده و موجب مرگ ماهیان و آبزیان منطقه شده است.»

وی همچنین با اشاره به عدم هماهنگی دستگاه های مختلف با سازمان حفاظت محیط زیست در بهره برداری از این تالاب گفت: «وزارت جهاد کشاورزی در حال حاضر با برداشتن رسوبات کف تالاب، زمین های کوچکی برای کاشت برنج ایجاد کرده که این امر نیز به عنوان عامل موثری در روند تخریب این اکوسیستم نادر طبیعی محسوب می شود.