تاپیک جامع سوالات مذهبی

پاسخ : با سلام و عرض تحیت.
دوست محترم!
زکات به 9 چیز تعلق می گیرد که هر کدام به حد نصاب مشخص رسید، باید زکات آن پرداخت شود. آنها عبارتند از: گندم، جو، خرما، کشمش، دینا طلا، و درهم نقره ـ که این دو امروزه مورد ندارد ـ گاو، گوسفند و شتر.
اما خمس:
به طور کلی خمس به پس اندازی تعلق می گیرد که یک سال در نزد شخص مانده و به مصرف نیازهای زندگیش نرسیده باشد. منظور از پس انداز خصوص پولی نیست که از مخارج زندگی زیاد آمده است، بلکه شامل آن چه از مثل برنج و حبوبات و مایحتاج دیگری که اضافه آمده هم می شود. خمس این موارد را هم باید پرداخت، حال یا از خود آن ـ اگر ممکن است ـ و یا قیمت آن.
چیزهایی از مؤونه كه مورد نیاز انسان است، و با استفاده عین آن از بین نمی رود ـ مانند وسایل زندگی، از قبیل فرش، یخچال و...، وسیله نقلیه و... ـ هر چند سال هم بر آن بگذرد، خمس به آنها تعلق نمی گیرد.
کسی که درآمد تدریجی و منظم دارد، باید برای خود سال خمسی تعیین کند؛ یعنی یک روز را قرار دهد که در آن روز ببیند چقدر پس انداز دارد(در سال اول) و یا چه مقدار بر پس اندازش از سال گذشته اضافه شده است(در سالهای بعد) و خمس ـ یعنی یک پنجم آن ـ آن را به مرجع تقلیدش یا کسی که او مجاز بداند، بدهد.
كسی که سال خمسی معین ندارد، از زمان كسب درآمد اولش، اگر یكسال بگذرد و مصرف نشود خمس به آن تعلق می گیرد.
و كسی كه سال خمسی معین دارد، اگر یك روز قبل از رسیدن سال خمسی هم در آمدی داشته باشد در صورتی كه در همان یك روز آن را درمصرف حوائج خود نرساند خمس به او تعلق میگیرد. پس در این صورت سال خمسی معیار است.
وام خمس ندارد؛ مگر آن مقداری که قسطش را داده اید و اصل پول تا پایان سال خمسی مانده است.
ضمنا هر چیزی یکبار خمسش داده شود، اگر آن چیز باقی باشد و سال بر آن بگذرد دیگر خمس ندارد.
پیروز باشید.
موسسه ذکر ـ قم.