پاسخ به:پژوهش هاي حفاظت آب و خاك (علوم كشاورزي و منابع طبيعي)
یک شنبه 19 شهریور 1391 10:18 AM
4 : پژوهش هاي حفاظت آب و خاك (علوم كشاورزي و منابع طبيعي) 1388; 16(4):63-78. |
بررسي افت سطح آب هاي زيرزميني با استفاده از سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS) (مطالعه موردي: آبخوان دشت مشهد) |
اكبري مرتضي*,جرگه محمدرضا,مدني سادات حميد |
* گروه مديريت مناطق خشك و بياباني، دانشگاه فردوسي مشهد |
مديريت منابع آب به ويژه آب هاي زيرزميني، در مناطق خشك و نيمه خشك از اهميت خاصي برخوردار است. عوامل مختلف طبيعي و انساني در چند دهه اخير باعث ايجاد شرايط بحراني و افت سطح آب هاي زيرزميني در بيشتر منطقه هاي كشور از جمله استان خراسان رضوي شده است. بنابراين جهت بررسي افت سطح آب هاي زيرزميني، دشت مشهد كه يكي از مهم ترين و بزرگ ترين دشت هاي استان مي باشد، انتخاب گرديد. به منظور انجام اين پژوهش، آمار 70 چاه مشاهده اي در طي 2 دوره 10 ساله (76-1366 و 87-1377) مورد بررسي قرار گرفت. در ابتدا داده هاي آماري جمع آوري و مرتب سازي شدند. پس از ورود داده ها به سيستم اطلاعات جغرافيايي (GIS)، با استفاده از نقشه هاي زمين شناسي، توپوگرافي وحدكوه - دشت، با روش درون يابي، نقشه هاي خطوط هم پتانسيل و پهنه بندي افت سطح آب زيرزميني تهيه گرديد. هيدروگراف هاي تراز آب نيز در محيط نرم افزاري Excel ترسيم شدند. نتايج به دست آمده از نقشه هاي هم پهنه افت، نشان داد كه سطح آب زيرزميني در بخش هاي مركزي و غربي آبخوان تا 30 متر كاهش داشته است. تمركز چاه هاي برداشت با دبي هاي بالا در اين منطقه، بر اساس نقشـه هم پهنه بهـره برداري، بيانگر مطلـب بالا مي باشد. هيدروگراف هاي تراز آب زيرزميني نشان مي دهند كه در طي20 سال به ميزان 12.1 متر، يعني به طور متوسط هر ساله 60 سانتي متر سطح آب كاهش يافته است. از مهم ترين عوامل افت آب زيرزميني در دشت مشهد مي توان به پديده خشكسالي، برداشت بي رويه، ازدياد جمعيت، افزايش سطح زير كشت و تعداد زياد چاه هاي برداشت اشاره نمود. |
كليد واژه: افت آب زيرزميني، آبخوان دشت مشهد، GIS، هيدروگراف تراز آب زيرزميني |
نسخه قابل چاپ |
أَلْعِلْمُ ثَلاثَةٌ: أَلْفِقْهُ لِلاَْدْیانِ، وَ الطِّبُّ لِلاَْبْدانِ،وَ النَّحْوُ لِلِّسانِ. .