پژوهش هاي توليد گياهي (علوم كشاورزي و منابع طبيعي)

به منظور تعيين بهترين شاخص هاي گزينش براي تسهيل عمل انتخاب در برنج و انتخاب برترين خانواده هاي F₃ از بين 260 خانواده حاصل از تلاقي بين طارم محلي × خزر با استفاده از شاخص هاي گزينش چندگانه پايه و بهينه، آزمايشي در سال زراعي 1387 در مزرعه تحقيقاتي مجتمع آموزش عالي گنبد کاووس به اجرا در آمد. بدين منظور 260 خانواده F₃ به همراه والدين و نسل F₁ کشت شدند. جهت به دست آوردن برترين شاخص هاي گزينش، بردارهاي مختلفي از ارزش هاي اقتصادي صفات در نظر گرفته شد که شامل اطلاعات ضرايب همبستگي فنوتيپي و ژنوتيپي، اثرات مستقيم ژنوتيپي در تجزيه عليت و وراثت پذيري صفات بود. ضرايب همبستگي فنوتيپي بين عملکرد بوته با تعداد خوشه (**0.836)، ارتفاع بوته (**0.409)، طول خروج خوشه از غلاف (**0.476)، تعداد دانه پر (**0.698) و زيست توده (**0.958) مثبت و معني دار بود. نتايج تجزيه رگرسيون بين عملکرد دانه و ساير صفات مورد بررسي نشان داد که تعداد خوشه، تعداد دانه و زيست توده به ترتيب بيشترين ميزان تغييرات عملکرد را توجيه نمودند. همچنين نتايج تجزيه عليت نيز اهميت صفات تعداد خوشه، تعداد دانه پر و زيست توده را در تغييرات عملکرد نشان داد. بين شاخص هاي گزينش مطرح شده، شاخص هشتم (حاصل از وراثت پذيري صفات رديف اول تجزيه عليت) و شاخص ششم (حاصل از اثرات مستقيم ژنتيکي صفات رديف اول در تجزيه عليت و ضرايب همبستگي ژنتيکي معني دار ساير صفات با عملکرد دانه در بوته) سودمندي نسبي خوبي را نشان دادند به ويژه براي شاخص پايه که سودمندي نسبي و پيشرفت براي عملکرد دانه بدست آمده از ساير شاخص هاي محاسبه شده بيشتر بود. بر اساس نتايج حاصل از اين تحقيق برترين خانواده هاي جمعيت طارم محلي × خزر مي توانند با استفاده از شاخص هاي گزينشي بهينه و پايه با بيشترين پيشرفت ژنتيکي انتخاب شوند.

 نسخه قابل چاپ