لباس و پوشش زنان و مردان کرد
یک شنبه 12 شهریور 1391 1:22 AM
كردها طي قرون متمادي با لباس محلي خود پيوند عاطفي، عقيدتي و سنتي شديدي برقراركرده‌اند و علاقه زيادي به حفظ و نگهداري لباس سنتي خود كه نشانگر هويت فرهنگيآنهاست دارند . حتي در ابتداي حكومت پهلوي، هنگام زمامداري رضاشاه كه مقرر شد تماممردم ايران لباس واحدي بپوشند، كردان در مقابل اين دستور مقاومت نشان داده، لباسخود را تغيير ندادند . یکی از اشتباهات بزرگ رضا شاه منع پوشش های محلی و اصیلایرانی بود .
البته در شهرهاي بزرگ استان مانند سنندج، برخي از جوانان، لباسمحلي را فقط در مراسم و جشنهاي خاص مي‌پوشند و علاقه‌اي به استفاده از آن بطورمعمول ندارند به همين دليل در سنندج كمتر كسي ديده مي‌شود كه با لباس محلي درخيابان ظاهر شود، اما در ساير شهرها مانند سقز بانه و مريوان غالبا تمامي زنان ومردان با لباس محلي در شهر ديده مي‌شوند . لباس و پوشاك كردان از تنوع و غنايفوق‌العاده‌اي برخوردار است كه در زينتها و رنگهاي لباس به چشم مي‌خورد، لباس كرديهرگز يك رنگ و تيره‌گون نيست بلكه هميشه با تركيب رنگهاي مختلف، چشمها را به طرزمطبوعي خيره مي‌كند و انسان به اين باور مي‌رسد كه طبيعت و محيط پيرامون، مرغزارهايسرسبز، گلهاي رنگارنگ ، سپيدي برفها، آسمان صاف و آبي، سيلابهاي خروشان در اين تنوعرنگ تاثير مهمي داشته‌اند . لباس زنها نيز از پيراهن بلندي تا روي پنجه پا كه گاهيبا پولكهاي الوان تزيين شده و روي آن يك نيمه تنه به اسم " سوخمه " از پارچه زري يامخمل پوشيده و بالاي سوخمه گاهي لباسي به اسم " كوا " كه از پشت تا پايين پنجه پاكشيده شده و روي آن را گاهي نيمه تنه به نام < سلته > مي‌پوشند، تشكيل مي‌شود . پوشيدن هر يك از اين لباسها بستگي به سليقه زنان دارد، شلوار آنها گشاد و از جنسحرير است، پارچه‌اي توري به عنوان روسري و پارچه ديگر به اسم " شتونيه" يا "شال" بهطول سه متر كه روي ناحيه كمر بسته مي‌شود جز لباس زنان كرد است . زنان و دخترانمنطقه اورامانات گيسوان خود را به شكل رشته‌هاي باريك مي‌بافند و بر گيسوان بافتهخود كلاه سكه دوزي شده مي‌گذارند .
لباس مردان كرد ساكن فلات ايران تنگ وچسب بدن، با چينهاي باز، شلوار چسبان و پوتين سافه بلند است، در كوه‌هاي كردستانجنوبي، مردان لباس گشاد تري مي‌پوشند كه با نياز بالا رفتن ( صعود ) سازگارتر است . شلوار آن گشاد و كت كوتاه و از جنس نمد سفيد است، يك دستار سفيد و آبي با تصوير " چشم پرنده " نيز به دور سر مي‌پيچيند و از كمر بند رنگارنگ نيز استفاده مي‌كنند،همچنين لباس مردانه كردي تابع مقتضيات محيط و شيوه زندگي است و در عين حال گاهي درآن تنوعهاي بسيار جالبي هم ديده مي‌شودبرخی از لباس مردان تيره رنگ است كه ازكت بدون يقه، شلوار ، دهانه تنگ دستاري بر سر و شالي بر كمر تشكيل شده است ولیعموما به شاد زیستی و رنگهای روشن که همانا سنت زرتشت است باور دارند . پيراهنهايبدون يقه و سفيد مي‌پوشند كه در انتهاي آستين، زباله مثلثي شكلي قرار دارد كه درحالت عادي به دور مچ يا بازو پيچيده مي‌شود و آن را " لفكه سوزني" مي‌نامند .
در صورتي كه پيراهن بدون لفكه باشد، اغلب هنگام كار مچها را با پارچه نوارمانندي مي‌بندند، اغلب مردان از دستار و شال تيره رنگ مخصوصي به نام "رشتي" استفادهمي‌كنند، زينت مردان بيشتر ساعت جيبي با زنجير آويزان در جلو سينه و گاهي ساعت مچياست . با توجه به زمستانهاي سرد منطقه، اغلب از پالتو استفاده مي‌شود، اما قشرهايغيرمرفه نمد ضخيمي به نام " پستك " مي‌پوشند و چوپانان براي جلوگيري از سرما وحفاظت از سرما وباران ، قباي نمدي دراز و بدون آستين دارند كه دو زبانه كوچك بهعنوان آستينهاي كاذب در امتداد شانه‌هاي آن قرار دارد
