چرا برخی کودکان به ارتودنسی احتیاج دارند؟

  مصرف داروهای خاصی در مادران باردار و قرار گرفتن در معرض برخی ترکیبات شیمیایی ممکن است سبب اجاد اختلال در تکامل سیستم دندانی - فکی شود.

 

 خبر آن‌لاین،  چرا این سال‌ها خیلی از بچه‌ها به ارتودنسی احتیاج دارند؟ این سئوالی است که برای خیلی از پدر و مادرها پیش می‌آید، حتی شایعاتی نظیر کوچک شدن فک در انسان‌ها و... هم شنیده می‌شود. ناهنجاری‌های دندانی - فکی به علل گوناگونی رخ می‌دهند. تقریبا تمام این ناهنجاری‌ها قابل پیشگیری و درمان هستند. در ادامه به مهمترین دلایل ایجاد این مشکلات اشاره می‌شود:

• اختلال در تکامل جنین: مصرف داروهای خاصی در مادران باردار و قرار گرفتن در معرض برخی ترکیبات شیمیایی ممکن است سبب اجاد اختلال در تکامل سیستم دندانی - فکی شود. مصرف سیگار یا الکل در دوران بارداری احتمال بروز این مشکلات را افزایش می‌دهد.

• اختلالات ژنتیکی: بروز جهش‌های خاص ژنتیکی در مراحل اولیه تکامل جنین می‌تواند سبب انواع گوناگونی از نشانگان ها(سندرم ها) همراه مشکلات دندانی - فکی شود.

• ضربه دیدن فک پایین در کودکی: ناحیه‌ای از فک پایین که با جمجمه مفصل می‌شود بسیار آسیب‌پذیر و حساس است. ضربه‌ای جزئی ممکن است سبب شکستگی این ناحیه گردد. شکستگی رخ داده ممکن است کاملا بدون علامت یا همراه با علایم جزئی باشد. به عنوان مثال به زمین افتادن کودک حین دوچرخه سواری، لب پریدگی یک دندان و مختصری درد و گریه کردن کودک ممکن است تنها علایم باشند.

خوشبختانه در تعداد زیادی از کودکانی که دچار این آسیب‌ها می شوند مشکلی در زمینه رشد فک پایین رخ نمی‌دهد. اما تعدادی از این کودکان دچار مشکلاتی نظیر تکامل ناقرینه فک پایین و انحراف فک و یا کوچک ماندن فک پایین نسبت به فک بالا می‌شوند. در صورت تشخیص به موقع و اتخاذ تدابیر درمانی مناسب از بروز مشکلات جدی می‌توان پیشگیری کرد.

• افزایش اندازه یک طرفه فک پایین: گاهی اوقات به دلایلی که هنوز به طور کامل شناخته نشده‌اند، رشد فک پایین در یک سمت بیش از سمت دیگر می‌شود. نتیجه این امر بروز انحراف در فک است. شروع این بیماری معمولا بین 15 تا 20 سالگی و در دختران بیش از پسران است.

• غیبت دندان(ها): گاهی برخی دندان‌های دائمی در فک بیمار غایب هستند و به این ترتیب سیستم دندانی دچار مشکلاتی در نظم و ترتیب دندان‌ها می‌شود. پس از دندان‌های عقل(انتهایی ترین دندان‌های سیستم دندانی یا دندان شماره 8) شایعترین دندان‌هایی که ممکن است غایب باشند دندان شماره 5 پایین(کرسی کوچک دوم پایین) و دندان شماره 2 بالا(پیشین دوم بالا) هستند.

• اشکال در اندازه دندان‌ها: گاهی بزرگ یا کوچک بودن یک یا تعدادی از دندان ها سبب نامرتبی سیستم دندانی می شود. شایعترین دندان هایی که دچار این مشکل می شوند عبارتند از دندان شماره 5 پایین و دندان شماره 2 بالا.

• دندانهای اضافی: شایعترین دندان اضافه، یک دندان پیش در خط وسط فک بالا (بین دو دندان پیشین اول) است. درمان دندانپزشکی زود هنگام برای این افراد ممکن است لازم باشد.

• از دست رفتن زودهنگام دندان‌های شیری: این تفکر که دندان‌های شیری دندان‌هایی موقتی و بنابراین کم ارزش هستند کاملا اشتباه است. یکی از مهمترین وظایف دندان‌های شیری حفظ فضای موجود در فک‌ها تا موعد مناسب برای رویش دندان‌های دائمی است. اگر یک دندان شیری زودتر از موعد بیفتد، دندان‌های مجاور به طرف فضای خالی شده حرکت خواهند کرد و در نهایت دندان دائمی زیرین یا نمی‌تواند رویش یابد (نهفته می‌ماند) و یا خارج از نظم و ترتیب خواهد رویید. مهمترین راه پیشگیری از این مشکلات حفظ بهداشت دهان و دندان از همان کودکی است.

• زمینه ی ارثی: شایعترین و شناخته شده‌ترین مشکل فکی با زمینه ارثی جلو آمدگی فک پایین نسبت به فک بالا است. برخی از مشکلات فکی با انجام درمان‌هایی موسوم به ارتوپدیک توسط ارتودنتیست قابل بهبود هستند.

• عادات: همه نوزادان انگشت می‌مکند. مشکل زمانی ایجاد می‌شود که این عادت در سنین بالاتر نیز دنبال شود. اگر کودک شما بیش از 5 سال سن دارد و هنوز با اشتیاق و به صورت طولانی مدت انگشت می‌مکد. وی را تشویق به ترک آن کنید. برای یادآوری به کودک برای ترک عادت مکیدن انگشت، می‌توانید روی انگشتش یک چسب زخم بچسبانید. در صورت موفقیت آمیز نبودن این روش‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید، همچنین تا حد امکان کودکتان را به استفاده از پستانک عادت ندهید. مکیدن طولانی مدت پستانک اثرات مخربی روی سیستم دندانی - فکی دارد.

• الگوی تنفس: برخی از کودکان به جای بینی از دهان تنفس می‌کنند. این امر ممکن است تنها به علت یک عادت اشتباه باشد، اما معمولا انسداد نسبی یا کامل مسیر تنفس از بینی به دلایلی از جمله آماس مخاط بینی به دلیل آلرژی یا بزرگ بودن لوزه‌ها علت اصلی است. اگر کودک شما در اکثر اوقات - به جز حین فعالیت شدید بدنی یا ذهنی - از دهان تنفس می‌کند، لازم است توسط یک پزشک معاینه شود.