طبرستان در آستانه تشکیل دولت علوی
چهارشنبه 8 شهریور 1391 1:31 PM
پیش از این گذشت که بخش شرقی طبرستان، به ویژه گرگان، در زمان خلافت عمر و عثمان به دست مسلمانان فتح شد، اما بخش غربی آن، دیرزمانی گذشت تا به مرور با مسلمانان کنار آمد .حتی در همین دوران، امیران محلی تا قرن ها قدرت را در اختیار داشتند.در قرن اول و دوم، بسیاری از ساکنان گرگان از اعراب بودند.فهرستی از مساجد این شهر که در قرن چهارم شمارش شده، همه به نام قبایل عربی است، مانند مسجد ازد، مسجد عبد قیس و مساجد دیگر.
زمانی که طاهریان خراسان را داشتند، طبرستان نیز تحت سیطره آنان درآمد.این از زمانی بود که مازیار، در پی کوشش برای احیای آیین باستانی ایران بود.وی به دست عبد الله بن طاهر اسیر و بساط حکومت وی برچیده شد.از آن پس امیران طاهری و نمایندگان آنها، بر این سرزمین حکمرانی می کردند.
در سال 250 جرقه تشکیل دولت علوی در طبرستان زده شد.این جرقه، رویدادی بود که ریشه در تحولات پیشین داشت.عاملان طاهری در طبرستان، به مردم ستم می کردند و به تدریج خشم مردم را بر می انگیختند.شخصی با نام جابر بن هارون نصرانی، زمین های بی مالک دیلم و گیلان را به نام امیر طاهری به تصرف در می آورد.این رخدادها زمینه یک شورش را فراهم کرد.
دو برادر با نام محمد و جعفر فرزندان رستم که به نظر می رسد پدرشان از آیین زرتشتی بریده و مسلمان شده بود نفوذ چشمگیری در این ناحیه داشتند.آنها یکی از علویان مقیم طبرستان محمد بن ابراهیم را به یاری خواستند.وی گفت که شخص قوی تری را می شناسد که بهتر می تواند آنها را رهبری کند.او حسن بن زید علوی را که در شهر ری اقامت داشت، به آنان معرفی کرد.آنها همراه با نامه ای از آن علوی، به سوی حسن بن زید رفتند و او را به طبرستان دعوت کردند.وی دعوت را پذیرفت و وقتی به طبرستان آمد، همه مردم آن ناحیه، از چالوس تا رویان و مازندران را آماده بیعت با خود دید و به گفته ابن اسفندیار: «جمله مردم طبرستان، بیعت قبول کردند.»
بدین ترتیب همه چیز برای ایجاد یک شورش بر ضد طاهریان فراهم شده بود.پیش از این اشاره کردیم که طاهریان با کشتن یحیی بن عمر علوی در کوفه، زمینه دشمنی میان خود و علویان را فراهم کرده بودند.