تاریخ ایران- سلسله طاهریان

امير اسماعيل سامانی در زمان جنگ عمروليث صفاری با مخالفان ، در ماوراءالنهر سلسله سامانيان را تاسيس کرد. او که قدرت را از پدران خود و جنگ با ترکان بت پرست بدست آورده بود ، قلمرو سامانيان را گسترش داد. پايتخت او شهر بخارا بود . او پس از شکست دادن عمروليث ، تمام خراسان را فتح کرد و بدليل دليري و توجه به عمران و آبادی کشور ، دولت سامانيان را به قدرت و وسعت فراوانی رساند.

از سوی ديگر وجود وزيران خردمندی چون بلعمی و جيهانی دستگاه امير اسماعيل ، در اين قدرت و وسيت تاثير فراوانی داشت . خصوصا آنکه سامانيان به زبان فارسی علاقه فراوانی داشتند و از شاعران و نويسندگان حمايت ميکردند . شاعران و دانشمندانی چون رودکی ، ابوعلی سينا و ابوريحان بيرونی در اين دوره می زيستند.