واحد دین واندیشه تبیان زنجان-

در ابتدای این بخش، به آن دسته از عقایدشیعه - پیرامون امام عصر «عج » - که باعث طرح سؤالاتی از جانب مخالفان شده است،اشاره می کنیم:

1- مهدی «عج »، دوازدهمین امام وجانشین پیامبر«صلی الله علیه وآله » و فرزند امام حسن عسکری «علیه السلام » است.

2- مهدی «عج » هم اکنون زنده است وبیش از هزار سال از عمر او می گذرد.

3- مهدی «عج » زنده است ولی ازنظرها پنهان است. ایشان زندگی طبیعی دارند ولی به طور ناشناس در همین جهان زندگی می کنند. (1)

دیگر فرق اسلامی به جز معدودی عقیده دارند که ایشان در آخر الزمان متولدمی گردند هرچند از دودمان پیامبراند. آنان طول عمر و غیبت طولانی برای آن حضرت قایل نیستند. البته عده کمی از اهل سنت نیزاو را فرزند امام حسن عسکری «علیه السلام »می دانند.

طول عمر انسان

عمرهای عادی که ما دیده ایم غالبا از100 یا 150 سال تجاوز نمی کنند، آنها هم جزء نوادر محسوب می شوند. ولی آیا عمرطبیعی حد ثابتی دارد؟ آیا راهی برای افزایش طول عمر هست؟ آیا انسان مانندیک باطری کوچک، عمر معینی دارد؟ مثلا24 ساعت پشت سر هم کار کند، سپس نیروی آن تمام شود؟ در جهان همه نوع دوام و بقایی وجود دارد. در دل اتمها ذراتی هستند که 11000 ثانیه عمر می کنند ولی درمقابل، عمر کره زمین به 5000 میلیون سال تخمین زده شده است. (2)

دلیل زنده ای که برای اثبات این عقیده می توان اقامه کرد، آزمایشهایی است که گروهی از دانشمندان بر روی گیاهان و حیوانات به عمل آورده اند ودر شرایط خاصی در آزمایشگاه توانسته اند گاهی عمر یک موجودزنده را به 12 برابر افزایش دهند، اگرفرضا چنین آزمایشی روی انسان انجام گیرد، عمر او به بیش از 1000 سال نیزمی رسد.

اگر هم فرض کنیم نوع انسان به طبع نخستین خود، حد ثابتی از عمردارد این موضوع را نمی توانیم تعمیم بدهیم. زیرا افرادی استثنایی وجوددارند که عمرشان با استانداردها وضوابط علمی مطابقت ندارد.

ایراد مخالفان از طول عمر امام زمان «عج »

اگر مشکل طول عمرحضرت «عج »، از جانب ماتریالیستهاکه همه چیز را از زاویه مادی و قوانین مادی طبیعی نگاه می کنند، مطرح شود، پاسخ همان است که در بحث قبل آمد. ولی اگر از سوی خداپرستانی چون مسیحیان و یهودیان یا اهل تسنن بیان شود، در جواب آنان علاوه برآنچه گذشت، سخنان دیگری نیزداریم.

آنها برای قدرت بی پایان خداوند وبرای فرستادگان، معجزات فراوانی قایل هستند. به تعبیر دیگر خدا راحاکم بر قوانین طبیعی می دانند، نه محکوم این قوانین و هرچه خدا اراده کند همان می شود و اراده او مافوق علل طبیعی است. آیا در ابتدای خلقت حد متوسط عمر یک انسان معمولی،1000 سال نبود ؟ آیا کسی از این امورتعجب می کرد و آن را خرق عادت می دانست ؟ پزشکان معاصر ودانشمندان زیست شناس و بیولوژ -یستها، بعد از مدتها تجربه و آزمایش وسپری کردن عمر خود در کنج آزمایشگاهها به این نتیجه رسیده اندکه همه بافتهای مهم بدن انسان، ازعمر جاوید برخوردار است و اگرعاملی پیش نیاید برای همیشه زنده خواهند ماند.

مسیحیان معتقدند که دشمنان مسیح او را به دار آویختند. پس از چندروز عیسی «علیه السلام » برخاست و به آسمان رفت و الآن نیز زنده است. ولی ما شیعیان کشته شدن آن حضرت رارد می کنیم و معتقدیم ایشان زنده است. از طرفی هیچ مسلمانی عمرطولانی نوح «علیه السلام » را انکار نمی کندچون صریحا در قرآن آمده است:

«فلبث فیهم الف سنة الا خمسین عاما» (3)

داستان عزیز که در قرآن آمده وانگوری که 100 سال تازه و سالم بود.پس صحیح و سالم نگهداشتن انگورمهمتر است یا بدن حضرت حجت «عج » ؟

جریان اصحاب کهف و حضرت خضر«علیه السلام » را نیز می توان شاهدآورد (4). در این امر به هر حال کسانی درشک هستند که غرق در ماده وطبیعت اند، به روی حقایق چشم بسته اند و قادر به درک بعضی امورنیستند. به هر حال خفاشان نور آفتاب را نمی بینند.

فایده وجود امام در دوران غیبت

پیامبر اکرم «صلی الله علیه وآله » در پاسخ این پرسش که فایده وجود مهدی در عصرغیبت چیست، فرمودند: «ای والذی بعثنی بالنبوة انهم ینتفعون بنور ولایته فی غیبته کانتفاع الناس بالشمس و ان جللها السحاب.»

«آری سوگند به خدایی که مرا به نبوت برگزید مردم از رهبری او دردوران غیبتش بهره می گیرند همانگونه که از خورشید به هنگام گرفتن و رفتن آن پشت ابر بهره می برند.»

آثار وجود آن حضرت در دوران غیبت عبارت است از:

1- امیدبخشی:

شیعه به وجود امام زنده عقیده دارد; هرچند او را نمی بیند، ولی خودرا تنها نمی داند. رئیس یک جمعیت یاکشور، مادام که زنده است هر چند درسفر باشد، مایه حیات و حرکت و نظم و آرامش آنهاست ولی شنیدن ازدست دادن او، گرد یاس و نا امیدی برهمه می پاشد. (5) شیعه همواره انتظاربازگشت آن سفر کرده را که قافله دلهاهمراه اوست، می کشد; انتظاری سازنده و اثربخش که هر روز احتمال ظهور او را می دهد. در روایات بسیارزیادی در منابع مذهبی آمده که امام «عج » بطور مداوم در دوران غیبت، مراقب حال پیروان خویش است و طبق یک الهام الهی از اوضاع واحوال آنها آگاه می شود و به روایتی همه هفته، برنامه اعمال آنها به نظر اومی رسد و از کردار آنها آگاه می شود. (6)

2- پاسداری آیین خدا:

مهدی «عج » حافظ اسرار الهی است و حامل حقیقت دین و سرانجام خواهد آمد و دلایل و نشانه های روشن پروردگار باطل نمی گردد.

3- تربیت یک گروه ضربتی آگاه:

آنگونه که از روایات اسلامی برمی آید، گروه کوچکی از آماده ترین افراد که سری پرشور از عشق خدا ودلی پر ایمان و اخلاص برای تحقق بخشیدن به آرمان اصلاح جهان دارند،با او در ارتباطند و از طریق این پیوندتدریجا ساخته می شوند و روح انقلابی بزرگتری کسب می کنند;انقلابی سازنده و بارور برای ریشه کن ساختن هرگونه ظلمی.

4- تاثیر روحانی و نامحسوس:

می دانید که خورشید یک سلسله اشعه نامرئی دارد به نام اشعه مافوق بنفش و مادون قرمز و یک سلسله اشعه های مرئی که از ترکیب آنها با هم هفت رنگ معروف حاصل می شود.یک رهبر بزرگ آسمانی نیز، اگر پیامبرباشد یا امام علاوه بر تربیت تشریعی که از طریق گفتار و رفتار و تعلیم وتربیت عادی صورت می گیرد، نوعی تربیت روحانی از راه نفوذ معنوی دردلها و افکار دارد که می توان آن راتربیت تکوینی نامید.

5- ترسیم هدف آفرینش:

هیچ عاقلی بدون هدف گام برنمی دارد و هر حرکتی که در پرتو عقل و علم انجام گیرد در سیر، هدفی خواهد داشت. برای بیان بهتر مطلب مثالی می آوریم; در باغی در لابلای بوته های گل و درختان، علفهای هرزمی روید. هرگاه به آبیاری آن گلهای زیبا و درختان تنومند می پردازیم،علفهای هرزه نیز سیراب می شوند واگر گلها و درختان خشک شود، ازآبیاری دست می کشیم.

جهان آفرینش مانند باغ پر طراوت و انسانها مانند علفها و بوته های باغندو همان گروهی که هدف اصلی آفرینش را تشکیل می دهند، توجیه کننده هدف آفرینش و مایه نزول هرخیر و برکتند. پس وجود مبارک آن حضرت «عج » نیز همچون باران رحمت و فیض خداست اعم از اینکه در میان مردم آشکارا زندگی کند یاناشناس بماند. چنانکه از معصومین «علیهم السلام » نقل شده است:

« بیمنه رزق الوری و بوجوده تثبت الارض و السماء »

به برکت وجود او مردم روزی می برند و به خاطر او آسمان و زمین برپاست.

6- امتحان و آزمایش:

گروهی که ایمان محکمی ندارند،باطنشان ظاهر می شود و کسانی که ایمان در اعماق دلشان ریشه کرده است به واسطه صبر و ایمان به غیب،ارزششان معلوم و به درجاتی نائل می شوند.

به وسیله غیبت از بیعت کردن باستمکاران محفوظ می ماند.

امام رضا«علیه السلام » به حسن بن فضال می فرماید: گویا شیعیانم رامی بینم که هنگام مرگ سومین فرزندم امام حسن عسکری «علیه السلام »،در جستجوی امام خود همه جارا می گردند، اما او رانمی یابند. حسن بن فضال گوید: چراغایب شود؟ امام «علیه السلام » می فرماید:برای اینکه وقتی با شمشیر قیام کند، بیعت احدی برگردنش نباشد. (7)

به وسیله غیبت از خطر قتل نجات می یابد. (8)

زراره گوید: حضرت صادق «علیه السلام »فرمود: قائم باید غایب شود. عرض کردم: چرا ؟ فرمود: از کشته شدن می ترسد. (9)

چرا امام زمان (عج) ظهورنمی کنند با اینکه ظلم و فساد عالم رافرا گرفته است ؟

برای تحقق یک انقلاب همه جانبه در سطح جهانی، تنها وجود یک رهبرشایسته کافی نیست بلکه آمادگی عمومی لازم است و متاسفانه هنوزدنیا آماده پذیرش چنان حکومتی نشده است. به علاوه مردم باید به قدرکافی تلخیها و بی عدالتیها و ضعف قوانین را لمس کنند. مردم بایداحساس کنند که بحرانهای کنونی،زاییده نظامهای کنونی است و این نظامها از حل بحرانها سرانجام عاجزند. مردم باید تشنه شوند چرا که تا تشنه نشوند، سراغ چشمه آب نمی روند. از سوی دیگر گرد آوردن تمام مردم جهان در زیر یک پرچم گسترده، به تعلیم و تربیت و رشدفرهنگی بالا و نیز به تکامل صنعتی نیاز دارد.

امام منتظر «عج » نیز همچون منتظران خود در انتظار است. ما درانتظار مقدم اوییم و او در انتظار صدورحکم ظهور از جانب حق تعالی.

«اللهم اجعلنا من انصاره و اعوانه »

 حوزه/گرد آوری: گروه دین و اندیشه سایت تبیان زنجان
http://www.tebyan-zn.ir/Religion_Thoughts.html

پی نوشتها:

1) مکارم شیرازی - ناصر: مهدی انقلابی بزرگ، ص 211-260

2) همان منبع

3) عنکبوت، آیه 14

4) و لبثوا فی کهفهم ثلاث مائه سنین و ازدادواتسعا (کهف / 25)

5) رک: مکارم شیرازی: همان منبع، ص 250-265; سعید - حسن: خدا و مهدی، ص 160

6) مکارم شیرازی: همان منبع، ص 255

7) امینی - ابراهیم: دادگستر جهان، ص 147

8) اثبات الهداة، ج 6، ص 431

9) علت ترس آن حضرت این است که کشته شدن ایشان به صلاح جامعه و دین نیست زیرا هریک از امامان «علیهم السلام » پس از شهادت جانشینی داشتند اما امام زمان (عج) جانشینی ندارند و دراین صورت زمین خالی از حجت می ماند.

منابع

1) لباف - علی: الفبای محبت امام عصر، تهران، بدر، 1374، چاپ اول

2) حکیمی - محمدرضا: خورشید مغرب، تهران، فرهنگ اسلامی، 1360

3) سعید - حسن: خدا و مهدی، تهران، نشر فرهنگی رجاء، 1364، چاپ چهارم

4) امینی - ابراهیم: دادگستر جهان، قم، شفق، 1367، چاپ دهم

5) جمعی از نویسندگان: معارف اسلامی، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها

6) مکارم شیرازی - ناصر: مهدی انقلابی بزرگ: قم، هدف، 1367، چاپ دهم

7) دوانی - علی: مهدی موعود، ( جلد سیزدهم، بحارالانوار، مجلسی )