نوجویی نوجوانان را به رسمیت بشناسیم
سه شنبه 31 مرداد 1391 11:43 AM
این نوجویی میتواند در پوشش، آرایش یا خط و زبان خود را نشان دهد. از این روست كه یك نوجوان ممكن است ساعتها روی كاغذ امضا كند، زیرا این كار به او هویت میدهد. همین موضوع را میتوان در آرایش مو یا لباس او و حتی در واژههایی كه استفاده میكند هم مشاهده كرد.
نئولوژیسم یا واژهسازی اختلالی است كه در بیماری اسكیزوفرنی دیده میشود، اما شبیه این واژهسازی در نوجوانی و به خاطر حس نوجویی اتفاق میافتد.نوجوان واژههایی را میسازد كه در فرهنگ ما متداول نیست و زمانی كه در میان بزرگترها استفاده میشود، جایگاه مطلوبی در ادبیات، فرهنگ و سنت ما ندارد، اما به كارگیری این واژهها و اصطلاحات از سوی نوجوانان و جوانان مختص فرهنگ ما نیست و در تمام فرهنگها نظایر آن را میتوان مشاهده كرد زیرا نوجویی و نوخواهی خصوصیت بارز همه نوجوانان است و نمیتوان آن را از بین برد.
نوجوان به دنبال كسب هویت و همانندسازی است و به همین دلیل در نوجوانی گرایش روانی خاصی به استفاده از این واژهها وجود دارد. نوجوان به واسطه حس نوجویی و نوخواهی خود از این واژهها استفاده میكند و ما در كلام آنها تغییراتی را حس میكنیم اما این موضوع نباید ما را به عنوان بزرگتر یا پدر و مادر نگران كند.فرد در سنین نوجوانی، هویت خود را از گروههای همسال خود میگیرد و دوستان تبدیل به من كمكی او میشوند. در این حالت، نوجوان حس میكند كه باید از جو گروه متابعت كند. بیشتر این اصطلاحات نیز متناسب با این گروههاست و در گفتوگوهای گروههای همسال با یكدیگر شكل میگیرد.
اگر نوجوانی عضو یك گروه از همسالان خویش است كه خصوصیت منفی و نگرانكننده خاصی ندارد و خانواده هم نگاه منفی به آن گروه ندارند به كار بردن این واژهها نباید والدین را نگران كند و بترساند زیرا این موضوع پایدار نیست و با بالا رفتن سن و گذشتن از دوران نوجوانی خود به خود كنار گذاشته میشود.البته در مواردی سریالها و فیلمهای تلویزیونی واژههایی را به ما میآموزند و به واسطه اخذ مدلهای تلویزیونی كلماتی بین كودكان، نوجوانان و حتی بزرگسالان مصطلح میشوند. این كلمات هم با وجود اینكه ممكن است در مواردی مانند كلمه پاچهخاری، جایگاه خود را در زبان پیدا كنند و مردم بصورت طولانی مدت از آنها استفاده كنند، اما باز هم آسیبزا نیست.
لازم به یادآوری است كه جنسیت هم در استفاده از این كلمات نقش دارد. دختران نوجوان ممكن است خیلی زود و در سنین خاصی انواع فحشها را یاد بگیرند. در روانشناسی میتوان از این یادگیری به عنوان یك مهارت یاد كرد كه نباید به كار برده شود.البته بیشتر دختران نوجوان با وجود این یادگیری میفهمند استفاده از این كلمات با طبع زنانه آنها جور نیست و آن را به كار نمیبرند، اما در پسران نوجوان عكس این موضوع صادق است و آنها برای القای حس مردانگی و نشان دادن خشونت از این كلمات استفاده میكنند.
با توجه به همه این موارد والدین نباید نسبت به كاربرد واژهها و اصطلاحات خاص در گفتوگوهای روزمره نوجوانان حساسیت زیادی از خود نشان دهند یا برای اصلاح آن سربه سر نوجوان بگذارند زیرا نوجوانی سن خاصی است و حساسیتهای این دوران باعث میشود نوجوان براحتی حرف پدر و مادر را نپذیرد.نصیحت كردن جز این كه فاصله نوجوان را با پدر و مادر زیاد كند كاری از پیش نمیبرد و تلاش والدین شكست میخورد، اما راههایی وجود دارد كه میتوان از آن برای تاثیرگذاری بر نوجوان استفاده كرد. به طور مثال استفاده از افرادی در خانواده یا فامیل كه نوجوان آنها را قبول دارد و به آنها به عنوان یك الگو نگاه میكند.
معلمان، مشاوران مدارس و افراد دوست داشتنی برای نوجوان بیشتر بر او اثر دارند و میتوان از طریق آنها استفاده از این گونه اصطلاحات را در زبان نوجوان كاهش داد.غنای ادبیات فارسی آنقدر هست كه بتوان همواره با كلمات زیبا با یكدیگر صحبت كرد، اما این كار نیاز به فرهنگسازی دارد.در كشوری مانند فرانسه آنقدر زبان به عنوان یك مخرج مشترك و فرهنگ ملی اهمیت دارد كه وزارتخانهای با عنوان وزارت زبان فرانسه برای آن در نظر گرفتهاند.
این وزارتخانه در كشورهای دیگر دنیا هم كار میكند. به طور مثال كلاسهای رایگان آموزش زبان فرانسه در سفارتخانههای این كشور در سایر كشورها دایر میكند یا به دانشجویانی كه فرانسه میدانند بورسهای تحصیلی میدهد.فرهنگسازیهایی از این دست با توجه به غنای فرهنگی و زبانی ما میتواند در ایران هم اتفاق بیفتد تا شاهد از بین رفتن كلمات و واژههای زیبای فارسی و جایگزینی آنها با كلمات خارجی یا كلمات من درآوردی نباشیم.