گیاهان دارویی

اشكال دارویی : پودر در بسته های 40 گرمی 

 موارد مصرف :

این دارو برای برطرف ساختن كوتاه مدت یبوست بكار می رود

اجزاء فرآورده :

پودر سنالین از گیاهان زیر تشكیل شده است

1- برگ سنا                 50%              Cassia angustifolia

2-دانه زیره سرخ           25%              Cwninum cyninum

3-گل سرخ                  25%             Rosa  damascena

مواد موثره :

هیدروكسی آنتراسن گلیكوزید ( سنوزید A,B) ،‌اسانسهاس فرار نظیر كومینالدئید و سیترال

آثار فارماكولوژیك و مكانیسم اثر :

مطالعات در آزمایشگاه نشان داده است كه سنوزیدهای A,B توسط باكتریهای روده بزرگ متابولیز شده ،‌تبدیل به مشتقات فعال Rhein-anthrone می گردند . این تركیبات موجب تحریك و افزایش حركات پریستالتیك روده و در نتیجه كاهش جذب آب و الكترولیتها شده و همچنین ترشح مایعات در روده بزرگ را از طریق تحریك ترشح فعال كلراید و مخاط افزایش می دهند . بر اساس گزارشات موجود، اثرات فوق احتمالا با افزایش بیو سنتز و آزاد سازی پروستا گلاندین ها ایجاد می شوند . روغنهای فرار اسانس زیره بعلت داشتن اثرات آنتی اسپاسمودیك مانع ایجاد درد و كرامپ ناشی از مصرف سنا می گردند .

تداخل دارویی

این دارو به دلیل تغییر رنگ و افزایش PH ادرار ممكن است با آزمایشهای تشخیصی ( مانند تعیین میزان اوروبیلینوژن ادرار و تعیین میزان استروژن به روش كوبر ) تداخل نماید . فرآورده های حاوی سنا با داروهای پایین آورنده پتاسیم خون مانند مدرهای تیازیدی ، آدرنوكورتیكوستروییدها ،‌ریشه شیرین بیان و گلیكوزیدهای قلبی تداخل اثر داشته و احتمالا ایجاد اختلالات قلبی و عصبی - عضلانی می نماید .

مقدارمصرف :

یك قاشق غذا خوری از مخلوط سنالین را در یك لیوان آب جوش ریخته و پس از نیم ساعت آن را صاف نموده قبل از صبحانه میل شود . برای اجابت مزاج و تخلیه سریع روده ها تا دو برابر مقدار فوق را می توان مصرف نمود.

موارد احتیاط :

1- دفع كلیوی تركیبات آنتراكینونی موجب تغییر رنگ ادرار ( زرد قهوه ای به قرمز ) همراه با افزایش PH می گردد

2- ملینها در خردسالان تا 6 سال بجز با دستور پزشك نباید مصرف شود

عوارض جانبی :

1- مصرف سنا ایجاد درد و كرامپ شكمی می نماید ولی این فرآورده بدلیل داشتن اسانس زیره احتمالا این عارضه را ایجاد نمی نماید .

2- مصرف طولانی مدت و دوزهای بالای این فرآورده موجب از بین رفتن كارایی روده ها ، اسهال و از دست دادن آب و الكترولیتها ( بویژه پتاسیم ) آلبومینوری و هماتوری می گردد .

3-مقادیر زیاد سنا ممكن است ایجاد نفریت كند

4-در افرادی كه به مدت طولانی از ملین های آنتراكینونی استفاده نموده اند پیگمانتاسیون ملانوتیك مخاط روده ( Melanosis colic) مشاهده شده است . البته 12-4ماه پس از قطع مصرف دارو این عارضه از بین خواهد رفت

موارد منع مصرف :

1-این فرآورده مانند سایر ملین ها در بیماران مبتلا به تنگی  و انسداد روده و ایلئوم ، دردهای شكمی ناشناخته ، خونریزی ركتوم با علت نامشخص ،‌بیماریهای التهابی روده و آپاندیسیت ممنوعیت مصرف دارد

2-استفاده طولانی از ملین های آنتراكینونی ایجاد وابستگی می نماید لذا مصرف طولانی مدت آنها ممنوع می باشد .

مصرف در حاملگی وشیردهی

1-مصرف این فرآورده در دوران بارداری تنها هنگامی توصیه می گردد كه رژیم غذایی مناسب و ملین های فیبری موثرواقع نشده اند .

2-به علت احتمال ترشح مشتقات آنتراكینون در شیر مادر مصرف این فرآورده در دوران شیردهی توصیه 
نمی گردد .

نكات قابل توصیه  :

1- با توجه به اینكه اثرات سنا 10-8 ساعت پس از مصرف آن ظاهر می گردد بهتر است این فرآورده قبل از خواب مصرف شود

2-مصرف حداقل 8-6 لیوان آّب در روز برای كمك به نرمش دن مدفوع و جلوگیری از كاهش آب بدن بیمار ضروری است این امر به علت خروج حجم زیادی از آب یا مدفوع اهمیت دارد .