نگاهي كوتاه به شهرستان ساوه

 مجموعه بازار ساوه

مجموعه بازار ساوه در مركز بافت قديمي و مسكوني شهر و در مجاورت با يادمانهاي باستاني و بناهاي تاريخي اي چون ميدان مسجد ميدان انقلاب مسجد قرمز كوچه مسجد قرمز گنبد چهار سوق و بناي امامزاده سلطان سيد يحيي و سيد ابورضا قرار دارد.
بنظر مي رسد بناي بازار به دوره صفويه تعلق داشته و عصر شكوفايي آن نيز مصادف با زماني بوده كه ساوه از مرامز مهم توليد و تجارت بوده است. حد شمالي بازار به خيابان امام خميني و ضلع جنوبي آن به ميدان مسجد ميدان انقلاب ختم مي گردد اين بازار از يك راسته اصلي در جهت شمال – جنوب و دوازده گذر كوچه در اطراف آن تشكيل شده است مسير راسته اصلي بازار به صورت مستقيم نبوده بلكه در قسمت و همچنين در طرف جنوب اندكي به سوي شرق تمايل دارد. ميانگين طول بازار حدود 341 متر بوده و بلندترين ساختمان وابسته به بازار سراي نبي ( نبي زاده ) است كه حدود 11 متر ارتفاع دارد.
در حالت اوليه كف بازار بحالت طبيعي بوده يعني بدون سنگ و يا آجر فرش اما از دوره پهلوي به بعد ازاسفالته موزائيك و در بعضي نقاط از بتون براي پوشش و هموار كردن آن استفاده كرده اند. واحدهاي معماري وابسته به بازار همچون گذر مسيح سراي نبي ( نبي زاده) و گذر مسجد از منظر گاهنگاري به يك دوره مشترك تعلق ندارند به نظر مي رسد حد بازار در قسمت شمال يعني از گذر كاظمين ( كوچه شهر باني) و گذر مسيح تاتقاطع خيابان امام خميني از محدثات دروه پهلوي بوده وراسته اصلي بازار در نقطه ياد شده فاقد سقف است.
مجموعه بازار نور طبيعي خود را از گذرهاي پيرامون و همچنين از روزنه هاي موجود در سقف مي گيرد كه به شيوه تاق و تويزه ونيز گنبد ساخته شده اند.از دربهاي چوبي دو و يا چند لنگه و از حجره ها و دكانهاي بازار تعداد اندكي باقي مانده است. ويژگيهاي ساختاري و تاريخي بازار ساوه از سه منظر قابل توجه و بررسي است. 
مركز كسب و كار و بازرگاني محله مسكوني و رخسارها وچهرهاي اجتماعي حضور و برگزاري جلسات مختلف مذهبي بر اين اساس در آن واحدهاي گوناگون معماري با كاربريهاي مختلف نيز شكل گرفته اند . بطوريكه ساختمانهاي بهداشتي مذهبي و آبرساني نظير اب انبار، حمام ، مسجد و تكيه به عنوان عضوهاي مهم تشكيل دهند بافت شهر در زندگي مردم دخيل و نقش اساسي داشته اند.
در سالهاي اخير به واسطه جهش بي سابقه تراز تجاري بازرگاين بازار بسيار عمومي و تريخي ونيز بسياري از خانه هاي قديمي در گذرها به پاساژ انبار و مغازه تبديل شده اند.