نگاهي کوتاه به شهرستان ابهر

بقعه پير احمد زهرنوش ابهر
در قسمت جنوبي ابهر و در انتهاي خيابان 17 شهريور يک بناي آجري و قديمي به چشم مي خورد که از آثار تاريخي و ارزشمند منطقه است. ساخت اين بنا به قرن هاي ششم تا هشتم هجري قمري نسبت داده مي شود. درخصوص آن که اين بناي آجري آرامگاه چه کسي و متعلق به چه دوراني است، نظريه هاي گوناگوني وجود دارد ولي از ميان تمام اين نظريه ها تعلق اين بقعه به پير احمد زهرنوش به واقعيت نزديک تر است. مولانا قطب الدين احمد ابهري (500 - 577 هجري قمري) سرسلسله صوفيان، محدث صاحب کمال و معروف به پيراحمد زهرنوش، مريدان خود را در اين محل ارشاد مي كرده است. آرامگاه اصلي با پلان چهارطاقي ساخته شده که با ايجاد شکست در جرز به بناهاي بيست وجهي تبديل گرديده است. در ساخت اين بنا، از سازه هاي معماري سنتي و قديمي استفاده شده که هم اکنون از اين سازه ها تنها گنبد آجري آن برجاي مانده است. گنبد زيباي بنا به سبک پنج و هفت و همانند گنبدهاي دوره سلجوقي احداث شده كه با گنبد هاي مساجد جامع سجاس و قروه قابل مقايسه است. ساختمان بنا از آجر چهار گوش مربع شكل ساخته شده و گنبد كوتاه آن نيز آجري بوده و بر روي قاعده اي چند ضلعي قرار گرفته است. اين بنا در سال 1365 تعمير و با شماره 981 در فهرست آثار ملي کشور به ثبت رسيده است. از فضاي مجاور اين آرامگاه هم اکنون به عنوان اداره ميراث فرهنگي استفاده مي شود.