نگاهي کوتاه به شهرستان علي آباد کتول
سه شنبه 10 مرداد 1391 12:27 PM
شهرستان علي آباد كتول با مساحت 1160 كيلومتر مربع از شهرستان هاي مركزي استان گلستان است كه از شمال به شهرستانهاي گنبد كاووس و آق قلا ، از غرب به شهرستان گرگان ، از شرق به شهرستان راميان و گنبد كاووس و از جنوب هم به ارتفاعات البرز و استان سمنان شهرستان شاهرود محدود است . ناهمواري هاي شهرستان علي آباد كتول مانند بيشتر شهرستان هاي استان گلستان ، از جنوب به رشته كوه هاي البرز شرقي و از شمال به اراضي جلگه اي منتهي ميشود . ولي نواحي كوهستاني آن از گسترش بيشتري برخوردار است . شاهوار ، سياهمرزكوه و شيرين آباد از مناطق كوهستاني شهرستان علي آباد كتول بوده و رودهاي مهم آن نيز رودخانه هاي زرين گل و محمد آباد است . كه به طرف شمال جاري بوده و در پايين دست به رودخانة گرگانرود مي پيوندد . پوشش گياهي اين منطقه در ارتفاعات بالا به صورت چمنزار و استپ كوهي است كه به عنوان مرتع نورد استفاده قرار ميگيرد . در ارتفاعات پايين تر از آن هم پوشش گياهي به صورت جنگل هاي انبوه است .
در بخش جلگه اي نيز محصولات كشاورزي منطقه را در بر گرفته است . آب و هواي شهرستان علي آباد كتول معتدل ، معتدل و مرطوب بوده و ميزان بارندگي سالانة بين 500 تا 600 ميلي متر است . شهرستان علي آباد كتول از سال 1357 از شهرستان گرگان مستقل گرديد و هم اكنون از دو دهستان كتول و مركزي تشكيل شده است . در معناي واژة « كتول » گفته شده اين واژه از دو واژه اوستايي« كته» ( Kata ) و « اول » ( UL ) تشكيل يافته كه كته به معناي جا و مكان و اول به معناي شيب دره و گودال است و كتول هم به مجموعه آبادي هايي گفته ميشود كه در درون دره و كوه قرار دارند . جمعيت شهرستان علي آباد 133179 نفر است . زبان رايج در بين اهالي منطقه طبري و فارسي بوده ، ولي با اين حال گويش هاي سيستاني ، شاهرودي و خراساني در بين مهاجران رواج نسبي دارد . اين منطقه از ان رو كه در سرزمين جلگه اي حاصلخيزي واقع شده از نظر كشاورزي از اهميت فراواني برخوردار است
. از صنايع دستي رايج اين شهرستان هم مي توان از قالي بافي ، نمد بافي پارچه هاي ابريشمي موسوم به « چوخا » نامبرد . از آن جا كه محدوده اين شهرستان بر سر ره شهر تاريخي گنبد كتووس واقع گرديده از رمان هاي دور محل سكونت و تجمع انسان ها بوده است . به طوري كه در امتداد تپه هاي باستاني منطقة گرگان ، شاه تپه ، تورنگ تپه ، قره تپه و ... به تپه هاي موجود در اين شهرستان مي رسيم . آثار تاريخي كشف شده در اين نواحي هم بر وجود جمعيت ها و آبادي هاي مختلف ، به ويژه بعد از دوره صفويه دلالت دارد ؛ چنان كه در متون تاريخ ، اسناد ، وقف نامه ها و سفرنامه هاي خارجيان به اين موضوع اشاره شده است .شهرستان علي آباد به دليل داشتن موقعيت طبيعي مرتبط با مناطق جنگلي از نظر داشتن جاذبه هاي گردشگري از جايگاه مناسبي برخوردار است تفرجگاه جنگلي كبود وال كه در 5 كيلومتري جنوب شهر علي اباد واقع شده از جملة اين جاذبه هاسي . اين تفرجگاه در حاشية رودخانه اي قرار گرفته كه سرچشمه اش در مسير خود با داشتن آبي زلال و شفاف از دره اي با درختان انبوه جنگلي عبور نموده و محيط با صفايي را به وجود آورده است . امروزه وجود سكوهاي اقامت موقت براي نصب چادر و اجاق هاي طبخ غذا ، بر جاذبه هاي تفرجگاه كبودوال افزوده است . پارك جنگلي زرين گل و درّة تشنه كلان از ديگر مناطق ديدني و جذاب اين شهرستان است . وجود روستاهاي كوهستاني بسيار زيبا و كهن : سياه رودبار ، چلي ، بالاچي ، خاك پيرزن ، زرين گل ، چينو ، چه جا ، افراتخته ... هم بر زيبايي هاي اين منطقه افزوده و هر ساله تعداد زيادي از مردم استان را به سوي طبيعت زيباي خود مي كشاند . از نقاط تفريحي و ديدني ديگر اين شهرستان مي توان به زرين گل ، افراتخته ، الستان ، و سياه مرزكوه اشاره كرد