نگاهي کوتاه به شهرستان شيراز

آرامگاه سعدي شيراز

آرامگاه «شيخ اجل»، معروف به «سعدي»، در تنگ سعدي و در قريه اي به همين نام واقع شده است. هم اكنون اين قريه با اتصال به شهر به «شهرک سعدي» معروف شده است. آرامگاه سعدي را افراد مختلف تعمير و مرمت كرده اند. ترديدي نيست كه از سال 691 آرامگاه او داراي بقعه و باغ بوده و توسط اميران و سلاطين وقت مرمت شده است. در سال 1187 هـ. ق كريم خان زند عمارتي دو طبقه روي قبر او ساخت. قبر سعدي در طبقه زيرين بود و اتاقي مرتفع روي آن قرار داشت كه داراي معجري چوبي بود. بعدها در يكي ديگر از اتاق هاي اين ساختمان شاعر معروفي به نام محمد تقي مقلب به فصيح الملک و متخلص به «شوريده» مدفون شد. 
آرامگاه كنوني سعدي، در سال 1321 شمسي، به وسيله انجمن آثار ملي ساخته شد و قبر سعدي در ميان عمارتي هشت ضلعي با سقفي بلند و كاشي كاري شده قرار گرفت. رو به روي اين هشتي، ايواني زيبا ساخته شده است كه دري به آرامگاه دارد. در قسمت باختري آرامگاه ايواني است كه به اتاق كوچكي منتهي مي شود و قبر شوريده در آن قرار دارد. در زمان تعمير بنا قطعه سنگ مزاري به دست آمد كه براساس قراين موجود سنگ سابق مزار سعدي است. هم اكنون اين سنگ در موزه پاريس نگهداري مي شود. سنگ قبر كنوني را علي اكبر خان قوام الملک شيرازي روي قبر شيخ قرار داده و كتيبه اي از اشعار بوستان را بر آن حک كرده است. 
سعدي نويسنده و سخن سراي بزرگ قرن هفتم هـ. ق در شيراز متولد شد و در آن جا و نظاميه بغداد به تحصيل پرداخت. سپس سفري طولاني به بين النهرين، شام، حجاز و شمال افريقا كرد و پس از كسب تجارب فراوان به شيراز بازگشت. در زمان اتابک ابوبكر بن سعد بن زنگي به سال 655 هـ. ق سعدي نامه يا بوستان و در سال 656 هـ. ق گلستان را تاليف كرد. سعدي در سال هاي بين 691 تا 695 هـ. ق وفات يافت.