کاروانسراها،دروازه ها وبازارهادرشهرستان قم

كاروان‌سراي سنگي كوه نمك
کاروان سراي سنگي چهار پلاني كوه نمك در کنار جاده قم به سمت گازران درمقابل کوه نمک قرار گرفته است دراين منطقه تعدادي کارگاه صنعتي احداث شده که يکي ازآن ها درنزديکي کاروان سرا است. درکنار ضلع شمالي کاروان سراي قديمي ديگري وجود دارد که احتمالا" فعاليتي درکنار کاروان سرا درسال هاي آخر حيات آن داشته است. سبک معماري اين کاروان سرا دردوره هاي مختلف تاريخي به خصوص دردوره سلجوقي وصفوي به فراواني تکرار شده است که از نمونه هاي آن مي توان به رباط شورگز درمنطقه زاهدان وکاروان سراي کوشک در جاده فيروزآباد فارس اشاره نمود. در کتاب کاروان سراهاي ايران قدمت بنا به دوره صفوي نسبت داده شده که درنتيجه بررسي پلان اين تاريخچه مورد تاييد قرار مي گيرد.
اين کاروان سراي مربعي شكل داراي هفت برج است که چهاربرج درگوشه هاي مربع وسه تا ازآن ها دروسط اضلاع جنوبي، خاوري وباختري مربع قرار دارد. ورودي اصلي کاروان سرا ازضلع شمالي بوده که مستقيما" به صحن وسط بنا راه دارد. درميانه هريک ازاضلاع ديگرايواني با يک فرورفتگي محراب مانند قراردارد که حجره هاي کوچک تر درکنار آن ها واقع شده است. مصالح اصلي ساختمان به خصوص در ديواره ها ازسنگ بوده و درپوشش سقف ها ازآجر استفاده شده است.