نگاهي كوتاه به شهرستان توسركان

مشخصات جغرافيايي
تويسركان از شمال به شهرستان هاي همدان و اسدآباد، از خاور به شهرستان ملاير، از جنوب به شهرستان نهاوند و از باختر به شهرستان كنگاور محدود مي‌شود. تويسركان در 48 درجه و 28 دقيقه درازاي جغرافيايي و34 درجه و 34 دقيقه پهناي جغرافيايي و بلندي 1780 متري از سطح دريا قرار دارد. اين شهرستان از دو بخش مركزي و بخش قلقل رود تشكيل شده است. كوه مرتفع الوند كه از كوهستان هاي فرعي گران‌كوه زاگرس به شمار مي‌رود مرز طبيعي تويسركان، همدان و ملاير را تشكيل مي‌دهد. آب و هواي تويسركان نسبتا سرد و خشك است. جمعيت شهرستان تويسركان 118954 نفر در سرشماري 1375 بر آورد شده است. اقتصاد شهرستان تويسركان بر كشاورزي، دام‌داري و صنايع (ماشيني و دستي) استوار شده است. مهم ترين ايل اين شهرستان، ايل تركاشوند است كه محل ييلاقي آن ها تويسركان و قشلاق شان انديمشك است. مدت استقرار آن ها بين 4 تا آمد هستند. بخشي از اين ايل از طريق دام‌داري و بخش ديگر از طريق كشاورزي و صنايع دستي امرار معاش مي كنند. زبان مردم شهرستان تويسركان تركي و فارسي با گويش لري ( لكي) بوده و دين آن ها اسلام و مذهب شان شيعه است. مركز شهرستان تويسركان در مسير راه آسفالت فرعي كنگاور - جوكار قرار گرفته و از اين طريق به طول 38 كيلومتر به سمت جنوب خاوري تا جوكار و به طول 45 كيلومتر به سمت غرب تا كنگاور فاصله دارد. هم چنين يك راه فرعي شني به سمت شمال باختري به طول 73 كيلومتر تا اسد آباد كشيده شده است. 
وجه تسميه و پيشينه تاريخي
شهر قديمي «رودآور» داراي سه قصبه « توي »، « سركان » و « شكان » بود. اين شهر پس از حمله مغول اهميت خود را از دست داد و مردم آن به قصبه « توي » روي آوردند و به تدريج آن جا را آباد كردند. قصبه شكان در اثر زلزله خراب شد،‌ اما سركان به فاصله 10 كيلومتري شمال غرب تويسركان هنوز پابرجاست و اكنون يكي از شهرهاي شهرستان تويسركان است. تويسركان فعلي كه از تركيب دو كلمه « توي » و « سركان » ساخته شده است، همان قصبه « توي » قديمي است. از سوي ديگر وجود آرامگاه حضرت حبقوق نبي (ع ) ( در مركز آن شهر و نزديك « رود آور » سابق ) با توجه به زمان زندگي آن حضرت در حدود 700 سال قبل از ميلاد و كاوش هاي باستان شناسي اطراف بقعه، نشان‌گر قدمت و وجود آباداني منطقه در آن عصر است. تويسركان در دوره هاي صفويه و قاجاريه نيز مورد توجه بوده است و از اين دو دوره آثاري در شهر به جا مانده كه مي توان به بازار دوره قاجار اشاره کرد