نگاهي كوتاه به شهرستان بم

بم زخم خورده‌ترين منطقه‌ي ايران در سال‌هاي اخير است. منطقه‌ي زيباي بم با زلزله‌اي فرو ريخت و ميليون‌ها ايراني را داغ‌دار كرد. با اين همه بم هنوز هست. بم آن قدر اصالت دارد كه حتي با خشم طبيعت و با زلزله‌اي مهيب به تاريخ نپيوندد. بم در گذشته يكي از پنج كوره‌ي ايالت فارس بود. ابن حوقل مولف كتاب صورة الارض در قرن چهارم هجري از بم به نام شهري كه ازجيرفت بزرگ تر و هوايش از‌ آن سالم تر و داراي نخلستان هاي زياد بوده، ياد كرده است. هم‌چنين از سه مسجد بم به نام هاي مسجد خوارج و مسجد هزاران و مسجد قلعه نام برده و به تفصيل پارچه هاي مرغوب و زيبايي را كه در آن جا بافته مي شد، ذكر كرده است. بنا به گفته مقدسي در كتاب احسن التقاسيم، باروي شهر بم چهار دروازه به نام هاي نرماشير، كوسكان، آسبيكان و كورجين داشته است. طبق گفته وي بيش تر بازارهاي بم در خارج شهر و تعدادي هم در داخل شهر قرار داشته اند. بم در مسير جاده هايي كه جنوب خاوري ايران را با سيستان، افغانستان و بلوچستان مرتبط مي كند قرار دارد.
به همين جهت اين شهر از دوره ساسانيان اهميت نظامي و بازرگاني زيادي داشته است. شهر بم در سال 1131 هـ . ق، به تصرف محمود افغان درآمد، ولي به علت شورشي كه در قندهار روي داد آن جا را رها كرده عازم قندهار شد. ولي بار ديگر در سال 1134 هـ . ق بر بم استيلا يافت و اين وضع تا سال 1143 كه نادر، اشرف افغان را شكست داد، ادامه داشت. در سال 1209 هـ . ق لطفعلي خان زند در همين شهر توسط عمال آقا محمد خان قاجار دستگير شد. خان قاجار به يادگار اين موفقيت مناره اي از سرهاي 600 تن از مخالفين خود در بم برافراشت. شهر و قلعه باستاني بم يكي از يادگارهاي شگفت معماري فلات مركزي ايران است كه در جاي خود به تفصيل مورد اشاره قرار خواهد گرفت. 
شهرستان بم يكي از شهرستان هاي استان كرمان است كه از شمال به كرمان، از خاور به زاهدان و ايران‌شهر (استان سيستان و بلوچستان)، از جنوب به كهنوج و از باختر به جيرفت محدود مي‌شود. مركز اين شهرستان از نظر جغرافيايي در 58 درجه و 21 دقيقه درازاي خاوري و 29 درجه و 6 دقيقه پهناي شمالي و در ارتفاع 1060 متري از سطح دريا قرار دارد. شهر بم در 200 كيلومتري جنوب خاوري كرمان و در مسير راه كرمان ـ زاهدان واقع است. آب و هواي بم گرم و خشك است اما به علت مجاورت با كوير آب و هواي متغيري دارد، به طوري‌كه گاهي اوقات در تابستان ها گرم‌ترين و در زمستان ها سردترين نقطه كشور گزارش شده است. ميزان بارندگي سالانه بطور متوسط 68 ميلي‌متر است. كشاورزي و باغ‌داري در شهرستان بم صددرصد آبي بوده و آب كشاورزي از كارريز و رودخانه تامين مي‌شود. محصولات عمده كشاورزي اين شهرستان گندم، جو، ‌پنبه، تره بار، مركبات و از همه مهم تر خرما بوده كه بهترين نوع خرما در دنيا شناخته شده و به «مضافتي» مشهور است. دام‌داري شهرستان بم بسيار كم، و بيش تر در بخش «راين» رواج دارد. به طور كلي دام‌داري در اين شهرستان شامل پرورش گوسفند، گاو، طيور و شتر است. معادن سرب و روي درارتفاعات جنوب باختري بم وجود دارد. باغ‌داري، كشاورزي، دام‌داري و قالي‌بافي پايه و اساس اقتصاد بم را تشكيل مي دهند.