نهضت امام خمینی

اسلام حسینی

ارائه چهره جدیدی از اسلام که از آن به اسلام حسینی( علیه السلام) یاد می شود، از مهم ترین عوامل پیروزی انقلاب اسلامی است. در حقیقت، اسلامی را که امام حسین (علیه السلام) و امام خمینی( قدس سره) به کار گرفتند، با اسلام عبدالله بن زبیر و اسلام شریعتمداری تفاوت داشت. زیرا عبدالله بن زبیر و شریعتمداری قادر به انقلاب کردن و جاودانه شدن نبوده اند. اما واقعاً، چه تفاوتی بین اسلام آنان وجود داشت. توجه به موارد زیر، بخشی از تفاوت های این دو را نشان می دهد.

امام حسین (علیه السلام) در نامه ای به مردم بصره نوشت: «شما را به کتاب خدا و سنت پیامبر دعوت می کنم. زیرا در شرایطی قرار گرفته ایم که دیگر سنت پیامبر(ص) از میان رفته و جای آن بدعت قرار گرفته است.»[4] امام خمینی( قدس سره) در ظرف دو دهه توانست چهره نوینی از اسلام بسازد، چهره ای مترقی، انقلابی، مبارز... این اسلام احیا شده همه آن چیزی بود که رژیم شاه نبود... با چنین تصویری از اسلام، او توانست میلیون ها نفر را در اعتراض و مخالفت با رژیم شاه به حرکت درآورد.[5] اما اسلام حسینی(علیه السلام) و اسلام خمینی (قدس سره)، چه تفاوت هایی با اسلام یزیدی و اسلام پهلوی داشت. به برخی از این تفاوت ها بنگرید:

تقیه: تقیه که ریشه در قرآن و سنت دارد، یک حکم قطعی برای همه زمان ها و مکان ها نیست. به همین دلیل، امام حسین (علیه السلام) و امام خمینی (قدس سره) تقیه در آن شرایط خاص را حرام و قیام علیه حکومت یزید و شاه را آغاز و ادامه دادند.

«روز هشتم ذی الحجه 60 هجری، با تبدیل حج تمتع به عمره تصمیم به قیام علنی علیه یزید گرفت و عزم خروج به سوی کوفه را داشت. عمرو بن سعید ایشان را از این کار خطرناک منع کرد و پرسید: «ای حسین از خدا تقیه نمی کنی؟ از جماعت بیرون می آیی و بین امت تفرقه می اندازی؟ امام (علیه السلام) در پاسخ، این آیه را قرائت فرمود: «...لِی عَمَلِی وَلَکُمْ عَمَلُکُمْ أَنْتُمْ بَرِیئُونَ مِمَّا أَعْمَلُ وَأَنَا بَرِیءٌ مِمَّا تَعْمَلُونَ؛[6] عمل من برای من و عمل شما برای خودتان، شما از کار من بیزارید و من از کارهای شما بیزارم»[7]

امام خمینی (قدس سره) نیز پس از حمله دژخیمان شاه به مدرسه فیضیه در سال 42 در تلگرافی به آیات عظام نوشت: «اینان با شعار شاه دوستی به مقدسات مذهبی اهانت می کنند. شاه دوستی یعنی غارت گری، هتک اسلام، تجاوز به حقوق مسلمین، سوزاندن نشانه های اسلام، محو آثار اسلامیت، شاه دوستی یعنی تجاوز به احکام اسلام و تبدیل احکام قرآن کریم، شاه دوستی یعنی کوبیدن روحانیت و اضمحلال آثار رسالت، حضرات آقایان توجه دارند، اصول اسلام در معرض خطر است، قرآن و مذهب در مخاطره است، با این احتمال، تقیه حرام است و اظهار حقایق واجب (ولو بلغ ما بلغ)»[8]

بدعت زدایی: اسلام امام حسین(ع) قیام کربلا و اسلام امام خمینی(ره) قیام پانزده خرداد، با بدعت گزاری دینی به مخالفت برخاسته اند. امام حسین (علیه السلام) در نامه ای به بزرگان بصره نوشت: «شما را به کتاب خدا و سنت پیامبرش دعوت می کنم همانا سنت مرده و بدعت زنده شده است.»[9] امام خمینی (قدس سره) نیز در این باره فرمود: «ما باید سعی کنیم تا حصارهای جهل و خرافه را شکسته، تا به سرچشمه زلال اسلام ناب محمدی برسیم و امروز غریب ترین چیزها در دنیا همین اسلام است و نجات آن قربانی می خواهد و دعا کنید، من نیز یکی از قربانی های آن گردم.»[10]

شهادت خواهی: اسلام حسینی (علیه السلام) و اسلام خمینی (قدس سره)، بر عنصر شهادت طلبی استوارند. در یکی از نیایش های امام حسین (علیه السلام) در روز عاشورا چنین می خوانیم: «خدایا! دوست دارم که کشته شوم و زنده گردم، هفتاد هزار بار در راه اطاعت و محبت تو، به خصوص اگر در کشته شدنم نصرت دین تو و زنده شدن فرمانت و حفظ ناموس شریعت تو نهفته باشد.»[11] امام (قدس سره) نیز به تاثیر از قیام عاشورا گفت: «مرگ سرخ، به مراتب بهتر از زندگی سیاه است و ما امروز به انتظار شهادت نشسته ایم تا فردا فرزندانمان در مقابل کفر جهانی با سرافرازی بایستند.»[12]

عدالت طلبی: حرکت امام حسین (علیه السلام) و قیام امام خمینی (قدس سره) بر پایه عدالت قرار داشتند. در زیارت اباعبدالله الحسین (علیه السلام) می خوانیم: «شهادت می دهم که تو به قسط و عدالت دستور دادی و به این دعوت کردی.»[13] مسلم هم پس از دستگیری، خطاب به ابن زیاد فرمود: «ما آمده ایم تا به عدالت فرمان دهیم و به حکم قرآن فرا بخوانیم.»[14] امام خمینی (قدس سره) سخنی مشابه به این سخنان دارد: «مگر خون ما رنگین تر از خون سیدالشهدا است. ما چرا بترسیم از این که خون بدهیم یا این که جان می دهیم؟ آن هم در ماجرای دفع سلطان جائری که می گفت مسلمانم. مسلمانی یزید هم مثل مسلمانی شاه بود. اگر بهتر نبود، بدتر نبود.»[15]